«آیت الله محی الدین حائری شیرازی»، عضو سابق مجلس خبرگان و امام جمعه سابق شهر شیراز، یکی از بزرگ‌ترین اساتید سخن است که در زمینه دینی و مذهبی آثار بسیار باارزشی از خود برجای گذاشته است. این آثار با بیانی ساده و همراه با مثال‌های هوشمندانه، مخاطب را در فهم بهتر مطالب یاری می‌کنند. آثار ایشان در موضوع تربیت فرزند، سیر و سلوک الی الله، مسائل اعتقادی، اخلاقی، سیاسی و... توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است.  در این مقاله سعی کردیم بهترین و کاربردی ترین آثار آقای حائری شیرازی، این عالم بزرگ را به اختصار به شما عزیزان معرفی کنیم. امید است این مقاله قدمی هرچند کوچک در راه تبلیغ معارف دینی بردارد. بهترین کتاب های آیت الله حائری شیرازی کتاب راه رشد تربیت، مهم ترین امر در زندگی هر انسان و ثمره زندگی دنیایی است. انسان در تمام طول زندگی خود در حال تربیت است اما تربیت دوران کودکی، تمام زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عالم متفکر آیت الله حائری شیرازی به صورت تخصصی در مبحث تربیت ورود کرده و با تفکر عمیق در آیات و روایات مربوطه، «مجموعه راه رشد» را برای علاقه‌مندان به حوزه تعلیم و تربیت به رشته تحریر درآورده است. این مجموعه که الگوی دینی تربیت کودک و نوجوان می‌باشد، یکی از جامع‌ترین کتاب‌ها در زمینه تربیت است که در آن از انسان شناسی، فطرت و چیستی تربیت تا روش‌های عملی تربیت دینی در گروه‌های سنی مختلف صحبت شده است. «جلد اول مجموعه راه رشد»، به مباحث نظری تربیت پرداخته است. نویسنده در این جلد ابتدا از انسان‌شناسی سخن می‌گوید؛ از ویژگی‌های فطرت و طبیعت، تفاوت‌های فطرت‌گرایی و طبیعت‌گرایی و روش‌های شکوفایی فطرت و درمان طبیعت‌گرایی. در ادامه چیستی و هدف تربیت را تبیین کرده و سپس از رابطه تعلیم و تربیت می‌گوید؛ این‌که تعلیم و تربیت مکمل یکدیگرند و تعلیم نمی‌تواند بدون اثر تربیتی باشد. در آخر نیز اصول حاکم بر تربیت بیان شده است. پدر و مادر باید توجه داشته باشند که مربی حقیقی خداست و اوست که انسان‌ها را از درون به سمت اخلاق خوب هدایت می‌کند. وظیفه پدر و مادر به عنوان مربی، بیدار کردن عقل متربی است تا یک پیغمبر درونی برای همیشه با او همراه باشد. در «جلد دوم»، مراحل تربیت فرزند در کلام رسول (ص) و تربیت در سیره اهل بیت (ع) به تفصیل بیان شده است. ایمان و معنویت، عشق و علاقه و صمیمیت، حوصله و سعه صدر، جدیت و انضباط و کنترل زبان از جمله ویژگی‌های لازم برای مربی در بیان آیت الله حائری می‌باشد. تاثیر روابط والدین در تربیت، آثار و برکات اولاد صالح و تاثیرات تربیت بر خود مربی از مباحث دیگری است که در جلد دوم «راه رشد» بیان شده است. در «جلد سوم راه رشد»، وارد مباحث عملی تربیت شده و ابتدا نکاتی را درباره تشویق و تنبیه می‌خوانیم. تشویق و تنبیه نباید آن‌قدر شدید باشد که حساسیت احساسات کودک را کم کنند؛ به طوری که دیگر این تشویق و تنبیه برایش مهم نباشد. نکته مهم بعدی این است که متربی نباید به تشویق و تنبیه عادت کند؛ چراکه اینها مانند مسکن هستند و اگر عادت کند، بی‌اثر می‌شوند. «آیت الله حائری» درباره نصیحت و امر و نهی نیز می‌گوید؛ زبان «قلب»، زبان صمیمیت و محبت است و زبان «نفس»، زبان زورگفتن و تهدید و تحقیر. یک انسان نفسانی ابتدا فرد را تحقیر می‌کند و بعد نصیحت؛ اما یک آدم روحانی، ابتدا فرد را احترام و محبت می‌کند و بعد با او حرف می‌زند. در ادامه‌ی کتاب، نقش بازی، شعر، داستان، تفریح و تغذیه در تربیت را -که هریک در فصلی جداگانه بررسی شده- می‌خوانیم. هم‌چنین در این جلد از «تربیت جنسی» نیز صحبت شده است. «جلد چهارم راه رشد» از اهمیت و روش انتقال بینش دینی به کودک می‌گوید. در این جلد، مهارت ایجاد صفات و رفتارهای نیکو در کودک برای تک‌تک رفتارهایی مثل حیا، صداقت، خدامحوری، حجاب، نماز، تواضع، مسئولیت‌پذیری، شجاعت و نظم به صورت تخصصی آموزش داده شده. در فصل آخر کتاب نیز چالش‌ها و سوالات تربیتی پاسخ داده شده است. اگر پدر و مادری در مسیر تربیت فرزند هستید، این مجموعه از معدود کتاب‌های جامع، تخصصی و کاربردی در حوزه تربیت دینی است که مطالعه و عمل به آن می‌تواند رابطه‌ای سالم و متعادل بین شما و فرزندتان ایجاد کرده و در مسیر سخت و پرچالش تربیت کمک‌حال‌تان باشد. هم‌چنین اگر با کودکان و نوجوانان سر و کار دارید، معلم هستید یا کار تربیتی می‌کنید، «مجموعه راه رشد» یک پیشنهاد بی‌نظیر برای شماست.   کتاب تربیت دینی کودک مسائل تربیتی اگر بر مبنای اصول صحیح برنامه‌ریزی شوند، اصولی که دین و دنیا را در حد اعتدال در خود داشته باشد، تربیت صحیح خواهد بود و اگر تربیت صحیح باشد، انسان‌هایی آزاده به وجود می‌آیند که در برابر ظلم سکوت نکنند و یاری‌گر دین خدا و زمینه‌ساز ظهور حضرت حجت باشند. کدام مکتب بهتر از مکتب انسان‌ساز اسلام می‌تواند ما را به چنین تربیتی رهنمون کند؟ «آیت الله حائری شیرازی» با مطالعه تخصصی منابع دینی، کتاب «تربیت دینی کودک» را برای پدر و مادرها و مربیان دغدغه‌مند نوشته است. در این اثر تمام مباحث مربوط به انسان از انسان شناسی تا فطرت و طبیعت و نقش فطرت در تربیت انسان گردآوری شده. در آخر نیز عوامل تربیت و روش‌های سوء تربیتی بیان شده است.  موضوع این کتاب نیز مانند مجموعه راه رشد، تعلیم و تربیت دینی است اما این کتاب، مختصرتر از مجموعه چهارجلدی راه رشد است. فصل اول کتاب که جهان‌بینی تربیتی نام دارد، شامل مباحث انسان‌شناسی است. در این فصل از فطرت و طبیعت و ویژگی های هر یک گفته شده که فطرت بخش حقیقت‌خواه وجود انسان و طبیعت، بخش راحتی‌خواه و لذت‌جوی وجود انسان است. بخش بعدی تربیت بر مبنای فطرت است که شروع کار تربیت را اصلاح آرزوها می‌داند. انسان دو جنبه دارد؛ جنبه نفسانی که صرفا هدفش دنیاست و جنبه فطری که آرزوی او آرزوی فوق حیات دنیایی است. تربیت باید از اصلاح اراده متربی برای انتخاب آرزو آغاز شود. در این فصل مراحل تربیت فرزند در کلام رسول خدا (ص) نیز بیان شده است. عوامل تربیت از جمله مربی، تشویق و تنبیه، والدین، کار و... و ویژگی‌های هر یک، یکی از فصل‌های کتاب «تربیت دینی کودک» می‌باشد. در آخر کتاب نیز چند پرسش و پاسخ از استاد حائری شیرازی می‌خوانیم.   کتاب با علی در صحرا کتاب «با علی در صحرا» اثر دیگر «محمدصادق (محی‌الدین) حائری شیرازی» است که توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسیده است. کتاب بی‌نظیر حاضر، شرح دو حکمت از حکمت‌های نهج البلاغه است. حکمت اول سخنان گهربار حضرت امیرالمومنین (ع) خطاب به جناب کمیل است که از یاران خاص حضرت بودند و حکمت دوم دلیل و علت تشریع بعضی احکام دین  مانند نماز، روزه، حج، جهاد و... است. در ابتدای کتاب به ظرفیت انسان اشاره می‌کند که باید میان خوف و رجا، در حالت اعتدال باشد و زیادی هر کدام زیان‌بار است. «آیت الله حائری» در ادامه کتاب به سخنان حضرت در مورد منزلت دانش اشاره می‌کند؛ که دین و علم هر دو ضروری است، علم لازمه دین است و تمام امتیازاتی که برای دین گفته شده برای علم نیز به حساب می‌آید. در فصل دوم سخنان زیبای آن حضرت در مورد نماز آمده؛ زمانی انسان متکبر می‌شود که از یاد خدا غافل شود و در این شرایط احساس بزرگی می‌کند، گستاخ می‌شود و فقط خود را می‌بیند، اما وقتی خدا را ناظر بر اعمال خود ببیند و نمازهای پنج‌گانه را به موقع بخواند، در این‌صورت غیر از نور و قدرت خدا چیزی نمی‌بیند. مطالعه کتاب «با علی در صحرا» را به تمام کسانی که به سخنان امام علی (ع) علاقه دارند و به دنبال دلیل تشریع احکام الهی از زبان حجت خدا هستند، پیشنهاد می‌کنیم. در بخشی از کتاب می خوانیم:  «محبت خداوند به انسان یک طرف قضیه است؛ طرف دیگر آن، محبت انسان به خداوند است. وقتی که شخص از غفلت و غرور رهایی یافت و متوجه نعمات الهی شد، محبت جریان پیدا می‌کند؛ همین امر نیز موجبات جلب بیشتر محبت خداوند به او را فراهم می‌سازد و در این گردش محبت است که انسان به طرف کمال محبت سیر می‌کند. اسلام، بدون امامت امکان پذیر نیست. اگر امامت نباشد، نظام امت در هم می‌ریزد. عرب، نخ‌کردن در دانه‌های گردنبند را «نظم» می‌گوید. نظام دانه‌های گردنبند، به وسیله‌ی نخی است که از آن‌ها عبور می‌کند. بدون نخ، نظام به هم می‌خورد و پراکندگی ایجاد می‌شود و دیگر، دستگاه هماهنگ و یکپارچه وجود ندارد»   کتاب تعلق کتاب «تعلق» از آثار «آیت الله حائری شیرازی» با موضوع اخلاق می‌باشد. اخلاق یعنی موضع‌گیری انسان در قبال مسائلی که به او مربوط است. این موضع‌گیری نتیجه دو چیز است: آگاهی و تعلق. وقتی تعلق فرد اصلاح شود و به آنچه باید تعلق داشته باشد، چنان موضع می‌گیرد که باید و اخلاقش اسلامی می‌شود. «آیت الله حائری شیرازی» در کتاب حاضر پس از تعریف اخلاق، ریشه اضطراب و ترس را آرزوها و تعلقات انسان معرفی می‌کند. بر این اساس، محور تحول در وجود انسان بررسی می‌شود. این کتاب با بیانی فلسفی، تعلق را علت حرکت و جهت‌دهنده به حرکت معرفی می‌کند. بنابراین محور تحول انسان، تعلق اوست.  پاسخ به سوال «چرا ریشه هر خطیئه‌ای حب دنیاست؟» یکی از مباحث جالب کتاب است که به طور کامل و با بیان شیوا بیان شده. استاد حائری آرزو را محرک و مشوق انسان می‌داند؛ چرا که آرزوها در انسان تعلق ایجاد می‌کنند. آرزوی انسان اگر کوتاه‌تر از او باشد، نیم تن او را می‌پوشاند و هستی بعد از دنیای او را نمی‌پوشانند اما اگر آرزوی انسان از دنیا تا آخرت او را بپوشاند، در همه حالات بانشاط است. او می‌گوید کثرت آرزوها به یک وحدت می‌رسد و آن می‌تواند آخرت یا رضای خدا باشد و یا دنیا. فصل آخر کتاب از ریشه آرزوها سخن گفته و دو نوع حرکت عقلانی و نفسانی را بررسی می‌کند.  کتاب حاضر با بیانی نیمه فلسفی برای دوست‌داران موضوع اخلاق نوشته شده. اگر به دنبال کتابی هستید که اراده و آگاهی‌تان را در مسیر سیر الی الله تقویت کند، کتاب «تعلق» گزینه خوبی برای شماست.   کتاب تفکر «تفکر» اثر دیگر «آیت الله حائری شیرازی» است که توسط نشر معارف در 92 منتشر شده است. در این اثر پس از تعریف تفکر، ابعاد مختلف دینی، اجتماعی، اخلاقی و حتی سیاسی آن بررسی شده است. «آیت الله حائری شیرازی» در این کتاب نگاه متفاوتی از تفکر ارائه می‌دهد و ذهن انسان را از پیش‌فرض دانایی، رهانیده و به تفکر در مسائل مختلف هدایت می‌کند.  ماهیت تفکر و اثرات آن در فصل اول کتاب بررسی می‌شود. این فصل از عقل می‌گوید، از اینکه تفکر کار عقل است و خیال کار جهل، از اینکه اندیشه عامل تحول انسان‌ها و دعوت‌کننده به خیر است. فصل بعدی نگاه دین به تفکر را بررسی می‌کند. نماز می‌تواند انسان را از خدا دورتر و یا به او نزدیک‌تر کند و وجه تمایز این دو نماز، تفکر است. تفکر باعث ایجاد بصیرت در افراد می‌شود. در ادامه کتاب از استعمار می‌خوانیم، از اینکه استعمار نو، تعطیلی فکر است و قبل از اینکه شما فکر کنید و سوال بپرسید، به شما پاسخ می‌دهد. تنها راه حفظ هویت ملی تفکر است. فصل آخر کتاب نیز درباره رشد و بالندگی تفکر است. یکی از عوامل رشد تفکر، عمل می‌باشد و عامل افول تفکر، راحت‌طلبی. در انتهای هر فصل نیز پرسش و پاسخ‌هایی از آیت الله حائری شیرازی می‌خوانیم.   کتاب آیینه تمام نما «آیینه تمام نما» درس گفتارهای مرحوم آیت الله حائری شیرازی با موضوع عاشورا و امام حسین (ع) است که در 220 صفحه و توسط انتشارات دفتر نشر معارف منتشر شده است. ایشان در این کتاب، عاشورا را آیینه تمام نمای دو نوع اسلام معرفی می‌کند و معتقد است عاشورا معرف قرآن، توحید، نبوت و امامت است. این کتاب که خواننده را به تامل در کار اباعبدالله (ع) دعوت کرده و در فهم بیشتر حرکت سیدالشهدا(ع) کمک می‌کند، در هفت فصل و به صورت جامع از بصیرت حسینی، عوامل واقعه عاشورا، پیامدهای عاشورا، درس‌های عاشورا، فلسفه گریه بر سید الشهدا (ع) و انقلاب اسلامی در پرتو عاشورا می‌گوید.  عاشورا درس های زیادی به مردم تاریخ داده‌است. خداوند می‌خواهد امام حسین (ع) سرمایه اهل عالم بشود تا در هر شرایطی بتوانند بایستند و «استقامت» کنند؛ چون شرایط هر چقدر هم سخت باشد، سخت‌تر از عاشورا نخواهد شد. «حسن ظن به خدا» سبب رشد و بالندگی انسان می‌شود. عاشورا حمد صابران نیست، حمد شاکران بر مصیبت‌هاست. یکی از مهم‌ترین درس های عاشورا تمایز اسلام حقیقی از اسلام دروغین است. آیت الله حائری در «آیینه تمام نما» پیامدهای واقعه عاشورا را اینگونه تبیین می‌کند: طول مدت غیبت، خون‌هایی که بین مسلمان ها ریخته شده، ممالک اسلامی‌ای که تکه تکه شدند و سران ظالم بر آن‌ها حکومت می‌کنند، همه، عذاب و عقوبت عاشوراست. این همه شهید که امت می‌دهد، کفاره مسامحه روز عاشوراست.  فصل آخر نیز با عنوان «انقلاب اسلامی در پرتو عاشورا»، انقلاب اسلامی را پاسخی به «هل من ناصر» امام حسین (ع) و امام خمینی(ره) را پرچم‌دار حرکت مسلمانان معرفی می‌کند. یاد آن حضرت الهام‌دهنده همه حرکت‌ها، نهضت‌ها و جنبش‌های آزادی بخش است.  مطالعه این کتاب را به تمام شیعیان منتظر پیشنهاد می‌کنیم. چراکه عاشورا یک کلاس درس کامل اسلام‌شناسی و امام‌شناسی است. کسی که عاشورا و قیام امام حسین (ع) را درست درک نکرده‌باشد، مهدویت و قیام امام مهدی (عج) را هم درک نخواهد کرد.   کتاب حکومت جهانی خدا سخنرانی‌های آیت الله حائری در مسجد جامع قلهک تهران، گردآوری شده و به صورت کتاب حاضر توسط انتشارات معارف به چاپ رسیده است. «حکومت جهانی خدا» شامل هفتاد نکته اعتقادی و توحیدی است که با بیانی شیوا و روان به رشته تحریر درآمده. آیت الله حائری در این کتاب ریشه تمام نگرانی‌های بشر را گم‌کردن منبع آرامش یعنی خدا می‌داند و خواننده را پس از آشنایی با مفهوم انسان به ساحل آرامش حکومت خدا می‌رساند. کتاب با فصل «اتکا به ثابت» با موضوع شرک و ایمان آغاز می‌شود. این فصل به تاثیر «ایمان و خالی‌کردن دل از غیر خدا» بر آرامش انسان می‌پردازد. کسی که به خدا متکی است، دلش به او آرام است و خدا هم او را در آغوش می‌گیرد. در ادامه کتاب از حقیقت انسان می‌خوانیم. مشکل ابلیس این بود که انسان را خاک دید و حقیقت او را درک نکرد. انسان جایگاه رحمت خاص الهی است، اما این رحمت، امانتی است که هرچه اخلاص فرد بیشتر شود، از درجات بالاتری از آن بهره‌مند می‌شود. هم‌چنین در «حکومت جهانی خدا» از رحمت رحمانیه و رحمت رحیمیه نیز می‌خوانیم. انتهای کتاب نیز به بحث ولایت می‌پردازد. برخلاف ربوبیت و الوهیت آن را یک امر اختیاری دانسته و رابطه میان ایمان و کفر معرفی می‌کند. در ادامه بحث ولایت را به ائمه می‌رساند و ولایت علی (ع) را عبادت مختص مومنان معرفی می‌کند. فصل آخر نیز در ارتباط با امام زمان (عج)، عصر غیبت و حکومت ایشان می باشد. کتاب حاضر برای تمام کسانی است که می‌خواهند با درک عمیق ولایت خدا، ضمن آرامش یافتن در سایه ولایت او، عبادتی بامعرفت در برابر خدا داشته‌باشند، کسانی‌که می‌خواهند دلیل عدم قبولی عبادات بدون ولایت ائمه را بدانند و کسانی‌که می‌خواهند بدانند امتحان ما پیش از ظهور چیست؟   کتاب نماز «نماز» آیت الله حائری یکی از بهترین کتاب‌ها درباره نماز است که توسط انتشارات دفتر نشر معارف به چاپ رسیده و روانه بازار گشته است. «آیت الله حائری شیرازی» ابتدای کتاب را به چیستی نماز و ذکر اختصاص داده است. ذکر سبب باعث رفع غفلت می‌گردد و ایمان را به یقین تبدیل می‌کند. در ادامه از رابطه داخل و خارج نماز می‌گوید و اینکه نماز هماهنگ‌کننده اعتقاد و عمل است. در این فصل ریشه‌های عدم حضور قلب در نماز نیز بررسی می‌شود.  یکی از فصول کتاب «نماز و ولایت» نام دارد. آیت الله حائری در این فصل بیان می‌کند که تقوا و ولایت رابطه‌ای متقابل دارند. تقوا مستقر نمی‌شود مگر با ولایت و ولایت رشد نمی‌کند مگر با تقوا. فصل، بعدی عناصر نماز را بررسی می‌کند. نماز دو عنصر اصلی دارد: اتصال به بی‌نهایت و اتکا به ثابت. نویسنده در کتاب حاضر، نماز را شکر حاکمیت معرفی می‌کند و در ادامه حکمت اوقات نماز را بیان می‌کند. در فصل آخر نیز فلسفه افعال و اذکار نماز بیان شده و به سوال «نماز یادآور چه چیزهایی است؟» پاسخ داده شده است. اگر شما هم سوالات زیادی درباره فلسفه نماز، افعال و اذکار نماز دارید، اگر دنبال معرفت بیشتر نسبت به نماز هستید و اگر دنبال نماز همراه با ورع هستید، مطالعه این کتاب کمک شایانی به شما خواهد کرد.   کتاب تمثیلات تمثیل بهترین شیوه تفهیم مطالب ثقیل برای ذهن، به‌خصوص ذهن نوجوان و جوان است. زبان تمثیل، زبانی شیوا و گویاست. مثال با مجسم‌کردن مطلب در ذهن، روشن‌کردن و ساده‌کردن آن، درک آن را آسان می‌کند. حال اگر مفاهیم دینی و سخن ائمه (ع) با زبان تمثیل به مردم عرضه شود، بهتر درک می‌شوند. استاد بزرگ آیت الله حائری شیرازی، «مجموعه چهارجلدی تمثیلات» را -که در سه موضوع اخلاقی - تربیتی (دوجلدی)، اعتقادی - عملی و سیاسی - اجتماعی است- برای درک بهتر علاقه‌مندان به موضوعات دینی و مذهبی، با زبان مثل که زبانی قابل فهم و ساده است، به رشته تحریر درآورده است. در ادامه توضیحات مختصری در مورد هریک از مجلدات این مجموعه خدمت شما ارائه می‌کنیم: یکی از مجلدات این مجموعه، حاوی تمثیلات اخلاقی و تربیتی است که در دو جلد منتشر شده است. «آیت الله حائری شیرازی» در جلد اول تمثیلات اخلاقی و تربیتی، هریک از فضائل و رذایل اخلاقی را برای درک عمیق مخاطب به چیزی نزدیک به ذهن تشبیه کرده. مثلا ریا را به گوشتی تشبیه کرده که در هوای آزاد است، اگر اعمال ما نیز مرتب یادآوری شود، مانند آن گوشت در هوای آزاد فاسد می‌شود. فصل بعدی کتاب درباره گناه‌شناسی، ماهیت و آثار آن است؛ آیت الله حائری گناه را به آتش در دست تشبیه کرده، وقتی فرد برای بار اول گناه می‌کند قلبش به آن حساس است ولی استمرار آن باعث بی‌حسی قلب می‌شود مانند کسی که دستش را مدتی روی آتش می‌گیرد و اعصاب دستش می‌میرد. در ادامه این کتاب از مرگ و آمادگی برای آن، توبه، اخلاص، دنیاشناسی و یاد خدا می‌خوانیم. امتحانات الهی نیز از مباحث دیگر کتاب است که دلایل مختلفی برای آن ذکر شده. مثلا جداسازی منافق از مومن که به غربال برنج و خاک تشبیه شده، رفع خودخواهی انسان که به بت شکنی تشبیه شده و مداوای روح که به ترمیم سوختگی تشبیه شده است.  جلد دوم تمثیلات اخلاقی و تربیتی با موضوع سیر و سلوک و تربیت نفس نوشته شده. استاد حائری شیرازی معتقد است که برای پیمودن مسیر بندگی، باید نفس را بازی داد تا این راه طی شود. ریاضت اگر صحیح باشد موجب طروات روح می‌شود. یکی از مصادیق تربیت نفس تشکر از منعم حقیقی است و راز مبارک بودن مال همین شکر نعمت است. از اثر تربیتی کار و تلاش می‌خوانیم، از اثر تقوا در مسیر سلوک و نقش تربیتی مصائب. از مهم‌ترین عوامل پرواز انسان به سوی خدا گسستن از تعلقات است. همچنین از تاثیر دعا و نماز بر زنده‌کردن دل و آسان‌تر پیمودن مسیر سلوک مطالب زیبایی در کتاب بیان شده است.  یکی دیگر از مجلدات مجموعه تمثیلات، تمثیلات اعتقادی و علمی است. این کتاب شامل دو بخش تمثیلات اعتقادی و تمثیلات علمی است. بخش اول شامل مباحث خداشناسی، راهنماشناسی، معادشناسی، عدل، ایمان و کفر، دین‌شناسی و حق و باطل می‌باشد که هر یک با یک مثال قریب به ذهن توصیف شده و مباحث اعتقادی مربوط به هر یک اثبات شده است. در بخش دوم استاد حائری درباره فلسفه احکام نکاتی بیان می‌کند. ایشان معتقد است باید حلال‌ها به طور کامل آزاد گذاشته شود والا نیازها از حرام‌ها سرازیر می‌شود. هم‌چنین در بخش دوم از فطرت و طبیعت انسان، عقل، جهان‌شناسی، هنر و قرآن و تفسیر مطالبی برای درک عمیق مخاطب بیان شده است. آخرین جلد از مجموعه تمثیلات، تمثیلات سیاسی و اجتماعی است. از مباحث مهم این کتاب، تمدن غرب و ویژگی‌های استعمار نو می‌باشد. درباره دموکراسی می‌گوید مردم به چاه آب می‌مانند که هرچه بیشتر از آن‌ها کمک بگیری، بیشتر کمک خواهند کرد. درباره قانون و قانون‌مداری، تهاجم فرهنگی، انقلاب اسلامی، آزادی و استقلال، انتخابات و مسئله مهم امر به معروف و نهی از منکر می‌خوانیم.  «یکی از بچه‌ها جوجه‌ای داشت. یک روز گربه‌ای می‌خواست این جوجه را بگیرد؛ یک نفر رسید و مانع این کار شد. از آن بچه پرسیدم: «چقدر خوشحال شدی؟» گفت :«خیلی» به او گفتم: «شیطان مثل گربه است و انسان‌ها مثل جوجه تو هستند؛ افرادی هم که امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند، مثل آن آقایند که نگذاشت گربه جوجه‌ات را بگیرد. خدا هم صاحب انسان‌هاست. وقتی تو با امر به معروف و نهی از منکر یک نفر را از گناهی نجات بدهی، پیش خدا باارزش می‌شوی.»  اگر فردی هستید که با کودکان و نوجوانان سر و کار دارید، اگر خطیب هستید و یا خودتان طالب فهم بیشتر و عمیق‌تر مسائل دینی هستید، مطالعه این مجموعه بی‌نظیر برای شما بسیار مفید خواهد بود. بیان آیت الله حائری شیرازی به خودی خود شیرین و واضح است و تمثیل‌های شیرین این کتاب، به شیرینی و وضوح آن افزوده است.  به قلم «فاطمه‌معصومه منیری»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

غیبت امام زمان (عج) و حوادث پیش از ظهور ایشان، از جمله مباحثی است که هم از اهمیت فراوانی برخوردار است و هم مورد توجه ویژه‌ی علاقه‌مندان به حوادث آخرالزمانی و به خصوص شیعیان است. این موضوع، که ریشه در باورهای اصیل شیعی دارد، نه تنها به عنوان یک اعتقاد دینی، بلکه به عنوان یک مسئولیت بزرگ برای مؤمنان مطرح می‌شود. انتظار فرج و آمادگی برای ظهور انتظار فرج و آمادگی برای ظهور منجی عالم بشریت، مفهومی است که فراتر از یک باور فردی، به یک حرکت جمعی و اجتماعی تبدیل شده است. در این راستا، شناخت عمیق‌تر ابعاد مختلف غیبت و ظهور، نه تنها پاسخ‌گوی بسیاری از سؤالات و ابهامات است، بلکه می‌تواند راهنمایی برای زندگی معنوی و اجتماعی مؤمنان در عصر غیبت باشد. کتاب‌های متعددی در این زمینه به رشته تحریر درآمده‌اند که هر یک با نگاهی خاص، به بررسی این موضوع پرداخته‌اند. از تحلیل‌های فلسفی و عرفانی گرفته تا بررسی‌های تاریخی و روایی، این آثار تلاش کرده‌اند تا خواننده را با ابعاد مختلف این موضوع آشنا نمایند. بهترین کتاب های مهدویت و ظهور در این نوشته، به معرفی 5 کتاب ارزشمند در حوزه مهدویت و دوران ظهور می‌پردازیم که هر یک با رویکردی متفاوت، خواننده را به درک عمیق‌تری از این موضوع مهم رهنمون می‌سازند. این کتاب‌ها نه تنها برای علاقه‌مندان به مباحث مهدویت، بلکه برای پژوهشگران و دانشجویان نیز منبعی غنی و قابل اعتماد محسوب می‌شوند. در ادامه، با مروری بر این آثار، تلاش می‌کنیم تا اهمیت و جایگاه هر یک را در گسترش شناخت ما از غیبت و ظهور امام زمان (عج) بررسی نماییم.  کتاب انتظار عامیانه، انتظار عالمانه، انتظار عارفانه کتاب ارزشمند «انتظار عامیانه، انتظار عالمانه، انتظار عارفانه» که به قلم حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان به رشته‌ی تحریر درآمده، یکی از آثار برجسته در حوزه مهدویت است و به بررسی مفهوم انتظار فرج امام زمان (عج) از سه منظر عامیانه، عالمانه و عارفانه می‌پردازد. این اثر به همت انتشارات موسسه بیان معنوی، سال 1399 در 340 صفحه به چاپ رسیده است. نویسنده در این اثر،  با استناد به معارف اهل‌بیت (ع) و نگاهی تحلیلی و استدلالی، تلاش می‌کند تا خواننده را از نگاه‌های سطحی و عامیانه به سمت درک عمیق‌تر و عالمانه از انتظار هدایت نماید.  محتوای کتاب در چهار بخش تالیف شده است. در بخش اول «انتظار عامیانه»، نویسنده به نگاه‌های سطحی و عامیانه به موضوع منجی و انتظار اشاره می‌کند و آثار سوء این نوع نگرش را بررسی می‌نماید. او تلاش می‌کند تا خواننده را از این نگاه‌ها دور کرده و به سمت درک عمیق‌تری از انتظار سوق دهد. در بخش دوم «انتظار عالمانه»، نویسنده پنج عنصر اصلی انتظار را بررسی می‌نماید: اعتراض به وضع موجود، آگاهی از وضع مطلوب، اعتقاد و امید به تحقق وضع مطلوب، اشتیاق به وضع مطلوب و اقدام برای تحقق آن. این بخش با ارائه تحلیل‌های کاربردی، خواننده را به سمت عمل‌گرایی و آمادگی برای ظهور هدایت می‌نماید. در بخش سوم، یعنی «انتظار عارفانه»، نویسنده با نگاه عرفانی به شرح انتظار می‌پردازد و ارتباط بین انتظار فرج و انتظار وصال با خداوند را بررسی می‌نماید. این بخش با تأکید بر جنبه‌های معنوی و عرفانی انتظار، خواننده را به سمت درک عمیق‌تری از مفهوم انتظار و ارتباط آن با سیر معنوی انسان سوق می‌دهد. بخش آخر با عنوان «جوانی و انتظار»، به بررسی رابطه بین جوانان و مفهوم انتظار اختصاص دارد. نویسنده با توجه به ویژگی‌های خاص جوانان مانند آینده‌گرایی، آرمان‌گرایی، جامعه‌گرایی و عدالت‌گرایی، عناصر پنج‌گانه انتظار را در قالب این ویژگی‌ها تحلیل می‌کند. این بخش نشان می‌دهد که چگونه جوانان می‌توانند با درک صحیح از انتظار، نقش فعال‌تری در جامعه ایفا کرده و به سمت تحقق آرمان‌های مهدوی گام بردارند. کتاب «انتظار عامیانه، انتظار عالمانه، انتظار عارفانه» با نثری روان و جذاب، مفاهیم عمیق و پیچیده‌ی انتظار را به شکلی بیان می‌کند که برای تمامی مخاطبان جویای معنا، جذاب و تأمل‌برانگیز است. با تکیه بر معارف ناب اهل بیت (ع) و ارائه‌ی مباحث کاربردی، این اثر به کتابی ارزشمند تبدیل شده که ایمان و امید را در دل‌های مشتاق در عصر غیبت زنده می‌کند و خواننده را راهنمایی می‌نماید تا در مسیر تحقق وضع مطلوب گام برداشته و خود را برای ظهور منجی عالم بشریت آماده سازد.    کتاب حضرت بقیه‌الله کتاب «حضرت بقیه‌الله»، اثری ارزشمند و خواندنی، نوشته‌ی آیت‌الله محمد شجاعی است که به بررسی ابعاد مختلف زندگی، غیبت و ظهور امام زمان (عج) می‌پردازد. این کتاب اولین بار در سال 1378 توسط انتشارات سروش در 216 صفحه منتشر شد و با استقبال مخاطبان، بارها تجدید چاپ شده است. «حضرت بقیه‌الله» با نگاهی عمیق و تحلیلی، تلاش می‌کند تا خواننده را با شخصیت، جایگاه و نقش امام زمان (عج) در نظام هستی آشنا سازد. نویسنده در این اثر، با استناد به آیات قرآن، روایات اهل بیت (ع) و منابع اهل سنت، مفاهیم مرتبط با مهدویت را به گونه‌ای بیان می‌کند که هم برای عموم قابل فهم باشد و هم برای پژوهشگران و دانشجویان مفید واقع شود. ساختار کتاب در شش فصل اصلی تنظیم شده است. در فصل اول، نویسنده به بررسی معنای بقیه‌الله، میلاد مقدس امام زمان (عج) و شهادت‌های تاریخی درباره تولد ایشان و در نهایت به معرفی اجمالی نایبان خاص حضرت می‌پردازد. فصل دوم به غیبت کبری، خبر و حکمت‌های آن و بحث تشرف و امکان یا عدم امکان ملاقات با امام زمان (عج) در این دوره اختصاص دارد. نویسنده با استناد به روایات، آزمایش بزرگ غیبت را به عنوان معیاری برای مشخص شدن اهل ایمان معرفی می‌نماید. در فصل سوم، نویسنده به بررسی دیدگاه‌های اهل سنت درباره امام زمان (عج) می‌پردازد و با استناد به منابع معتبر، وجود و ظهور ایشان را از منظر علمای اهل سنت اثبات می‌نماید. فصل چهارم در هشت بخش، به بررسی عصر ظهور، علائم و قیام امام زمان (عج) به عنوان روز ظهور حق می‌پردازد. فصل پنجم به مفهوم رجعت از دیدگاه عقل و نقل اختصاص دارد و با استناد به آیات قرآن و روایات، این موضوع تحلیل می‌شود. در فصل ششم، نویسنده به بررسی ولایت مطلقه و وساطت امام زمان (عج) در نظام هستی می‌پردازد و خواننده را به سمت اخلاص، اطاعت و عشق به امام زمان (عج) هدایت می‌نماید. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب «حضرت بقیه‌الله» استناد به منابع معتبر و قابل اعتماد است. نویسنده در این اثر، با استفاده از آیات قرآن، روایات اهل بیت (ع) و منابع اهل سنت، تحلیل‌های خود را به گونه‌ای مستدل و مستند ارائه می‌کند که خواننده را به درک عمیق‌تری از موضوعات مهدویت می‌رساند. این رویکرد علمی و دقیق، اعتبار کتاب را افزایش داده و آن را به منبعی قابل اعتماد برای پژوهش‌های مرتبط تبدیل می‌کند. این کتاب برای علاقه‌مندان به مباحث مهدویت، به ویژه جوانان و دانشجویانی که به دنبال درک عمیق‌تری از مفهوم غیبت و ظهور هستند، بسیار مناسب است. همچنین، پژوهشگران و اساتید حوزه علوم انسانی و معارف اسلامی می‌توانند از این کتاب به عنوان منبعی برای تحقیقات و تدریس استفاده کنند. با توجه به زبانی ساده و در عین حال عمیق، این کتاب برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان قابل استفاده است.   کتاب حضرت حجت کتاب «حضرت حجت»، مجموعه‌ای ارزشمند از بیانات و اشارات حضرت آیت‌الله‌العظمی بهجت(ره) درباره حضرت ولی‌عصر (عج) است که توسط مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌الله بهجت(ره) منتشر شده است. این کتاب که با استقبال گسترده‌ی مخاطبان بارها تجدید چاپ شده، در 696 صفحه و تحت نظارت علمی جمعی از شاگردان آیت‌الله بهجت(ره) و با همکاری پژوهشگران متخصص در حوزه مهدویت تدوین شده است.  این کتاب در چهار بخش اصلی تنظیم شده است که هر یک به جنبه‌های مختلف ارتباط با امام زمان (عج) و شناخت ایشان می‌پردازد. در گلستان اول، پایه‌های اعتقادی و عملی ارتباط با امام زمان (عج) بررسی می‌شود. این بخش دیدگاه‌های آیت‌الله بهجت (ره) درباره چگونگی پیوند با امام عصر (عج) و اهمیت انتظار فرج را بیان می‌کند. گلستان دوم، که بیشترین حجم کتاب را به خود اختصاص داده، شامل بیانات گران‌بهای آیت‌الله بهجت(ره) پیرامون امام زمان (عج) است. این بخش در 12 گلشن دسته‌بندی شده و موضوعاتی مانند جایگاه امام زمان در نظام آفرینش، وظایف شیعیان در دوران غیبت، علائم و مقارنات ظهور و تشرفات به محضر امام عصر (عج) را در بر می‌گیرد. گلستان سوم به تشرفات آیت‌الله بهجت (ره) به محضر امام زمان (عج) اختصاص دارد. این بخش حکایاتی نادر و نورانی از ارتباط عمیق ایشان با حضرت ولی‌عصر (عج) را روایت می‌کند و نشان‌دهنده مقامات معنوی والای آیت‌الله بهجت (ره) است. و در نهایت گلستان چهارم نیز به توضیح و تبیین مفاهیم و موضوعات مطرح‌شده در بیانات آیت‌الله بهجت (ره) اختصاص داشته و با استناد به منابع حدیثی و روایی، به شبهات و پرسش‌های احتمالی پاسخ داده می‌شود. «حضرت حجت» حاصل بیش از بیست سال تلاش جهادی پژوهشگران مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌الله بهجت(ره) است. در تدوین این اثر، از منابع صوتی و تصویری، یادداشت‌های شاگردان، و کتاب‌های مرتبط با بیانات آیت‌الله بهجت(ره) استفاده شده است. همچنین، برای رفع ابهامات و ارائه توضیحات بیشتر، پاورقی‌های تحقیقی و مقالات پژوهشی در بخش ملحقات کتاب گنجانده شده است. این اثر با دقت و امانت‌داری کامل، اختصارگویی آیت‌الله بهجت(ره) را حفظ نموده و در عین حال، با توضیحات لازم، فهم مطالب را برای خوانندگان آسان‌تر نموده است. کتاب «حضرت حجت» یک راهنمای عملی برای شیفتگان امام زمان (عج) است. این کتاب با ارائه بیانات آیت‌الله بهجت (ره)، که خود بارها خدمت امام عصر (عج) مشرف شده بودند، خواننده را با وجود مقدس امام زمان (عج)، از دریچه‌ی نگاه ایشان آشنا می‌کند. مطالعه این کتاب، به طور قطع گامی بلند در جهت شناخت حضرت ولی‌عصر (عج) و حرکت در مسیر ایشان است. این کتاب اثری است که هر عاشق شیدای امام زمان (عج) را به سوی شناخت بیشتر و عمیق‌تر از حضرت ولی‌عص (عج) سوق داده و چراغ راه همه‌ی کسانی است که می‌خواهند در دوران غیبت، از فتنه‌ها نجات یابند و به لقای محبوب برسند.   کتاب رویدادهای بزرگ عصر ظهور کتاب «رویدادهای بزرگ عصر ظهور» ترجمه‌ی فارسی اثر ارزشمند «الملاحم و الفتن» نوشته‌ی سید بن طاووس، عالم برجسته‌ی شیعه در قرن هفتم هجری قمری است. این ترجمه به قلم لطیف راشدی انجام شده و توسط شرکت چاپ و نشر بین‌الملل در 280 صفحه منتشر شده است. این اثر تصویری جامع از تحولات آخرالزمان ارائه می‌دهد و برای علاقه‌مندان به مباحث مهدویت و آخرالزمان، منبعی غنی و قابل اعتماد محسوب می‌شود. ضمن اینکه ترجمه‌ی روان و دقیق این کتاب، دسترسی به محتوای غنی و عمیق آن را برای فارسی‌زبانان آسان نموده است. سید بن طاووس (متوفی 664 قمری) از علمای بزرگ شیعه و از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) است. او آثار متعددی در زمینه‌های مختلف از جمله دعا، اخلاق، فقه و حدیث تألیف کرده است. اللهوف علی قتلی الطفوف، الاقبال‌ بالاعمال‌ الحسنه، الامان من اخطار الاسفار‌ و الزمان‌ و الملاحم و الفتن از جمله آثار شناخته شده‌ی این عالم بزرگوار هستند. کتاب «رویدادهای بزرگ عصر ظهور» در چهار بخش اصلی تنظیم شده است و به موضوعاتی مانند فتنه‌ها، حوادث آخرالزمان، ظهور امام مهدی (عج) و وقایع مرتبط با آن می‌پردازد. در این کتاب، روایات و احادیث معتبری از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) درباره‌ی اتفاقات آینده و عصر ظهور گردآوری و تحلیل شده‌اند. ترجمه‌ی این کتاب توسط لطیف راشدی با زبانی روان و قابل فهم ارائه شده است. مترجم تلاش کرده است تا حد امکان به متن اصلی وفادار بماند و مفاهیم را به درستی انتقال دهد. این ویژگی‌ها باعث شده است که کتاب نه تنها برای محققان و پژوهشگران تاریخ اسلام، بلکه برای عموم علاقه‌مندان نیز قابل استفاده باشد. این کتاب به عنوان یکی از منابع معتبر در زمینه‌ی مهدویت و علائم آخرالزمان شناخته می‌شود.  مطالعه این اثر، به ویژه برای کسانی که به مباحث مهدویت و آخرالزمان علاقه‌مندند، بسیار مفید خواهد بود، چراکه نه تنها اطلاعات ارزشمندی در اختیار خواننده قرار می‌دهد، بر افزایش شناخت و راه‌های مقابله با فتنه‌ها نیز می‌پردازد.   کتاب عصر ظهور کتاب «عصر ظهور» نوشته‌ی علامه علی کورانی و ترجمه مهدی حقی، یکی از جامع‌ترین و معتبرترین آثار در زمینه شناخت حوادث و تحولات مرتبط با ظهور حضرت مهدی (عج) است. این کتاب که توسط انتشارات بین الملل منتشر شده، با استقبال گسترده‌ای از سوی علاقه‌مندان به مباحث مهدویت و آخرالزمان مواجه شده و تاکنون بیش از سی بار تجدید چاپ شده است. کتاب عصر ظهور در 400 صفحه، با تکیه بر آیات قرآن، احادیث معتبر و تحلیل‌های تاریخی، تصویری روشن از رویدادهای پیش از ظهور، همزمان با قیام امام زمان(عج) و پس از آن ارائه می‌دهد. کتاب «عصر ظهور» در چند بخش اصلی به بررسی نقش‌ اقوام و تحولات مختلف در عصر ظهور می‌پردازد. در بخش‌های ابتدایی، نویسنده به تحلیل فتنه‌های شرق و غرب علیه مسلمانان و نقش قدرت‌های جهانی مانند رومی‌ها، ترک‌ها و یهودیان در دوران ظهور می‌پردازد. وی با بررسی تاریخ یهود و وعده‌های الهی درباره نابودی آنان، نشان می‌دهد که چگونه یهودیان در آخرالزمان نقش محوری در فتنه‌ها خواهند داشت. در ادامه، کتاب به بررسی جنبش سفیانی و تحولات سرزمین شام، یمن، مصر و عراق در دوران ظهور می‌پردازد. نویسنده با استناد به احادیث، مراحل مختلف جنبش سفیانی، نبردهای بزرگ و سرانجام شکست او را به تصویر می‌کشد. یکی از بخش‌های مهم کتاب، بررسی نقش ایرانیان در عصر ظهور است. نویسنده با استناد به احادیث شیعه و سنی، جایگاه ویژه ایرانیان را در زمینه‌سازی ظهور و یاری امام زمان (عج) تبیین می‌نماید. وی به روایاتی درباره پرچم‌های سیاه خراسان، قم و طالقان اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه ایرانیان در قیام جهانی امام زمان (عج) نقش کلیدی خواهند داشت. در بخش‌های پایانی کتاب، نویسنده به بررسی جنگ جهانی در دوران ظهور و نقش امام زمان (عج) در پیروزی حق بر باطل می‌پردازد. وی همچنین به فرود مسیح (ع) از آسمان و همکاری او با امام زمان (عج) اشاره دارد. در بخش‌های پایانی، کتاب به توصیف حکومت جهانی امام زمان (عج) می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این حکومت، عدالت، رفاه و صلح را در سراسر جهان گسترش خواهد داد. و در نهایت این اثر ارزشمند با توصیف وجود مقدس امام زمان (ع) از نگاه شیعه و سنی، خاتمه می‌یابد. علی کورانی در تدوین این کتاب، از منابع معتبر شیعه و سنی استفاده کرده و با دقت و امانت‌داری، احادیث و روایات را تحلیل نموده است. وی با نگاهی تحلیلی، به بررسی ابعاد مختلف حوادث آخرالزمان پرداخته و تصویری جامع از عصر ظهور ارائه می‌دهد. مترجم کتاب، مهدی حقی، نیز با حفظ اصالت متن و رعایت امانت در ترجمه، این اثر را به زبان فارسی روان و خواندنی ارائه نموده است. کتاب «عصر ظهور» نه تنها یک اثر تاریخی و روایی، بلکه راهنمایی عملی برای مؤمنان در مواجهه با فتنه‌های آخرالزمان است. این کتاب با ارائه تصویری روشن از حوادث پیش از ظهور و همزمان با قیام امام زمان (عج)، خواننده را برای رویارویی با این تحولات آماده می‌کند. مطالعه این اثر، به ویژه برای کسانی که به مباحث مهدویت و آخرالزمان علاقه‌مندند، ضروری است، چرا که علاوه بر افزایش شناخت تحولات جهانی در عصر ظهور، برای همه کسانی که می‌خواهند در دوران غیبت، از فتنه‌ها نجات یابند و در زمره یاران امام زمان(عج) قرار گیرند، مفید خواهد بود.  خاتمه در پایان، باید تأکید کرد که مطالعه کتاب‌های مرتبط با غیبت و ظهور امام زمان (عج)، نه تنها شناخت ما را از این موضوع عمیق‌تر می‌کند، بلکه روحیه انتظار و آمادگی برای ظهور را در وجودمان تقویت می‌نماید. کتاب‌هایی که در این متن معرفی شدند، هر یک با نگاهی خاص و با استناد به منابع معتبر، تلاش کرده‌اند تا خواننده را با ابعاد مختلف این موضوع آشنا کنند. از بررسی مفهوم انتظار تا تحلیل حوادث آخرالزمان و نقش اقوام مختلف در عصر ظهور... این آثار راهنمایی ارزشمند برای همه کسانی هستند که می‌خواهند در دوران غیبت، از فتنه‌ها نجات یابند و در زمره یاران امام زمان (عج) قرار گیرند. امید است که مطالعه این آثار، گامی بلند در جهت شناخت بیشتر و عمیق‌تر از حضرت ولی‌عصر (عج) باشد و ما را در مسیر تحقق آرمان‌های مهدوی یاری نماید. ان‌شاءالله به قلم «فائزه حیدرپور»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در یادداشت پیشین به معنای تقریظ پرداخته و آن را به‌طور مختصر و مفید برای شما بیان کردیم؛ نوشته‌ای به معنای ستودن که در تمجید کتاب می‌نویسند و به صورت مطلبی کوتاه یا بلندی است که شخصی شناخته شده با هدف تمجید کتاب یا مؤلف آن، درباره کتاب و نویسنده می‌نویسد و شامل بیانیه و مطالبی است مختصر، جالب و به یادماندنی؛ تقریظ سنتی ادبی است که بیش از دوهزار سال قدمت دارد و لزوم پرداختن به آن می‌‌تواند مورد توجه هر فردی که به نوعی با کتاب و کتابخوانی سر و کار دارد قرار بگیرد، چرا که کتاب، علی‌رغم تغییرات اساسی در رسانه‌های مربوط به تولید محتوای تمدنی در جهان جدید، در تبیین و گسترش حوزه‌های تمدنی، هنوز از اهمیت بالایی برخوردار است. سنت تقریظ نویسی تقریظ‌نویسی از یک نظر به معرفی نویسنده می‌پردازد و از سوی دیگر اثر را به مخاطب نشان می‌دهد و یکی از راه‌های نشر و ترویج دانش و فرهنگ و تشویق محققان و نویسندگان در عرصه نویسندگی است و البته باعث ترغیب مخاطبان به خواندن بیشتر کتاب‌ها نیز می‌شود.بیشتر بخوانید: بهترین کتابهایی که رهبری تقریظ کرده اندجدیدترین تقریظ های رهبری در این نوشته سعی داریم به معرفی برخی از کتاب‌هایی بپردازیم که رهبری برای آنان در سال‌‌های اخیر تقریظ نوشته‌اند. نکته‌ مورد توجه که درباره تقریظ‌های نوشته شده توسط رهبری باید در نظر بگیریم و بدانیم این است که راهنمایی‌های ایشان برای ما چه به عنوان نویسنده و چه به عنوان خواننده، می‌تواند تعیین‌کنندۀ ارزش‌ها و شیوه‌های مناسب روایت‌کردن آنها باشد. پاییز آمد گلستان جعفریان در کتاب «پاییز آمد» با روایتی زنانه‌، شهیدی را به تصویر کشیده که دست‌‌نیافتنی نیست، روایتی است ساده و دلنشین از یک زندگی که با کمک گفت‌‌وگو، شخصیت‌‌پردازی، توصیف و … همانند یک نمایش از پیش چشم مخاطب می‌‌گذرد. روایت عاشقی شهید احمد یوسفی و فخرالسادات موسوی، عشقی که چهل سال است زنده مانده، آتش آن در غیاب یار مکرر شده و با تولد کتاب «پاییز آمد» این عشق جاودانه شده ‌است. راوی کتاب، فخرالسادات است که روایت زندگی خود را از کودکی شروع کرده است. ماجرای کتاب از مشهد و در خانه‌ای با حوضی با کاشی آبی شروع می‌شود؛ اما اتفاقی، از او فخرالساداتی دیگر می‌سازد و به راهی می‌کشاند که به خواندن کتاب‌های فلسفه اسلامی روی می‌آورد و در راهپیمایی‌ها و سخنرانی‌های انقلابِ زنجان، از این مسجد به آن مسجد می‌دود. اما شاید بتوان گفت ماجرای اصلی کتاب از ماجرای خواستگاری احمد یوسفی از فخرالسادات شروع می‌شود، در آخرین روز‌های پاییز سال 1359.  دختری از یک خانواده پرجمعیت که مادری بسیار باسلیقه، کدبانو و به تعبیر شهید یوسفی، سوسول! دارد و دختری که به معنای واقعی کلمه روی پر قو بزرگ شده، هیچ‌وقت آب در دلش تکان نخورده و حتی کار خانه بلد نیست، در 17 سالگی، داوطلبانه و با رضایت قلبی، عروس خانۀ مردی می‌شود که ده سال از او بزرگ‌تر است و در همان روز خواستگاری به او چنین می‌گوید :«من به جز همین لباس پاسداری هیچ‌چیز دیگری ندارم. کشور ما در حال جنگ است و من یک پاسدار هستم. ممکن است شهید بشوم یا مجروح یا قطع نخاع و یک عمر زحمتم بیفتد گردن شما. به همۀ این چیزها خوب فکر کن؛ با من وارد زندگی راحت و بی‌دغدغه‌ای نمی‌شوی.» جعفریان توانسته یک روایت کاملاً زنانه و پر از مهر و عشق را به زیبایی به تصویر بکشد، از دلتنگی‌ها و از احمدی بگوید که حتی در آخرین دیدار فخرالسادات هم، او را عاشقانه می‌خواهد. نویسنده تلاش دارد در گذر روایت یک زندگی، ویژگی‌‌ها و روحیات یک انسان معمولی در مواجهه با مشکلات زندگی را به تصویر بکشد و شهیدی را به ما نشان بدهد که چون سایر آدم‌های شهر زندگی عادی داشته و در روزمرگی کاملاً معمولی به سر می‌برده، آرزوهایی داشته ‌و شخصی بریده از دنیا و مادیات نبوده‌ است، برخلاف آنچه که دربارۀ شهدا گفته‌اند و آنها را یک موجود خیالی و دست‌نیافتنی معرفی کرده‌اند و همین قدرت قلم نویسنده است. رهبری برای این کتاب تقریظی نوشته‌اند که در زیر متن آن را می‌خوانید.« بسمه‌تعالی عشقی آتشین، عزمی پولادین و ایمانی راستین چهره‌نگار زندگی این دو جوان است که با نگارشی زیبا و رسا در این کتاب تصویر شده است. این نیز از همان روایات صادقانه است که شنیدن و خواندن آن امثال این حقیر را خجالت‌زده می‌کند و فاصلۀ نجومی‌شان با این مجاهدان واقعی را آشکار می‌سازد.»  مجید بربری «مجید بربری» داستان زندگی تک پسری پر شروشور به نام مجید از محله یافت‌آباد تهران است، پسرکی متولد 1369 که زیاد دعوا می‌کرده و قهوه‌خانه می‌رفته و حتی خودش قهوه‌خانه نیز داشته است، مجیدی که قلیان می‌کشید و خال‌کوبی نیز داشت اما در کنار همۀ این رفتارها، با مرام و معرفت بود و از کمک به دیگران دریغ نمی‌کرد. نمی‌دانم؛ اما شاید همین دستگیری از مردم یکی از قلاب‌های اتصال او با خدا بود که او را با یک اتفاق و آشنایی با یک رفیق هیأتی به سمت و سوی مدافعان حرم و حتی اربعین می‌کشاند و به همین دلیل او را «حُر مدافعان حرم» نامیده‌اند. کتاب که توسط قلم روان و خوب خانم «کبری خدابخش دهقی» نوشته شده و انتشارات دارخوین آن را منتشر کرده است، کم‌حجم است و حال آدم را خوب می‌کند، نویسنده به معرفی شخصیت چندوجهی شهید می‌پردازد و با استفاده از روایت خاطرات از زبان نزدیکان شهید، به شرح قصه می‌پردازد و این‌گونه مجید را برای مخاطب عینی و دست‌یافتنی به تصویر می‌کشد.  داستان «مجید قربانخانی» پیش از آنکه برای لوطی‌ها و داش‌مشتی‌ها نوید نجات و باب رهایی و امید عاقبت‌بخیری باشد، برای کاردرست‌ها و مدعیان و میدان‌دارها و همه‌چیزبلدها درس دارد! زندگی‌ای که مخاطب را به یاد آن بیان عجیب مرحوم آیه‌الله مجتهدی تهرانی می‌اندازد که: «توی کربلا تمام داش مشتی‌ها کمک امام حسین علیه‌السلام رفتند و شهید شدند! مقدس‌ها استخاره کردند، استخاره‌هاشون بد اومد!» رهبری برای این کتاب تقریظی نوشته‌اند که آن را در زیر می‌خوانید.«بسم الله الرّحمن الرّحیم اینجا فطرتی پاک را، دلی روشن را، دستی خدمتگزار به ضعیفان را می‌بینیم که رشته‌ای از انوار خورشید حسینی، آن‌ها را در خط نورانی جهاد و شهادت، به کار می‌اندازد و دارنده‌ی آن‌ها را به اوج می‌رساند. مجید قربانخانی مصداق آیه‌ی: فَمَن یُرد الله ان یهدیه یشرح صدره للإسلام است. او لایق این عروج بوده و دل با صفا و روح با مرام او ظرفیت آن را داشته است... گوارایش باد و الحقنا الله به انشاءالله خانواده‌ی این شهید عزیز را در اینجا از نزدیک زیارت کردم.»  هواتو دارم کتاب «هواتو دارم» به زندگی‌نامه شهید مدافع حرم مهندس مرتضی عبداللهی از زبان همسر شهید و از ازدواج تا شهادت این شهید می‌پردازد، شهیدی که زندگی پر از شور و شوقی داشته و مانند همۀ ما برنامه‌های زیادی برای زندگی‌شان داشته است.  «هواتو دارم» از آن دسته کتاب‌هایی است که نه شهید را قدیس کرده و نه آن را از بین برده است، راوی کتاب از سال 85 آغاز به سخن می‌کند و 10 سال زندگی مشترک با شهید را بیان می‌کند، کتابی که با قلم روان نویسنده توانسته به‌خوبی احساسات مختلف شهید و همسرش را برای مخاطب نشان دهد و از سویی نکات اخلاقی از زندگی شهید را نیز به‌تصویر کشیده است.  درون‌مایه کتاب، یک عاشقانه تربیتی است، تربیتی است از این منظر که با نشان دادن سبک زندگی شهید، نشان می‌دهد چگونه یک شهید می‌تواند دیگران از جمله همسرش را به خودسازی بکشاند، همسری که لای پر قو بزرگ شده و کمی قبل از ازدواج چادری شده است، اما او را به‌گونه‌ای می‌پروراند که ساده‌زیستی را ترجیح می‌دهد و در شهادتش محکم‌تر از بقیه می‌ایستد و عاشقانه است، چرا که ماجرای دلدادگی و رفتارهای عاشقانه شهید و همسرش است. رهبر انقلاب برای کتاب «هواتو دارم» تقریظی مرقوم داشته‌اند که در ذیل آمده است.«بسم الله الرّحمن الرّحیم این نیز جلوه‌ای دیگر از رویش‌های انقلاب است؛ جوان دلاوری با عقلانیّت دهۀ 90 و احساسات دهۀ 60… مصداق: «الیه یصعد الکلم الطیب و العمل الصالح یرفعه» با جهادی در بهترین راه و سرانجامی برترین سرانجام… هنیئاً لأرباب النعیم نعیمُهم.. معرفت و صبر راوی (همسر شهید) در خور ستایش است.گرامی و سربلند باد. نگارش کتاب، خوب و در موارد بروز احساسات، عالی است و نیز مقدمه به خصوص چند سطر پایانی آن»  معبد زیرزمینی «معبد زیرزمینی» رمانی برگرفته از زندگی شهید «غلام‌حسین رعیت رکن‌آبادی» است که توسط معصومه میرابوطالبی نوشته شده است. رمان معبد زیرزمینی از زبان الیاس نوجوان 17 ساله روستایی روایت می‌شود که به همراه دایی‌اش مقنی‌گری می‌کند، تا اینکه خبری در مسجد روستا منتشر می‌شود؛ یکی از مقنی‌های روستای مجاور برای کاری در جبهه به‌دنبال همکار است و همین خبر و البته دلدادگی الیاس به صدیقه او را به جبهه می‌کشاند.  نویسنده همچنین در طول داستان، به سیر تکاملی یک نوجوان تا رسیدن به انسانی بالغ را نیز به مخاطب نشان می‌دهد و بنابراین این کتاب را می‌توان به نوجوانان پیشنهاد داد، کتابی که می‌توان گفت تا قبل از آن، کتاب دیگری به حضور این قشر از مردم در جبهه نپرداخته است.  رهبری نیز برای آن تقریظ نوشته‌اند که متن آن در ذیل آمده است.  «بسمه تعالی موضوع این رمان تازه و مبتکرانه است، نگارش آن هم شیرین و جذاب است. پرداختن به بخش‌های حاشیه‌ای ولی مهم و تاثیرگذار دفاع مقدس کار لازمی است که نویسنده‌ی این رمان شیوا از عهده‌ی آن برآمده است. استفاده از مقنّی‌های یزدی را شهید صیاد شیرازی چند بار مطرح کرده بود و ماها از آن مطلع بودیم، اما اهمیت و ظرافت و دشواری آن به گونه‌ئا که در این کتاب تشریح شده برای ما و دیگران امثال ما معلوم نبود. رحمت و رضوان خدا بر این هنرمندان کلنگ به دست.»  آخرین فرصت کتاب «آخرین فرصت» روایتگر زندگی سراسر عشق و ایمان خانم قافلان‌کوهی و شهید علی کسایی است. شهید علی کسایی، مربی و مسئول عقیدتی سیاسی مرکز پیاده ارتش شیراز، در 14 آذر 1334 مصادف با عید غدیر در شیراز به دنیا آمد، در سن 25 سالگی و در روز عید غدیر و در محضر مبارک حضرت امام خمینی «ره» پیمان زناشویی را با شریک زندگی‌اش امضا کرد و در آستانه عید غدیر از فرمانده‌اش خواست که اجازه رفتن به جبهه را به او بدهد و یادآور می‌شود که این آخرین فرصتش برای رفتن به جبهه است، داستانی که با خواب عجیب دختر دوم خانواده قافلان‌کوهی، به نام رفعت در شیراز، آغاز می‌شود و به برگزاری مراسم خواستگاری و ازدواج این دو می‌پردازد. نویسنده با نثر روان و زیبایی در طول کتاب، اتفاقات ساده و عاشقانه زندگی خانواده شهید کسایی در شیراز به تصویر کشیده می‌شود، روایتی که نه تنها نشان‌دهندۀ پیوند عاطفی عمیق میان شخصیت‌هاست، بلکه به باورها و ارزش‌های معنوی آنان نیز اشاره می‌کند و با با بیان لحظات شیرین و چالش‌های زندگی، تصویری جامع از عشق، ایمان و فداکاری در بستر یک زندگی واقعی ارائه می‌دهد.   بیست‌ سال و سه روز «بیست سال و سه روز» حکایت جوانی است اهل مطالعه و علاقه‌مند به دکتر شریعتی که حتی در بهبوهه حنگ و نبرد با دشمن تکفیری، کتاب «فاطمه، فاطمه است» از دستش جدا نمی‌شود. زندگی سید مصطفی موسوی یک داستان با کتاب تاریخی و دست‌نیافتنی نیست، بلکه حکایت جوانی است که در همین عصر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی زیست کرده‌اند.  مطالعه آثار شریعتی، آوینی و مطهری در کنار علاقه به موسیقی مختصات جوانی است که لقب «جوان‌ترین شهید مدافع حرم ایران» را به خود گرفته است، کتابی با قلمی روان و شیوا که خاطراتی از خانواده و دوستان شهید را جمع کرده است و با تدوینی مناسب توسط سمانه خاکبازان و سایر نویسندگان، کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند و توسط انتشارات روایت فتح منتشر شده است و رهبری نیز برای آن تقریظی نوشته‌اند که در زیر می‌خوانیم.«به نام خدا این شرح حال نیز برای امثال من غبطه‌انگیز و حسرت‌زا است. نور این جوان و امثال او چشم امثال مرا خیره می‌کند و ما را متوجّه تاریکی‌هایی که در آن گرفتاریم می‌سازد. آفرین به آن انگیزه‌ی نجات‌بخش که سیدمصطفی‌ها را به چنین اوجی می‌رساند و مرحبا به صبر و توکلی که پدر و مادری را در فقدان چنین فرزندی آرامش می‌بخشد. خدا را سپاس که در دوران چنین انسان‌هایی زندگی می‌کنیم.»  ایستگاه خیابان روزولت کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» روایتی مستند از اتفاقات تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در سال 1358 است. محمد محبوبی نویسنده کتاب که دانش‌آموختۀ دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران است و در کتاب دیگری نیز با عنوان «آن سوی دیوار» به خاطرات حبیب‌الله بیطرف یکی از سه ایده‌پرداز اولیۀ تسخیر سفارت آمریکا، پرداخته؛ در کتاب «ایستگاه خیابان رزولت» به اتفاقات ماه‌های پس از انقلاب و وقایع داخلی ایران و البته آمریکا می‌پردازد و با اسناد و مدارکی که در انتهای کتاب نیز آورده، نقش آمریکا را به خوبی در وقایع ایران به تصویر کشیده است. این کتاب که توسط انتشارات مطالعات سیاسی چاپ و منتشر شده، در دسته کتاب‌های ادبیات تاریخی و پژوهشی قرار می‌گیرد و با کمک 45 کتاب انگلیسی و فارسی نوشته شده، در ابتدا و با بیان توضیحاتی مبسوط به نام خیابان رزولت اشاره می‌کند و مخاطب را از همان ابتدا با نوع تفکر و رفتار سفارت کشورهای مختلف در ایران آشنا می‌سازد، سپس ماجرای تسخیر سفارت آمریکا را از پیش از این رویداد آغاز کرده و به دوران فعالیت سفارت آمریکا در تهران در دوره حکومت پهلوی می‌پردازد، سپس تغییر ساختار و نوع فعالیت این سفارتخانه در ماه‌های ابتدایی دوره انقلاب اسلامی را بررسی کرده است.  محبوبی در این کتاب از برخی عوامل و همکاران ایرانی سی‌آی‌ای که هویت نامعلومی داشتند و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان جاسوس فعالیت می‌کردند، نام برده و چگونگی فعالیت آنها را بیان کرده، همچنین با تکیه بر مستندات، رویداد تاریخی تسخیر سفارت آمریکا و سپس پیامدهای آن و آزادی گروگان‌ها را مورد بررسی قرار داده است. کتابی که با 600 صفحه که 135 صفحه آن به اسناد و تصاویر اختصاص دارد، ممکن است در ابتدا سخت‌خوان باشد، اما صفحات سبک و البته زبان روایی و بدون لکنت نویسنده این توانایی را دارد که مخاطب را ساعت‌ها با خود همراه کند، بدون آنکه خسته شود.  رهبر انقلاب نیز بر این کتاب تقریظی مرقوم داشته‌اند که در ذیل آمده است.«بسمه تعالی این گزارشی متقن و پرفایده از یک حادثه مهم در تاریخ انقلاب؛ یعنی تسخیر لانه جاسوسی در سال 1358 است. این کتاب پُرکننده یکی از خلأهای رسانه‌ای و تبلیغاتی ما است. ما به جنگ روایت‌ها در پیکارهای جهانی توجه لازم را نکرده‌ایم و دشمنان و بدخواهان ما از غفلت ما بهره برده و بسیاری از حوادث را وارونه نشان‌ داده‌اند. باید از نویسنده این کتاب و تلاش ارزشمندش قدردانی شود به‌خاطر اقدام هشیارانه‌اش در این عرصه مهم. نثر کتاب، روان و رسا و تحقیق و تحلیل‌های آن منطقی و صادقانه و قانع‌کننده است. نام انتخاب شده برای کتاب عالی است.»به قلم «طاهره راهی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

انسان موفق از منظر دین، کسی است که دنیا و آخرتش قرین عافیت باشد. برنامه جامع دین برای سلامت روح و روان در دنیا و مصونیت از عذاب آخرت، «نماز» است. نماز، با پر کردن ذخیره انرژی، حال خوب افراد در زندگی را تضمین و با زنده‌کردن یاد خدا و معاد در پنج نوبت در روز، فرد را در برابر گناه بیمه می‌کند. اما طبیعتاً نمازی که از روی عادت و بدون حضور قلب خوانده شود، این آثار زیبا را بر روح ما نخواهد گذاشت.  ویژگی های یک نماز خوب چیست؟ نمازی که قرار است روح ما را سیراب کند چه ویژگی‌هایی دارد؟ آثار و برکات نماز خوب در دنیا و آخرت چیست؟ راهکارهای رسیدن به چنین نمازی چیست؟ در این مقاله با ما همراه شوید تا در کتاب‌های ارزنده، جواب تک‌تک این سؤالات را پیدا کرده و قدم قدم به «نماز با حضور قلب» برسیم. همچنین ما در این مقاله برای کمک به پدران و مادران دغدغه‌مند و علاقه‌مند کردن فرزندان به نماز، کتاب‌های خوبی را معرفی کرده‌ایم. کتاب‌های معرفی شده در انتهای مقاله را نیز برای کودکان دلبندتان بخوانید؛ اگر می‌خواهید به نماز علاقه‌مند شده و ذهن پر از سؤالشان با فلسفه نماز آشنا شود. معرفی کتاب در مورد نماز کتاب حکمت ناب 5: نماز  کتاب «نماز» از آثار آیت‌الله حائری شیرازی است که توسط انتشارات دفتر نشر معارف در 140 صفحه منتشر شده است. انسان موجودی است که با علم به علت یک عمل و تأثیرات آن بر زندگی‌اش، انگیزه بیشتری برای انجام آن کار می‌گیرد. این کتاب ابتدا از چیستی نماز می‌گوید.  ذکر بودن نماز یعنی چه و چه تفاوتی با تقلید و تلقین دارد؟ کارکردهای نماز و ذکر در زندگی بشر چیست؟ ذکر، قلب انسان را زنده می‌کند و از قلب زنده رفع عطش می‌کند. ذکر، انسان را از این جاذبه خارج و در جاذبه دیگری قرار می‌دهد. در ادامه از رابطه داخل و خارج نماز و اینکه نماز هماهنگ‌کننده اعتقاد و عمل است سخن می‌گوید. فصل بعدی «نماز و ولایت» نام دارد و به سؤالاتی چون «چرا تقوای بدون ولایت نجات‌بخش نیست؟» و «چرا ولایت شرط قبولی نماز است؟» پاسخ می‌دهد. هدف از جعل ولایت، اقامه نماز است و نماز جزئی از سیستم ولایت. اثر ولایت، ورع است و هر جا ادعای ولایت باشد؛ ولی ورع نباشد، همان صرف ادعاست.  آیت‌الله حائری در ادامه کتاب از فلسفه نماز می‌گوید. نماز، انتقال از طبیعت به فطرت است. کسی که فطرتش بر او حاکم نیست و تحت پیروی از طبیعتش قرار دارد، تشنه آب حیات نیست. نماز حقیقی، انسان را از طبیعت به فطرت منتقل می‌کند. حکمت اوقات نماز چیست؟ امام رضا (ع) در پاسخ به این سؤال می‌فرمایند: «این نظم را داده‌اند برای اینکه کارها با یاد خدا شروع و با یاد خدا تمام شود.» اذکار و افعال نماز چه فلسفه‌ای دارند؟ نماز یادآور چه چیزهایی است؟ بزرگی خدا، تبعیت از رسول اکرم (ص)، انس باخدا و احیای مسئولیت.  اگر شما هم سؤالات زیادی درباره فلسفه نماز، افعال و اذکار نماز دارید، اگر دنبال معرفت بیشتر نسبت به نماز هستید و اگر دنبال نماز همراه با ورع هستید، مطالعه این کتاب کمک شایانی به شما خواهد کرد.   کتاب چگونه یک نماز خوب بخوانیم با «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» قدم‌به‌قدم به «نماز خوب» می‌رسیم. اولین قدم «نماز مؤدبانه» است، جلوتر می‌رویم و از «نماز متفکرانه» هم عبور می‌کنیم، در انتها به مقصد نهایی و قرارگاه عاشق و معشوق یعنی «نماز عاشقانه» می‌رسیم. این کتاب که از آثار استاد علیرضا پناهیان است، در 215 صفحه به چاپ رسیده است.  فصل اول «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به نقش نماز در زندگی پرداخته و از رابطه عبادت بانشاط روح می‌گوید. این که نیاز اصلی انسان به خود خداست نه نعماتی که از او می‌گیرد و اگر ارتباط انسان با خدا قطع شود باتری روحش ضعیف و نهایتاً دل‌مرده می‌شود. در ادامه نیز برخی از آثار نماز بیان شده است. کتاب «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» نگاه متفاوتی از نماز ارائه می‌کند؛ نماز یعنی چشم گفتن به خدا. علیرضا پناهیان در ادامه از عظمت خدا و رابطه‌اش با نماز صحبت کرده است؛ درک عظمت خدا در این دنیا فقط به کمک «نماز خوب» حاصل می‌شود. زمانی که عظمت خدا در دل بنده‌ای نشست، خوف خدا نیز در دلش می‌نشیند، و وقتی خشیت از خدا در دل بنده‌ای نشست، خدا  بندهٔ نازنینش را در آغوش می‌گیرد و این خوف کلید رابطه عاشقانه با خداست. رعایت ادب در نماز اولین قدم برای رسیدن به «نماز خوب» است. «ادب» اولین امری است که یک عبد در پیشگاه مولایش باید تمرین کند و فرا بگیرد و اولین جایی که باید ادب را در مقابل خدا رعایت کنیم، سر نماز است. رعایت احکام و اول وقت خواندن نماز از مصادیق رعایت ادب است. استاد پناهیان در کتاب «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به آثار و فواید نماز مؤدبانه نیز پرداخته؛ از بین‌رفتن تکبر، عظمت‌یافتن خدا و تحقیرشدن دنیا در دل، اصلاح نفس و تقویت خوبی‌ها در روح انسان از آثار نماز مؤدبانه است. در واقع یکی از اسرار وجوب نماز، همین رعایت ادب در پیشگاه خداست. فصل بعدی کتاب و قدم دوم در مسیر رسیدن به نماز عاشقانه، «نماز متفکرانه» است؛ نماز متفکرانه، نماز بامعنا است، یعنی سر نماز به هیچ‌چیز جز خدا فکر نکنیم و سعی کنیم فقط و فقط عبد باشیم. نماز متفکرانه در واقع یک نوع رعایت‌کردن «ادب باطنی نماز» است.  مرحله آخر «نماز عاشقانه» است؛ بعد از رعایت ادب ظاهری و فکری، نوبت به این می‌رسد که «ادب قلبی» را رعایت کنیم. استاد پناهیان در انتهای کتاب دو توصیه برای بهترشدن نماز دارد: خواندن نماز شب به نماز روز خیلی کمک کرده و نواقص آن را جبران می‌کند و توصیه دوم اینکه؛ برویم درِ خانه خدا از نمازهایی که خوانده‌ایم استغفار کنیم تا خدا برگردد و نمازهایمان را درست کند. اگر شما نیز از نمازهای کسالت‌بار بی‌توجه خسته شده‌اید و دلتان یک نماز با توجه و عاشقانه می‌خواهد، مطالعه این کتاب و عمل به آموزه‌های آن در این راه کمک شایانی به شما خواهد کرد.    کتاب آداب نماز «آداب نماز»، کتابی بی‌نظیر در مورد نماز از «امام خمینی» است که در آن، «اسرار و آداب باطنی نماز» مطرح شده است. امام خمینی این کتاب را در سال 1321 شمسی و بعد از نگارش کتاب «سر الصلوه»، تالیف کرده است. کتاب «سرالصلاه» کتاب دیگری از امام خمینی در مورد نماز است که موضوع آن همانند این کتاب، «اسرار و آداب باطنی نماز» است اما با زبانی عرفانی و تخصصی که مناسب فهم عمومی نیست. به همین جهت بعد از نوشتن «سرالصلاه»، کتاب حاضر را با زبانی عمومی و ساده به نگارش درآوردند.  اگر به دنبال تفسیری رمزی عرفانی از افعال و اذکار نماز هستید، اگر حرکات و سکنات نماز برایتان بی‌معناست و برایتان سوال است که تکبیر، سجده، رکوع و تشهد چه معنایی دارند، اگر به دنبال فهم عمیق‌تری از اذکار نماز هستید، کتاب «آداب نماز امام خمینی» را از دست ندهید. با خواندن کتاب «آداب نماز امام خمینی» دریچه تازه‌ای از نماز برای‌تان گشوده می‌شود و دریافتتان از نماز و عبادت، بسیار متفاوت‌تر خواهد بود. امام خمینی در «آداب نماز»، که البته در ابتدای آن نوشته‌ای خطاب به احمد پسرش و فاطمه طباطبایی عروسش دارد، با زبانی شیوا، مسجع و روان و دلنشنین (و البته متناسب با زمان تالیف کتاب یعنی دهه بیست)، گام به گام ما را با حقیقت نماز آشنا می‌کند.  کتاب از یک مقدمه، سه مقاله و یک خاتمه تشکیل شده. در مقدمه توضیحی در باب «آداب باطنی نماز» داده شده و سپس، آداب عمومی عبادت (مثل خشوع، طمانینه، نشاط، حضور قلب)، آداب مقدمات نماز (مثل وضو و طهارت، مکان نماز، لباس نماز) و آداب مقارنات نماز (مثل اذان و اقامه، نیت، قرائت، رکوع، سجده) بیان شده است. در بخش مربوط به قرائت، شاهد تفسیر سوره حمد، توحید و قدر از امام خمینی هستیم. با مطالعه کتاب «آداب نماز امام خمینی»، هم فهم متفاوتی از نماز و عبادت پیدا می‌کنید و هم‌چنین تصورتان از امام خمینی دگرگون می‌شود. کسی‌که در ذهن ما یک رهبر و یک سیاست‌مدار است اما با مطالعه این کتاب، تصویری دیگر از ایشان در ذهنمان نقش می‌بندد و از اینجا متوجه می‌شویم پشتوانه امام خمینی در تمام فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی ایشان، اتصال شدید معنوی و قدرت روحی بزرگ ایشان بوده که گوشه‌ای از آن در این کتاب خودش را نشان داده. در بخشی از کتاب «آداب نماز» این‌گونه می‌خوانیم: «بدان که از برای نماز، غیر از این صورت، معنایی است و غیر از این ظاهر، باطنی. و چنانچه ظاهر را آدابی است که مراعات ننمودن آنها یا موجب بطلان نماز صوری یا نقصان آن گردد، همینطور از برای باطن آدابی است قلبیه باطنیه که با مراعات ننمودن نماز معنوی را بطلان یا نقصان دست دهد، چنانچه با مراعات آنها نماز دارای روح ملکوتی شود… ما تا در حجاب عالم ملک و خدر طبیعت هستیم از آن عالم نمی توانیم ادراکی نماییم و دستی از دور بر آتش داریم. کدام حسرت و ندامت و زیان و خسارت بالاتر از آن است که چیزی که وسیله کمال و سعادت انسان است و دوای درد نقایص قلبیه است و در حقیقت صورت کمالیه انسانیه است، ما پس از چهل پنجاه سال تعب در راه آن از آن به هیچ وجه استفاده روحیه نکرده سهل است، مایه کدورت قلبیه و حجاب های ظلمانیه شود، و آنچه قره العین رسول اکرم است موجب ضعف بصیرت ما گردد…»   کتاب سرود یکتاپرستی «سرود یکتاپرستی» نوشته شهید بهشتی توسط انتشارات روزنه به چاپ رسیده است. اگرچه نماز به‌عنوان یکی از سنت‌های دینی بلکه به‌عنوان ستون دین در بین مسلمانان قدمتی دیرینه دارد، اما نسل جوان و نوجوان ما که نسلی پرسشگر است با این پاسخ که نماز فرمان الهی است قانع نشده و به دنبال فلسفه و چیستی نماز هستند. شهید دکتر بهشتی در کتاب «سرود یکتاپرستی» از چیستی و فلسفه نماز، تغییر قبله و زبان نماز مطالبی می‌گوید که می‌تواند پاسخ بسیاری از پرسش‌های ما درباره نماز را پاسخ دهد. این کتاب شامل چهار گفتار و یک نوشتار از دکتر بهشتی است. اولین گفتار که در مرکز اسلامی هامبورگ ایراد شده است به تجزیه و تحلیل نقش نماز در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان می‌پردازد. گفتار دوم از سلسله مباحث تفسیر این شهید بزرگوار در رابطه با تغییر قبله از مسجدالاقصی به مسجدالحرام می‌باشد. ایشان مبحث تغییر قبله را از جنبه فقهی و علمی و همچنین بر حول نقش سیاسی و اجتماعی آن در مرحله حساس از نهضت اسلامی بررسی می‌کند و از نقش قبله واحد در یکپارچگی مسلمانان می‌گوید.  در گفتار سوم علت قرائت نماز به زبان عربی، با بیانی روان و به دور از اصطلاحات فنی فقهی بیان شده است. پایان‌بخش کتاب، نوشتاری است از آیت الله شهید بهشتی با عنوان «نماز چیست؟» که بار دیگر بر نقش حیات‌بخش نماز تأکید کرده است: «نماز، سرود توحید و یکتاپرستی و سرود فضیلت و پاکی است که باید فکر و روح ما را در برابر عوامل شرک‌زا و آلوده‌کننده‌ای که در زندگی روزمره با آن‌ها سروکار داریم پاک و یکتاپرست نگه دارد.» سؤالاتی چون «چرا باید نماز بخوانیم؟»، «اگر نماز صحبت با خداست، چرا باید به زبان عربی خوانده شود؟» «فلسفه روبه‌قبله نمازخواندن چیست؟» گاهی در ذهن همه ما به‌خصوص نسل جوان امروزی که با شبهه‌های زیادی در فضای مجازی مواجه است، ایجاد می‌شود. اگر شما هم دنبال یافتن پاسخ برای این دست از سؤالات هستید، مطالعه این کتاب پیشنهاد ما به شماست.   کتاب عبادت یا عبودیت؟ از جمله کتاب‌های خوب درباره نماز، کتابی با عنوان «عبادت یا عبودیت؟» از امام موسی صدر است. این کتاب که جلد یازدهم از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است، به بحث درباره فلسفه عبادت پرداخته. «عبادت یا عبودیت»، شامل گفتارها و نوشتارهای امام موسی صدر درباره «عبادت، دعا و برخی از مناسک مثل نماز و روزه» است. اندیشه مترقی امام موسی صدر و فهم متفاوت او از دین، خودش را به خوبی در این کتاب نشان داده. با مطالعه این کتاب متوجه می‌شویم اساسا در نگاه امام موسی صدر فاصله‌ای میان عبادیات و اجتماعیات نیست؛ تبیینی از مناسک که امروزه به شدت مورد نیاز است. امام موسی صدر در گفتارهای خود، میان عبادت و عبودیت فرق می‌گذارد، عبادت را مقدمه آزادی انسان می‌داند و عبودیت را موجب بندگی و اسارت. لذا معتقد است در اسلام، عبودیت نداریم و عبادت، تمرینی است تا انسان، به انسانیت نزدیک‌تر شده و از هر قید و بندی آزاد شود. «عبادت و عبودیت»، «جنبه تربیتی نماز»، «فاطمه و نماز»، «دعا»، «معنای روزه»، «دین خود را بازشناسی کنیم»، «نادیده گرفتن درد مردم کفر و الحاد است» و «ما با خودمان چه کردیم؟» برخی از سرفصل‌های کتاب حاضر است.   کتاب خلوت انس «خلوت انس» بیانات رهبر انقلاب در «اهمیت، آداب و آثار نماز» است که توسط انتشارات انقلاب اسلامی در 122 صفحه منتشر شده است. این کتاب از جامع‌ترین کتاب‌های موجود در موضوع نماز است که از حقیقت نماز تا آثار آن، از آداب نماز تا اهمیت نوافل، از جایگاه نمازجمعه و جماعت تا وظیفه مؤمنان در اقامه فرهنگ نماز را با بیانی شیوا، روان و همه‌فهم در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. در فصل اول کتاب از «مفهوم و حقیقت نماز» می‌خوانیم. نماز، خضوع انسان در برابر پروردگار است. نماز، یکی از بزرگ‌ترین نعمت‌های خداوند است که به ما این فرصت را می‌دهد که هر روز چند بار ناگزیر با خدای خودمان حرف بزنیم. نماز، برآورنده یکی از نیازهای طبیعی ماست، نیاز به خشوع و نیایش در برابر خداوند. نماز، اولین واجب اسلام و مهم‌ترین ابزار تذکر دائمی است. «پرواز تا ملکوت» عنوان فصل دوم کتاب است که از آثار و برکات نماز سخن می‌گوید. آیت‌الله خامنه‌ای نماز را مهم‌ترین عمل برای رسیدن به قله‌های سعادت می‌داند. عملی که مایه آرامش دل‌ها و برطرف‌کننده نگرانی‌هاست، مایه سرور و نشاط حقیقی است، ازبین‌برنده ظلمت گناهان و علاج تکبر است. ایشان از آثار اجتماعی نماز نیز می‌گوید. نماز، شکل‌دهنده هندسهٔ نظام اسلامی است. کلیدی‌ترین عنصر اصلاح فرد و جامعه است، ترویج نماز موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی است، عامل مهم انضباط اجتماعی و قدرت لایزال در برابر جبهه فساد است. رهبر معظم انقلاب به‌ثمررسیدن انقلاب اسلامی را به برکت گرایش معنوی و تقید مردم به نماز می‌دانند. فصل بعدی «خلوت انس» درباره «آداب نماز» است. در ابتدای فصل از «حضور قلب، اهمیت آن و راهکارهای کسب حضور قلب در نماز» می‌خوانیم. در ادامه از «نماز اول وقت» و سپس از اخلاص و خشوع در نماز می‌خوانیم. حضرت آیت الله خامنه‌ای در آداب نماز می‌گوید واجب است همه اذکار نماز از جمله حمد و سوره به طور صحیح و با لهجه عربی قرائت شود. ادب دیگر نماز سبک نشمردن آن است.  در ادامه کتاب، اهمیت و جایگاه نوافل و مستحبات بیان شده. مستحبات در ایجاد حضورقلب در نماز تاثیر بسزایی دارد. آیت الله خامنه‌ای از اهمیت «نماز شب» می‌گوید، اینکه نماز شب دورکننده گناهان است، حضرت حق برای تحمل بار سنگین مسئولیت به پیغمبر و حبیب خودش خطاب فرمود که نماز شب بخوان. «وظیفه مومنان در اقامه فرهنگ نماز چیست؟» این سوال در فصلی تحت عنوان ستون خیمه دین پاسخ داده شده. در این فصل توصیه‌های راهگشا برای اقامه نماز در جامعه توسط رهبر معظم انقلاب بیان شده است. بیانات آیات الله خامنه‌ای درباره جایگاه و فضیلت «نماز جمعه و جماعت» نیز در فصلی از کتاب آورده شده است. نماز جمعه نماد ذکر خدا و جنگ با دشمنان است. در فصل آخر کتاب از «سیره عملی معصومین و اولیاء الله درباره نماز» می‌خوانیم. وصف امیرالمونین در محراب عبادت، جد و جهد حضرت زین العابدین در نماز، نماز و گریه‌های نیمه شب امام خمینی و نجوای نیمه شب میرزا جواد آقای ملکی تبریزی از جمله عناوین این فصل می‌باشد.    کتاب دستورات اخلاق توحیدی 3: نماز اول وقت مجموعه چهارجلدی «دستورات اخلاق توحیدی»، دستورات چهارگانه مکتب تربیتی علامه طباطبایی را توضیح داده است. این مجموعه عارفانه توسط انتشارات فیض فروزان و زیرنظر «استاد محمدتقی فیاض» بخش منتشر شده است. جلد سوم این مجموعه درباره «نماز اول وقت» می‌باشد. محافظت از نمازهای یومیه شئون مختلفی دارد که مهم‌ترین آن مراقبت از اوقات نماز است. سالک در مسیر سیر الی الله، در مرحله اول باید بر نماز اول وقت اهتمام جدی داشته باشد. این جلد از مجموعه «دستورات اخلاق توحیدی» از اهمیت نماز و پیامدهای بی نمازی، اهمیت نماز اول وقت، آثار آن و پیامدهای تاخیر در نماز می‌گوید. فصل آخر این کتاب در رابطه به نماز جماعت و آثار فردی و اجتماعی آن می‌باشد.  اگر اهل نماز هستید ولی در مراقبت از اوقات آن سستی می‌کنید، اگر به دنبال فضیلت نماز اول وقت هستید ولی راهکار عملی آن را نمی‌دانید، کتاب «دستورات اخلاق توحیدی» پیشنهاد ویژه ما به شماست.   کتاب پرسش ها و پاسخ های دانشجویی 43: نماز، چیستی و چرایی مجموعه کتاب‌های «پرسش ها و پاسخ های دانشجویی»، به همت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها تدوین شده و دفتر نشر معارف آن را منتشر کرده است. این مجموعه به بررسی مهم‌ترین سوالات و شبهات نسل جوان پرداخته و تلاش کرده تا با استفاده از نظرات علما و مجتهدین، پاسخ‌های مناسبی را برای آن‌ها بیان کند. تنوع موضوعی این مجموعه و پرداختن به موضوعات به‌روز و متفاوت از نکات قابل توجه این کتاب‌هاست. جلد چهل و سوم مجموعه «پرسش ها و پاسخ های دانشجویی»، با تلاش «سید حسن موسوی» با عنوان «نماز؛ چیستی و چرایی» به مسئله «نماز» پرداخته است. در این کتاب به سوالات فقهی، عرفانی، سیاسی و اجتماعی در مورد نماز پاسخ داده شده. کتاب «نماز، چیستی و چرایی» به 97 پرسش درباره «ماهیت و فلسفه نماز» می پردازد. «معنای نماز»، «پیشنیه نماز»، «وجوب نماز»، «چرایی نماز»، «نماز و اصول دین»، «نماز به زبان عربی»، «آثار تربیتی نمازهای پنج‌گانه»، «اسرار نماز»، «آثار اجتماعی نماز»، «رفاه بی‌نمازها»، «نماز و یوگا»، «فلسفه وضو»، «تفاوت وضوی زن و مرد» و … از جمله موضوعات و سوالاتی است که در این کتاب به صورت ساده، بلیغ و مختصر به آن پرداخته شده است.  اگر علاقه‌مند به آگاهی در مورد «فلسفه و چرایی نماز» هستید این کتاب مناسب شماست اما اگر دوست دارید در مورد «احکام فقهی نماز» بیشتر بدانید، جلد هفتادم همین مجموعه با عنوان «احکام نماز» احتمالا برایتان جالب باشد. کتاب «احکام نماز»، پرسش‌هایی درباره احکام فقهی و شرایط صحت و بطلان نماز را مطرح کرده و به آن‌ها پاسخ داده.   کتاب فرودگاه فرشتگان «فرودگاه فرشتگان» نوشته اصغر آیتی در سه جلد و توسط انتشارات مهرستان به چاپ رسیده است. بیماری مدرن عصر ما که دامن نوجوانان و جوانان را گرفته، بی بند و باری، بی‌دینی و بی‌نمازی است. بیماری که بیش از درمان به پیشگیری نیاز دارد. مهم‌ترین پیشگیری، تربیت صحیح است که فرزندان ما را در برابر آسیب‌های اجتماعی بیمه می‌کند. اصغر آیتی در مجموعه «فرودگاه فرشتگان» مهارت‌های «نمازخوان‌کردن بچه‌ها و پایبندی آن‌ها به دینـ را با قلمی شیرین برای پدر و مادرها، معلمان و مربیان نوشته است. جلد اول این مجموعه درباره «مهارت‌های پایبندی به نماز در فرزندان زیر شش سال» است. در فصل نخست از «چرایی نماز» سخن گفته، از اینکه نماز محبوب‌ترین عمل نزد خدا و اهل بیت است، زیباترین راه ارتباط با خداست و اینکه نماز مایه عاقیت به خیری انسان هاست. فصل دوم درباره «جایگاه تربیتی خانواده» و «اهداف مهم تشکیل خانواده» می‌باشد. همچنین در این فصل اصول تربیتی اهل بیت در خانواده بیان شده است. نویسنده در فصل بعدی از آثار نماز در خانواده سخن می‌گوید؛ سلامت روانی خانواده، برکت در خانواده، افزایش محبت در خانواده، ایمنی خانواده از آسیب‌های اجتماعی و آمرزش والدین از جمله این آثار می‌باشد. فصل چهارم به سوال «چگونه به نماز دعوت کنیم؟» پاسخ می‌دهد. اصغر آیتی ده اصل مهم برای دعوت به نماز بیان می‌کند که از جمله آنها شروع از خود، اقدام به موقع و آسان گیری می‌باشد. فصل آخر نیز به بیان مهارت‌های نمازخوان کردن قبل از تولد تا شش سالگی می‌پردازد. در این فصل بعد از بیان ویژگی‌های کودکان، تا قبل از شش سالگی، ده گام برای پایبندی فرزندان به نماز بیان شده است. جلد دوم مجموعه فرودگاه فرشتگان درباره «مهارت‌های پایبندی به نماز در فرزندان شش تا هجده سال» است. این کتاب در دو فصل نوشته شده که فصل اول درباره فرزندان شش تا دوازده سال و فصل دوم درباره فرزندان دوازده تا هجده سال است. نویسنده در هر فصل ویژگی‌های آن دوره و سپس گام‌های اساسی برای نمازخوان کردن فرزندان در آن دوره را به طور مفصل بیان می‌کند. در جلد سوم از «علل سستی در نماز و ترک آن» می‌خوانیم. این جلد برای کسانی است که پیشگیری نکرده و حالا دنبال درمان‌اند و به دغدغه بخش اعظمی از خانواده‌ها پرداخته: بی‌توجهی به نماز در سنین نوجوانی!  در این جلد عوامل درونی سستی در نماز (بینشی، گرایشی و رفتاری) و راهکار عملی درمان آن بیان شده. شکل نگرفتن اعتقادات صحیح، جهل نسبت به فلسفه نماز و عبادت و برداشت غلط از مهربانی و بخشش خدا از جمله عوامل بینشی است. از عوامل گرایشی می‌توان به احساس عقب ماندگی، خجالت و لجبازی اشاره کرد. همچنین عوامل رفتاری مثل سستی و تنبلی، ادعای نداشتن وقت و نداشتن برنامه در زندگی از عوامل ترک نماز محسوب می‌شود که در جلد سوم فرودگاه فرشتگان می‌توانید راه درمان هر یک را به طور مفصل بخوانید.   بهترین کتاب ها در مورد نماز برای کودک و نوجوان در ادامه برای کودک و نوجوان دلبند شما که دلتان می‌خواهد دیدگاه زیباتر و صحیح‌تری نسبت به نماز داشته باشند، کتاب‌هایی معرفی شده است. کتاب بی نمازها خوشبخت ترند کتاب «بی نمازها خوشبخت ترند» اثر فاطمه دولتی توسط انتشارات ستاد اقامه نماز در 136 صفحه به چاپ رسیده است. این کتاب که شامل چهارده داستان کوتاه دخترانه با موضوع «نماز» است، نوجوان را با تاثیرات نماز در زندگی در قالب داستان آشنا می‌کند. در بخشی از کتاب «بی نمازها خوشبخت ترند» اینگونه می‌خوانیم: «...زبونم لال خدا قد دکتر نمی دونه؟! یعنی علم خدا کمتر از دکتره که برای حرفض ارزش قائل نیستی؟ نمی‌خواهم احساساتی شوم، اما برای یک لحظه خودم را می‌بازم. بی بی چادرش را جلو می‌کشد و ادامه می‌دهد: ـ «تو با اینکه ناراحتی، با اینکه از عکس العمل دوستات می‌ترسی، با اینکه موهات رو دوست داشتی، ولی به خاطر حرف دکتر بی چون و چرا موهای قشنگت رو از ته زدی! مادرت می گه باید روزی سه بار محلول‌های دکتر رو بزنی به سرت. دو بار هم سرت رو با شامپوی مخصوص بشوری. حالا خدا که خالقته و علمش بالای همه علم هاست، گفته که پنج وعده توی روز نماز بخونید؛ دخترم تو خدا رو قد دکتر قبول نداری؟!» اذان تمام می‌شود، بی بی منتظر جواب من نمی‌ماند، می ایسند رو به قبله و قامت می‌بندد.»   کتاب به همین سادگی چگونه همیشه به یاد خدا باشیم؟ «به همین سادگی» که خانم کلر ژوبرت برایمان می‌نویسد. این کتاب را نشر فرهنگ اسلامی در 24 صفحه منتشر کرده است. نقاشی و رنگ آمیزی‌های زیبا و گرمش به کودک نشاط می‌بخشد و داستان جذابش او را با نونوکی، پرنده‌ای که برای اولین بار بال گشوده همراه می‌کند. نونوکی خوشحال است که می‌تواند پرواز کند و از فراز آسمان شهر مردم را ببیند اما یه چیز خیلی نارحتش می‌کند. اینکه وقتی داخل لانه بود مدام به یاد خدا بود اما الان حواسش به چیزهای دیگر پرت می‌شود و خدا را فراموش می‌کند. او وقتی مسئله را با مامان گنجشک دانا در میان می‌گذارد، راه حل جالبی از او می‌گیرد... داستان کتاب «به همین سادگی» از آیه 14 سوره طه گرفته شده که می‌فرماید: «منم خدای یکتا که هیچ خدایی جز من نیست، پس مرا بپرست و نماز را برای یاد من به پادار.»   کتاب قصه های سوسن و سینا مجموعه 10 جلدی «قصه های سوسن و سینا» نوشته سید محمد مهاجرانی از انتشارات توتک برای آشنایی کودکان با احکام نماز نوشته شده است.  این مجموعه با زبانی شیرین و ساده ماجراهای جذاب را که برای سوسن و سینا و خانواده‌شان رخ می‌دهد بیان می‌کند. در هر جلد از این مجموعه کودک در قالب داستان با یکی از احکام نماز آشنا می‌شود؛ وضو، تیمم، قبله، مکان نمازگزار، مبطلات نماز و نماز جماعت از جمله موضوعاتی است که هریک در جلدهای جداگانه مجموعه آموزش داده شده. کتاب کودکان می‌پرسند غلامرضا حیدری ابهری در مجموعه «کودکان می‌پرسند»، به سوالات اعتقادی و مذهبی کودکان با زبانی ساده پاسخ می‌دهد.  این مجموعه توسط انتشارات قدیانی، به صورت پرسش و پاسخ برای پدر و مادرها، برای وقت‌هایی که کودکان درباره خدا، قرآن، نماز، پیامبران و امامان سوال می‌پرسند، منتشر شده است. جلد سوم «کودکان می‌پرسند» درباره نماز و پاسخ به سوال «چرا باید نماز بخوانیم؟» می‌باشد. نویسنده با زبانی کودکانه و تصاویر زیبا و جذاب به این سوال پاسخ می‌دهد که سود نماز به خدا نمی‌رسد، سود نماز به خود ما می‌رسد. کسی که روزی پنج بار با خدا حرف می‌زند کمتر هوس گناه و کار بد می‌کند. اگر شما نیز کودک 6 تا 12 ساله دارید که دلتان می‌خواهد نمازخوان شود ولی ذهن پر از سوال او دائم از چرایی نمازخواندن می‌پرسد، با این کتاب می‌توانید با زبان کودکانه با او صحبت کنید و پاسخ سوالاتش را بدهید. به قلم «فاطمه‌معصومه منیری»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

راهی نورانی که رفتنی است: رد پای تجربه نزدیک به مرگ در کتاب ها زندگی سفری است که با تولد آغاز می‌شود و این راهی است به سوی مرگ، مقصدی که بخواهی نخواهی هر روز یک گام به مقصد آن نزدیک می‌شویم. جاودانگی و فرار از مرگ یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های نوع بشر از آغاز جهان است. جای پای مفاهیم قوی مثل «مرگ»، «تجربه نزدیک به مرگ» و «ترس از مرگ» اولین بار در کتاب که نه در خشت‌نوشته‌هایی به نام «حماسه گیل گمش» به چشمم خورد. حماسه‌ای که به زبان اکدی در اواخر هزاره دوم پیشادوران مشترک بر لوح خشتی مکتوب گشت. «گیل‌گمش» قهرمان داستان، دوستی به نام «انکیدو» دارد که یک انسان است. اولین بار که گیل‌گمش با فانی بودن دوستش روبرو می‌شود، به دنبال اندوه و غم از دست دادن دوست عزیزش، به دنبال جاودانگی و فرار از مرگ دست به جستجویی پر از مخاطره می‌زند اما راه به جایی نمی‌برد. دومین اثر مکتوبی که در آن «حیات پس از مرگ» و «تجربه نزدیک به مرگ» رد پای روشنی از خود دارد، داستان «ارداویراف نامه» است. ویراف، موبدی است که به دنیای پس از مرگ سفر می‌کند و اخبار آن را برای زندگان می‌آورد. این داستان شامل دیدگاه‌های مذهبی زرتشتیان درباره دوزخ و برزخ است.  بعد از آن در جستجوی خود به «رساله الغفران» نوشته «ابوالعلا معری» رسیدم که در آن نویسنده به شرح بهشت و دوزخ البته بر اساس اعتقادات مسلمین می‌پردازد. کتاب بعدی «کمدی الهی» در قرن سیزدهم میلادی است که توسط نویسنده ایتالیایی «دانته الیگیری» درباره سفر خیالی دانته به برزخ و بهشت و دوزخ است. در قرن هفدهم میلادی نیز نویسنده بزرگ دیگری به نام «جان میلتون» بار دیگر کتابی با مضمون «حیات پس از مرگ» و تجربیات شگفت‌انگیز در دوزخ و برزخ و بهشت با عنوان «بهشت گمشده» را نوشته است. هرکدام از این کتاب‌هایی که با موضوع «زندگی پس از مرگ» سده‌ها قبل نوشته شده‌اند بر اساس رؤیاها و البته بیشتر بر اساس آموزش‌های مذهبی و اساطیری دوران تاریخی خود تهیه شده‌اند. این میزان از قدمت تفکرات مکتوب انسان درباره «مرگ» و «دنیای پس از مرگ» نشان می‌دهد دانستن درباره آن به بخش بزرگی از دغدغه انسان‌ها در همه اعصار تبدیل شده است. این روزها بشر توانسته است با رشد و توسعه فناوری، هر روز ابزارهای جدیدی برای نزدیک شدن به نشانه‌های علمی در مورد حقیقت «زندگی پس از مرگ» کشف کند و دیگر به رؤیاپردازی و تکیه بر افسانه‌ها و داستان‌های اساطیری نیازی نیست اما کنجکاوی همیشگی و سیری‌ناپذیر او هنوز هم ادامه دارد. تجربه نزدیک به مرگ (NDE) چیست؟ «تجربه نزدیک به مرگ» با اصطلاح «Near-death Experience» یا به صورت مخفف «NDE» در فرهنگ غربی شهرت دارد. «مطالعات نزدیک به مرگ» رشته‌ای از روانشناسی و روانپزشکی است که فیزیولوژی، پدیدارشناسی و اثرات بعدی تجربه نزدیک به مرگ را مطالعه می‌کند. شاید داستان «سرباز» در کتاب «جمهوری» افلاطون، اولین بارقه‌های خروج از وهم‌انگاری پدیده «تجربه نزدیک به مرگ» باشد. در آنجا افلاطون به شرح خاطرات یک سرباز از مرگ موقتش می‌پردازد. بعدها «آلبرت ‌هایم» (Albert Heim) زمین‌شناس و کوهنورد سوییسی در قرن نوزدهم مجموعه خاطراتی از کوهنوردانی که این تجربه را داشتند جمع‌آوری و منتشر کرد. در این مقاله تلاشمان این است که در کنار کتاب‌هایی که با رویکرد مستندنگارانه توسط نویسندگان ایرانی و با دید معنوی اسلامی منتشر شده‌اند به کتاب‌هایی که در سطح جهان هم مورد توجه هستند هم اشاره کنیم.  بهترین کتاب ها درباره تجربه نزدیک به مرگ کتاب سیاحت غرب اگر مثل من متولد دهه شصت هستید، حتماً طوفانی را که بازنشر کتاب «سیاحت غرب» در میان محصلین در سال‌های دهه هفتاد به پا کرد به یاد دارید. ناگهان یک کتاب آن‌قدر پرخوانش و محبوب شد که در هر خانه‌ای یک نسخه از آن پیدا می‌شد. در کیف نوجوانان در مدارس و دبیرستان‌ها دست به دست می‌شد و تصاویری که در آن از جهنم و عذاب‌ها آمده بود به عنوان نکته اخلاقی توسط مادرها به بچه‌ها گوشزد می‌شد.  کتاب سیاحت غرب کتاب دومی است که «آیت‌الله قوچانی» مشهور به «آقا نجفی قوچانی» پس از کتاب خودزندگی‌نامه‌ای به نام «سیاحت شرق» نوشته است. در آغاز کتاب نویسنده آورده است: «پس از یک بیماری طولانی، سرانجام مُردم، دیدم ایستاده‌ام و دیگر هیچ بیماری در بدنم نیست. خویشانم را در اطراف جنازه‌ام می‌دیدم که برای من گریه می‌کنند و من از گریه آنها در اندوه بودم.» این کتاب با یک روش آموزشی و البته انذاری برای خواننده مسلمان تهیه شده است. البته با خاطراتی که خودم از کتاب دارم این کتاب را به خوانندگان زیر 14 سال توصیه نمی‌کنم. البته خاطرنشان می‌کنم پیش‌تر هم عرفای بزرگواری از عوالم جهان پس از مرگ خبرهایی برای ما آورده بوده‌اند اما اینکه کتابی سهل‌الوصول و پر خوانش و به زبانی ساده در اختیار خواننده قرار بگیرد، با کتاب «سیاحت غرب» ممکن شد.   5 کتاب فوق العاده درباره زندگی پس از مرگ از نشر شهید هادی به صورت تخصصی اخیراً نشر محترم «شهید ابراهیم هادی» دست به جمع‌آوری و بازنشر تجربیات مستند افرادی نموده است که تجربیاتی از مرگ کوتاه و موقت داشته‌اند و آنها را در چند مجموعه منتشر کرده است: «سه دقیقه در قیامت»، «شنود»، «بازگشت»، «تقاص» و «با بابا» که هر کدام را در ادامه معرفی خواهم نمود. کتاب سه دقیقه در قیامت  کتاب «سه دقیقه در قیامت» در نشر هادی به عنوان اولین کتاب با رویکرد «تجربیات زندگی پس از مرگ» در سال 1398 منتشر شد.  این کتاب محصول خاطرات جانبازی است که در جریان درمان خود سه دقیقه مرگ را تجربه می‌کند و خاطرات و تجربیات فراطبیعی و معنوی که این جانباز از این سه دقیقه در مصاحبه خود آورده است مجموعه جذابی برای خوانندگان ایجاد نموده است. یکی از بخش‌های باارزش این کتاب مقدمه بسیار غنی درباره «تجربه نزدیک به مرگ» و تاریخچه تحقیقات این موضوع است که می‌تواند برای مطالعه‌کنندگان مرجع بسیار جذابی باشد. آغاز داستان آن سه دقیقه تجربه نزدیک به مرگ این‌طور است: «یکباره احساس راحتی کردم. سبک شدم. با خودم گفتم: خدا رو شکر. از این همه درد چشم و سردرد راحت شدم. چقدر عمل خوبی بود. با اینکه کلی دستگاه به سر و صورتم بسته بود اما روی تخت جراحی بلند شدم و نشستم. برای یک لحظه، زمانی که نوزاد و در آغوش مادر بودم را دیدم.»   کتاب بازگشت کتاب دوم از مجموعه مستندات تجربیات افراد از زندگی پس از مرگ، کتابی با نام «بازگشت» است. این کتاب 19 روایت از افرادی است که پیش‌تر به هر شکلی زمان کوتاهی مرگ را تجربه کرده‌اند و علاقمند بوده‌اند تجربه ها، تغییرات روحی و روانی و گزارش‌های شخصی خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. نکته جالب این کتاب در این است که ناشر تلاش کرده در هر مورد بر حسب نیاز به نکات مشابه که در قرآن به آنها اشاره شده و در هر تجربه‌ای بیان می‌شود نیز اشاره کند تا خواننده بتواند در ضمن خواندن کتاب دریافت های دینی هم داشته باشد. در روایت اول می‌خوانیم: «من در سنین جوانی سکته کردم. مثل خیلی چیزهای دیگر. همین طور که روی زمین بودم، خروج روح از بدنم را دیدم. چقدر آرامش پیدا کردم. چقدر زیبا و باشکوه بود. من بافاصله در گوشه حیاط منزل ایستادم و به بدن خودم نگاه می‌کردم.»   کتاب شنود کتاب «شنود»، از جمله مجموعه کتاب‌های درباره «تجربه نزدیک به مرگ» از انتشارات شهید هادی است که مانند بقیه کتاب های این انتشارات، شامل مستندات حاصل از مصاحبه با افرادی است که یک یا چند بار تجربه فراطبیعی و روحانی مرگ را برای مدت کوتاهی تجربه کرده‌اند اما این بار با ساختاری کمی متفاوت! بیشتر کتاب‌های این مجموعه به صورت مجموعه خاطراتی از افراد مختلف نوشته شده بود اما کتاب شنود حاصل مصاحبه با یکی از نیروهای امنیتی و مبارز است که شرح خاطرات چندین تجربه «نزدیک به مرگ» خود را برای نویسنده تعریف کرده و نویسنده آنها را با دسته‌بندی موضوعی، منظم و منتشر نموده است.  شرح جزئیاتی از زندگی یک مدافع حرم در کنار تجربه بسیار روحانی مرگ موقت، یک مجموعه مستند قابل توجه از کتاب «شنود» به دست داده است. یک جمله بسیار مهم در مقدمه و مؤخره کتاب‌های این مجموعه توسط نویسنده آمده است که خالی از لطف نمی‌دانم من نیز به علاقه‌مندان این موضوع، آن را متذکر شوم: «نقل تجربیات نزدیک به مرگ، صرفاً مؤیدی بر وجود عالم پس از مرگ است و خواننده نباید جزئیات تمام خاطرات و مطالب نقل شده از این افراد را عین واقعیت تلقی نماید.»   کتاب تقاص در سال 1402 در ادامه مجموعه کتاب‌های نشر هادی با موضوع خاطرات «تجربه نزدیک به مرگ» کتاب بعدی به نام «تقاص» به بازار آمده است. همانگونه در پیشگفتار کتاب «تقاص» آمده، با پیشرفت روزافزون دانش پزشکی احتمال نجات بیماران نزدیک به مرگ بسیار زیاد شده است. بارها افرادی که دچار سکته و حتی کما می‌شوند به کمک علم پزشکی توانسته‌اند به زندگی دوباره خود برگردند و از عوالم معنوی و روحانی و از تجربیات فراطبیعی زندگی پس از مرگ خاطراتی داشته‌اند که آنها را بیان نموده‌اند. کتاب «تقاص» با محوریت موضوع حق الناس و اثرات آن در دنیای پس از مرگ است. این کتاب شامل 24 روایت از تجربه‌های افراد مسلمان و غیرمسلمان در زمینه حق الناس در «تجربه پس از مرگ» است. در یکی از روایت‌ها می‌خوانیم: «تارا گفت: مبلغی به کسی بدهکارم، در تلاش هستم بدهی خودم را بدهم تا گرفتاری‌ام برطرف شود. به او گفتم: چه مبلغی؟ نگاهی به من کرد و گفت: هفده هزار تومان. لبخندی زدم و به او گفتم من این مبلغ را در خانه دارم، بیا با هم برویم. تا اراده کردم به خانه برویم، خودم را در منزلمان مشاهده کردم! کیف پولم داخل کمد قرار داشت و در آن بیش از هفده هزار تومان پول نقد بود. دستم را دراز کردم تا پول را بردارم اما نشد. دوباره دستم را دراز کردم اما نمی‌شد! نگاهی به تارا کردم. پوزخندی تمسخرانه زد و گفت: تلاش نکن فایده ندارد. من و تو روح هستیم.»    کتاب با بابا کتاب «با بابا» به همت نشر هادی، کتاب دیگری از مجموعه «تجربه‌های نزدیک به مرگ» است. این کتاب روایتی است از یک دانشجوی پزشکی که 18 روز در کما بوده و پس از آن‌که به هوش می‌آید از تجربه‌ای عجیب پرده برمی‌دارد. کتاب «با بابا» با مقدمه‌هایی از آقای صادق آهنگران و رحیم‌پور ازغدی درباره شهید حاج محمد طاهری آغاز می‌شود.  بله این مرد جوان که در این 18 روز درکما بوده است، فرزند شهید بزرگوار حاج محمد طاهری است و کلیه خاطرات او از این زمان کوتاه از همنشینی با پدر شهیدش در بهشت برین بوده است. شرح جزئیات و دقایق این دیدارها کتابی جذاب را در اختیار خوانندگان محترم قرار داده است.   کتاب آن سوی مرگ کتاب «آن سوی مرگ» به نویسندگی «جمال صادقی» در سال 1397 در «دفتر نشر معارف» منتشر شده است. این کتاب دربردارنده سه خاطره درباره «تجربه مرگ» و حاصل مصاحبه رو در رو با افرادی است که «حیات پس از مرگ» را تجربه کرده، به برزخ رفته و برگشته‌اند. در این مجموعه بخش‌هایی وجود دارد که به دلیل صحنه‌های خاص ممکن است برای همه افراد و سنین مناسب نباشد به همین دلیل خواندن آن را به کودکان و افرادی که مشکلات قلبی دارند توصیه نمی‌کنم. این خاطرات در بخش اول شامل خاطره دختری به نام سحر است که در اثر سقوط یخچال در راه پله دچار مرگ موقت شده است و دو خاطره بعدی دو مرد با نام‌های مستعار مهندس و دکتر خاطرات خود را برای نویسنده تعریف کرده‌اند.   در این بخش بعد از 7 کتاب از نویسندگان داخلی به سراغ چند کتاب شاخص از نویسندگان غیر ایرانی و غیر مسلمان با رویکرد «تجربه نزدیک به مرگ» می رویم.کتاب شواهدی بر زندگی پس از مرگ  Evidence of the Afterlife: The Science of Near-Death Experiences «جفری لانگ» (Jeffrey Long) و «پل پری» (Paul Perry) نویسندگان کتاب «شواهدی بر زندگی پس از مرگ» هستند. جفری لانگ استاد ریاضیات دانشگاه کانزاس و نویسنده مسلمان آمریکایی است که دلیل شهرت او، گرویدنش به دین مبین اسلام است. با توجه به تخصص علمی جفری لانگ او توانسته است دوازده عنصر را اعم از «ورود به یا عبور از یک تونل»، «مواجهه با یک نور درخشان و اسرارآمیز»، «مواجهه با سایر موجودات، اعم از موجودات روحانی یا دوستان و خویشاوندان درگذشته»، «احساس تغییر زمان یا فضا»، «مرور زندگی حاضر» و «مواجهه با قلمروهای غیر این‌جهانی (ملکوتی)» را به عنوان دوازده تجربه مشترک و پر تکرار دسته بندی کند و به‌تفصیل آن‌ها را شرح می‌دهد. این دسته‌بندی عناصر کمک شایانی به مطالعات علمی در زمینه «تجربیات نزدیک به مرگ» دارد. این کتاب به عنوان قانع‌کننده‌ترین شواهد علمی در مورد زندگی فراتر از مرگ است که تاکنون گردآوری شده است. این نویسنده علاوه بر به اشتراک گذاشتن روایت شخصی تجربیات خود، از بازدیدکنندگان وب‌سایتش خواسته که یک پرسشنامه صد موردی را پر کنند که برای جداسازی عناصر خاص از «تجربه نزدیک به مرگ» طراحی شده و این کار یکی از کارهای علمی بسیار شایان تقدیر است.   کتاب بهشت زیبای خدا، حقیقت دارد: سفر یک جراح برجسته مغز و اعصاب، به جهان پس از مرگ  Proof of Heaven: a Neurosurgeons Journey Into The Afterlife «ایبن الکساندر» (Eben Alexander) متخصص، جراح و استاد دانشگاه هاروارد آمریکایی و عضو انجمن جراحان و دکتر جراح بیمارستان دوک بود. ایبن الکساندر به‌واسطه‌ی تخصصش در بیمارستان، داستان‌هایی از «تجربه‌های نزدیک به مرگ» از بیمارانش می‌شنید، اما مانند باقی پزشکان، باوری به شنیده‌هایش درباره تجربه مرگ نداشت. او معتقد بود این توهمات می‌تواند ناشی از فعالیت‌های غیرعادی مغز پس از نجات از مرگ یا تأثیرات دارو باشد. اما سرنوشت بازی دیگری برای این پزشک داشت. ایبن الکساندر در اثر یک بیماری می‌میرد اما نه به‌طور کامل بلکه یک مرگ موقت و در نتیجه یک سفر روحانی بی‌نظیر را تجربه می‌کند و او می‌شود راوی داستانی که خود با چشمان دل و روحش از نزدیک تجربه کرده و برای ما تعریف می‌کند. کتاب دیگر این نویسنده «دورنمای بهشت برین» (The Map of Heaven) و «زندگی در جهان خودآگاه» است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «بدن معنوی الکساندر در ابتدا وارد دنیایی تاریک شد. جایی که آگاه و بیدار بود و از هیچ چیز به جز فضای نزدیکش با خبر نبود. او این مکان اولیه را قلمروی منظره دید کرم خاکی می‌نامد. پس از مدتی، نور درخشان سفیدرنگی همراه با موسیقی‌ای زیبا برای او پخش شد و دروازه‌ای رو به دنیایی برایش باز شد که زیباتر از آن بود که بتوان توصیف کرد...» آنچه ایبن الکساندر در کتاب بهشت زیبای خدا، حقیقت دارد به تصویر می‌کشد نه تنها یک مستند زیباست بلکه به دلیل تخصص علمی این نویسنده یک سند تاریخی و جهان‌شمول برای یک حقیقت است که او آن را بهشت خدا می‌نامد.   کتاب غرق در نور  Embraced by the Light «بتی جین ایدی» (Betty (Jean) Eadie) نویسنده و سخنران در موضوع «تجربیات نزدیک به مرگ» است. او پس از تجربه نزدیک به مرگ خود تصمیم گرفت تجربیات خود را در اختیار همه مردم قرار دهد تا از این راه زیبایی‌های این جهان و احساس آن را به همه معرفی کند. «بتی در کودکی به عنوان یک سرخ‌پوست آمریکایی شاگرد یک مدرسه شبانه‌روزی بود. جلوی مدرسه تابلوی بزرگی قرار داشت که روی آن نوشته بود: «جایی که بصیرت نباشد، مردم نابود می‌شوند.» جامعه ما درک خود را نسبت به اعتقادات و بصیرت‌های معنوی از دست داده است. حاصل مستقیم این وضع، افتضاح وحشتناکی است که در مقابل مردن به بار آورده‌ایم، بدین معنی که بیماران به جای مردن در جمع خویشان و دوستان، در بیمارستان‌ها و در مصاحبت ماشین‌های سرد و بی‌روح مخفیانه جان می‌دهند.»   گفتم زندگی سفری است که با تولد آغاز می‌شود و این راهی است به سوی مرگ، مقصدی که بخواهی نخواهی هر روز یک گام به مقصد آن نزدیک می‌شویم، اما چرا این مقصد پر از نور و زیبا که در همه این خاطرات از زبان انسان‌هایی از نژادها و ادیان و تفکرات متفاوت حتی از دوران های باستان تا به امروز شرحی به این زیبایی دارد در انگاره ذهنی بیشتر انسان‌ها تصویری ترسناک و پر آشوب دارد؟ به قول خانم جین ایدی تسلط مدرنیته و دنیای ماشینی، گردی بر حقایق روحانی پاشیده و چشم نوع بشر از دیدن آن ناتوان شده است. چقدر زیباست که با مطالعه کتاب‌هایی از این دست به ماهیت روح و زیبایی جهان فراطبیعی بازگردیم و دوباره آن را ببینیم. به قلم «زهره عواطفی حافظ»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

علیرضا پناهیان کیست؟ کمتر کسی است که پیگیر سخنرانی‌های دینی و تربیتی باشد و نام استاد علیرضا پناهیان را نشنیده باشد. سخنرانی‌های استاد پناهیان در هیئات و جلسات مذهبی، از جمله سخنرانی‌های شنیدنی و جذاب است که به ارتقاء فهم دینی ما کمک شایانی می‌کند. استاد پناهیان در سال 1344 در تهران متولد شده و از سال 1356، تحصیلات حوزوی خود را آغاز کرد. او در درس خارج حضرات آیات وحید خراسانی، جوادی آملی، سید محمدکاظم حائری و مقام معظم رهبری حاضر شده است.  علیرضا پناهیان عمدتا مسئولیت کارهای فرهنگی را برعهده داشته و دارد که از جمله آن می‌توان به عضویت در هیئت امنای دانشگاه هنر، مشاوره ریاست نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و انجام امور تبلیغی اشاره کرد. ایشان همچنین مدرسه علمیه دارالحکمه تهران را در سال 1392 تاسیس کرده و به اداره آن مشغول است. موسسه بیان معنوی، ناشر تخصصی آثار استاد پناهیان چند سالی است با تأسیس موسسه بیان معنوی، سخنرانی‌ها و مباحث استاد پناهیان در قالب صوت، فیلم و متن منتشر می‌شوند و همچنین با راه‌اندازی انتشارات بیان معنوی، متن سخنرانی‌های ایشان، به صورت کتاب‌هایی خوشخوان و جذاب در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. انتشارات بیان معنوی، ناشر تخصصی کتاب‌های استاد علیرضا پناهیان است که در طی این سال‌ها، از ناشران مذهبی پرفروش کشورمان بوده. در این مقاله مروری خواهیم داشت به بهترین کتاب‌هایی که از استاد پناهیان در انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است. با ما همراه باشید. 8 کتاب از بهترین کتاب های استاد علیرضا پناهیان 1- ناشنیده هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری کتاب «ناشنیدنی هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری» تالیف علیرضا پناهیان، در 98 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است. این کتاب که اکنون چاپ پانزدهم آن در دست است، شامل ناشنیده‌هایی از بیانات امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (حفظه الله) درباره ویژگی‌ها و برتری‌های زنان می‌باشد. حضرت امام و مقام معظم رهبری که اسلام‌شناسان واقعی هستند، مکرر در سخنانشان از عظمت زن گفته‌اند؛ از اینکه زن جامعه‌ساز و انسان‌ساز است و مردان به تبع زنان به خیابان‌ها ریخته و انقلاب کردند. امام خمینی (ره) زنان را رهبر نهضت معرفی کرده و خود را خدمت‌گزار آنان می‌داند. اگر دنبال نگاهی اسلامی به زن هستید، اگر به عنوان زن مسلمان دنبال جایگاه خود در جامعه هستید، اگر خود را آن‌قدر که باید قوی و تاثیرگذار نمی‌دانید، مطالعه این کتاب برای شما ضروری است. مروری بر کتاب ناشنیده هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری کتاب ناشنیدنی هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری هفت فصل دارد؛ فصل اول آن با عنوان «مادر، پایه بهشتی‌شدن انسان‌ها» به بیان اهمیت تربیت فرزند می‌پردازد. اینکه شغل تربیت فرزند از همه شغل‌ها بالاتر است. در واقع آن‌که بهشتی می‌شود، پایه بهشتی‌شدنش از مادر است. در بخشی تحت عنوان «کمبود محبت مادری، منشا اغلب مفاسد عالم» از اهمیت حضور مادر در شکل‌گیری شخصیت فرزند می‌خوانیم؛ از وظایف مهم زن این است که فرزند را با تربیت صحیح آن‌چنان بار بیاورد که این موجود انسانی وقتی بزرگ شد، از لحاظ روحی یک انسان سالم، بدون عقده و بدون فلاکت‌ها و بلایایی که امروز نسل جوان و نوجوان غربی در نقاط مختلف دنیا به آن گرفتارند، بارآمده باشد. فضیلتی که از بانوان به بچه‌ها سرایت می‌کند، در هیچ‌کجا حاصل نمی‌شود. اگر مادرها، مادرهای بافضیلت باشند، بچه های بافضیلت تحویل می‌دهند. استاد پناهیان شغل اصلی زن از دیدگاه اسلام را خانه‌دار بودن معرفی کرده است و این تحقیر زن نیست، بلکه تجلیل و احترام زن است. اشرف کارها در عالم مادر بودن و تربیت فرزند است؛ چراکه عنصر اصلی تشکیل خانواده زن است. فصل آخر «ناشنیدنی هایی درباره قدرت و شکوه زن در کلام امام و رهبری» از نقش همسری می‌گوید؛ کانون خانواده جایی است که احساسات و عواطف باید در آن رشد و بالندگی پیدا کند. شوهر، مرد است و در میدان خاصی شکننده‌تر، به همین دلیل مرهم زخم او فقط و فقط نوازش‌های همسرش است. درست است که مرد از لحاظ هیکل قوی‌تر است، اما خدای متعال طبیعت زن را طوری آفریده که اگر زن و مرد طبیعی و سالم باشند، کسی که در دیگری بیشتر نفوذ دارد، زن است. از نظر کتاب، اسلام به معنای واقعی زن را تکریم کرده است؛ اگر روی نقش مادر در خانواده تکیه کرده به معنای این نیست که زن را از شرکت در مسائل اجتماعی منع کند بلکه هم باید مادر و همسر خوب باشد و هم در فعالیت‌های اجتماعی شرکت کند. استاد پناهیان حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) را نمونه چنین زنی می‌داند.   2- رهایی از تکبر پنهان «تکبر» رذیله اخلاقی بزرگ و خطرناکی است که به‌راحتی می‌تواند انسان را به هلاکت بکشاند. بنابراین دوری از آن از موضوعات اخلاقی مهم و کلیدی می‌باشد. از طرفی پنهان بودن این رذیله بر خطرناک بودن آن افزوده و می‌تواند ضربه‌های سنگینی به انسان وارد کند. علیرضا پناهیان در کتاب «رهایی از تکبر پنهان» که در 200 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی چاپ شده است، با اشاره به آثار سوء این صفت، به ارائه راهکار‌هایی برای مبارزه با آن می‌پردازد. رهایی از تکبر پنهان، یک کتاب خوب برای ترک تکبر این کتاب مشتمل بر 6 فصل است؛ فصل اول آن که در واقع مقدمه بحث است، با عنوان «عیوب پنهان» به اهمیت محاسبه نفس در آگاهی از عیوب خویش می‌پردازد. پناهیان در فصل دوم «چیستی تکبر» را بیان می‌کند؛ تکبر یعنی خود را بزرگ‌پنداشتن، بزرگی پوشالی، خود را دوست داشتن و بزرگتر از خود را تحمل‌نکردن. تکبر یعنی یکی از اینها یا همه این‌ها. در واقع بذر تکبر در فطرت ما وجود دارد و آن «تمایل انسان به بزرگ شدن» است. اصل این بذر یک نعمت بزرگ الهی است اما ما نمی‌دانیم چگونه این بذر را آبیاری و این نیاز خود را پاسخ دهیم. حال می‌توانیم تکبر را این‌گونه تعریف کنیم: تکبر یک تمایل فطری انحراف یافته است که فرد متکبر، عجولانه و نابه‌جا به سمت آن حرکت کرده و یا خیال‌پردازانه آن را در وجود خود تصور می‌کند.  در ادامه «رهایی از تکبر پنهان» از آثار شوم تکبر می‌خوانیم؛ بسته‌شدن درهای آسمان به روی انسان، نابودی و هلاکت و دوری از پروردگار از آثار معنوی تکبر است. به دست نیاوردن آن چیزی که به خاطر آن، انسان در دام تکبر می‌افتد، اثر اجتماعی کبر است؛ امیرالمونین (ع) می فرمایند: «تکبر صفتی هلاک‌کننده است که هرکس بخواهد با آن بزرگ شود، برعکس کوچک خواهد شد.»  تکبر پنهان، عنوان فصل بعدی کتاب است که در آن علل پنهان‌ماندن تکبر، مظاهر تکبر پنهان و راه‌های جلوگیری از پنهان‌ماندن تکبر را بیان می‌کند. در آخر کتاب نیز «راه‌های مبارزه با تکبر» بیان شده است؛ برای نجات از تکبر، قبل از هر چیز باید به خدا پناه برد. بزرگ‌شدن حقیقی با انجام کارهای بزرگ نیز یکی از راه‌های از بین‌بردن تکبر است؛ چراکه تکبر، پنهان‌کردن حقارت خویش، پشت رفتار متکبرانه است. حکمت مهم و محوری نماز، ایجاد خضوع و افتادگی در انسان است. ابراز ارادت به اهل بیت، اسوه و الگو قرار دادن آنها تکبر را در قلب انسان خاموش می‌کند و در نهایت، کسی‌که با معرفت و محبت به حق، دلش از تکبر پاک نگردد، رنج‌ها و مشکلات چنان او را در تنگنا قرار می‌دهند تا تکبرش زائل شود.   3- چگونه دستورات دینی ما را تربیت می کنند؟ (شهرخدا 2) کتاب «چگونه دستورات دینی ما را تربیت می کنند» در 85 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی منتشر شده است.  کتاب «چگونه دستورات دینی ما را تربیت می کنند» با زیر عنوان «شهر خدا 2»، مناسب حال روزه‌دارانی است که چیزی فراتر از تحمل گرسنگی و تشنگی از روزه‌داری می‌خواهند، آن‌هایی که دنبال بهره‌ای بزرگ از ماه خدا هستند و دلشان می‌خواهد در آخر ماه با چمدانی پر از معنویت و تقوا با میزبان وداع کنند. عباداتی که خدا برای ما واجب کرده است، هریک دارای آثار تربیتی خاصی هستند که موجبات سازندگی روح و آبادانی قلب انسان را فراهم می‌کنند. راه های افزایش برکت ماه رمضان در آغاز کتاب، راه‌های افزایش آثار و برکات ماه رمضان، «افزایش آگاهی»، «تقویت احساس» و «رعایت ادب» معرفی شده است. فصل دوم کتاب روش‌های تربیتی رمضان را بیان می‌کند؛ قرآن کریم، «تقوا» را اثر روزه می‌داند؛ تقوا به ملکه‌ای گفته می‌شود که از خداباوری عمیق نشأت می‌گیرد و به‌آسانی مانع گناه‌کردن فرد متقی می‌شود. روزه یک عمل جسمانی است و تقوا یک حالت روحانی، این اثر معنوی از یک عمل جسمی چگونه به دست می آید؟ روش تربیت روزه روش مقابله با امیال نفسانی است. خدا هیچ‌گاه مخالف لذت‌بردن ما نیست، بلکه دوست دارد بندگانش هم در دنیا لذت ببرند و هم در آخرت. در واقع این طبیعت دنیاست که بسیاری از مبارزه با نفس‌ها را اقتضا می‌کند؛ وقتی دل‌بخواهی‌های ما با دل‌بخواهی‌های دیگران در تعارض قرار می‌گیرد، موجب انواع مبارزه با نفس‌ها می‌شود. هم‌چنین تزاحم بین امیال انسان، دستورات بازدارنده را ایجاب می‌کند.  روزه یک سلسه از لذات حلال دنیا را بر انسان حرام می‌کند، تا به انواع بالاتری از لذات یعنی لذات معنوی برسد. روزه با تضعیف وجه حیوانی وجود انسان، بعد الهی او را تقویت می‌کند تا انسان بتواند به «به سوی خدا رفتن» و «از خدا لذت‌بردن» بیشتر علاقه‌مند شود. پناهیان در این کتاب معتقد است که خداوند متعال محیط نامرئی رمضان را امن قرار داده و مهمانان خود را در برابر وسوسه های شیطان از امنیت برخوردار کرده است.  تربیت در سایه ماه رمضان و روزه یکی از بخش های جذاب کتاب، تحلیل برنامه تربیتی ماه رمضان است. اینکه چگونه ماه رمضان، دارای آثار تربیتی است و باعث می شود مومنین در این ماه تربیت شوند. نویسنده می گوید از عوامل تاثیرگذاری یک برنامه تربیتی استمرار آن است. رمضان با یک استمرار سی روزه، روزه‌داران را در موقعیت تأثیرپذیری مناسبی قرار می‌دهد. اتفاقی که در جریان یک برنامه معنوی می‌افتد قابل توجه است؛ در مرحله اول انسان به خاطر جاذبه جدید بودن، از لذت و حظ معنوی خاصی برخوردار است. در مرحله دوم به مرور از حلاوت برنامه معنوی کاسته می‌شود. اگر استقامت ورزیم و آنچنان که باید صبر کنیم و در مقابل خستگی دوام بیاوریم، کم‌کم یک حلاوت جدیدی پدید می‌آید که حتی از حالت اولیه نیز دلچسب‌تر است. شرط ورود به مرحله سوم رعایت ادب عبادت و حفظ حرمت امر خدا و یا تداوم بخشیدن به برنامه‌ای است که خود را ملزم به اجرای آن می‌دانیم.  چگونه دستورات دینی ما را تربیت می کند، یک کتاب مختصر است که شما را با راز و رمزهای تربیتی عبادت روزه آشنا می‌کند.   4- مدیریت تقوامحور کتاب مدیریت تقوامحور اثر دیگر علیرضا پناهیان است که در 153 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است.  مدیریت تقوامحور، تقوا را طرحی برای اداره جامعه معرفی می‌کند. این کتاب با پاسخ به سوال «تقوا چیست؟» آغاز شده، از زمینه‌های رشد انسان به وسیله تقوا و ارتباط تقوا و نظام مدیریت سیاسی سخن گفته و با بیان «آثار و برکات عمل به روش تقوا» پایان یافته است. مطالعه این کتاب برای مدیران ادارات، مدارس، دانشگاه‌ها، برای مربیان و اساتیدی که با نوجوانان و جوانان سروکار دارند و همچنین والدینی که قصد تربیت فرزندشان را به روش تقوا دارند، مفید خواهد بود. تقوا یعنی چه؟ فصل اول کتاب از مفهوم تقوا می‌گوید؛ معادل فارسی «تقوا» را می‌توان «مراقبت» دانست، اعم از انجام خوبی‌ها و ترک بدی‌ها. مهم‌ترین عامل شکوفاشدن استعدادهای انسان این است که دارای «قدرت اراده» است. کسی که قدرت اراده دارد، می‌تواند بر انگیزه‌های کم‌ارزش خود غلبه کند و کار با ارزش را - ولو با تحمل مشقت - انجام دهد. انسان باتقوا می‌تواند خود را کنترل کند، آنچه می‌داند خوب است انجام دهد و آنچه می‌داند بد است ترک کند. یعنی انسان باتقوا دارای «قدرت اراده» است. بنابراین فارغ از نگاه دینی تقوا در همین دنیا نیز ملاک برتری انسان‌ها بر یکدیگر است. به اعتقاد مولف، تقوا مانند علم ریاضیات منطبق بر واقعیت هاست و می‌تواند برای اداره فرد، خانواده و جامعه الگو ارائه دهد.  آیا از الگوی تقوا، می توان در مدیریت اجتماع استفاده کرد؟ «تقوا طرحی برای اداره جامعه» عنوان یکی از فصل‌های کتاب است. علیرضا پناهیان این فصل را با بیان این نکته آغاز می‌کند که دین چیزی فراتر از توصیه‌های فردی برای خوب بودن است؛ ایشان دین را سلسه قوانین نظام‌مند برای سامان‌دهی سبک زندگی انسان‌ها معرفی کرده و مفهوم محوری در ادبیات دینی که می‌توان برای اداره جامعه از آن الگو  گرفت را مفهوم «تقوا» می‌داند. تقوا یعنی «خودکنترلی» یعنی عمل‌کردن با انگیزه‌های درونی نه کنترل و انگیزه‌های بیرونی. این روزها بحثی به نام «EQ» یا «هوش هیجانی» در روان‌شناسی مطرح شده و اعتقاد بر این است که تاثیر هوش هیجانی در موفقیت بسیار بیشتر از IQ می‌باشد. بنابراین زمانی که تقوا افزایش یابد، بیشترین منافع دنیوی و اخروی انسان را تامین خواهد کرد. تربیت به روش تقوا نیز، یعنی «تکلیف‌گرایی» به جای «نتیجه‌گرایی»؛ برنامه‌ریزی بر اساس هدف انجام می‌شود اما روح انسان باید بزرگ‌تر از پیروزی یا شکستی باشد که در مسیر اتفاق می‌افتد. مدیریت به روش تقوا نیز بر پایه خودکنترلی کارمندان پایه‌ریزی شده است. حفظ کرامت کارمند و شخصیت دادن به او باعث لذت بیشتر از کار و در نتیجه افزایش کیفیت کار خواهد شد.  آثار اجتماعی تقوا علیرضا پناهیان برخی آثار تقوا در ابعاد اجتماعی را این‌گونه بیان می کند: تقوا تولیدکننده عالی‌ترین نوع شبکه اجتماعی و عامل ایجاد قدرت جمعی است، قضاوت نکردن درباره دیگران به خاطر تقوا باعث آرامش روانی می‌شود، همچنین اصالت تقوا مانع از عجب و غرور و مانع از یاس و ناامیدی است. مدیریت تقوامحور، بهانه‌ای است تا به مفهوم تقوا از دریچه‌ای تازه بنگریم و مقدمه‌ای است برای فهم اجتماعی از مسائل اخلاقی.   5- چگونه یک نماز خوب بخوانیم «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» در 215 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است.  این کتاب قدم‌به‌قدم شما را به «نماز خوب» می‌رساند. این مسیر از مبدا «نماز مودبانه» آغاز شده، از «نماز متفکرانه» عبور کرده و به مقصد نهایی «نماز عاشقانه» ختم می‌شود. علیرضا پناهیان در فصل اول «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به نقش نماز در زندگی پرداخته است؛ از رابطه عبادت با نشاط روح می‌گوید. این‌که نیاز اصلی انسان به خود خداست نه نعماتی که از او می‌گیرد و اگر ارتباط انسان با خدا قطع شود، باتری روحش ضعیف و نهایتا دل‌مرده می‌شود. در ادامه نیز برخی از آثار نماز بیان را بیان کرده است که کاهش نقایص زندگی، تنظیم روح انسان و اصلاح امور زندگی از جمله آن‌هاست. نگاهی متفاوت به نماز در کتاب چگونه یک نماز خوب بخوانیم چگونه یک نماز خوب بخوانیم نگاه متفاوتی از نماز ارائه می‌کند؛ نگاهی که در نوع خود می‌تواند رویکرد شما به عبادتی مثل نماز را تغییر دهد و در نتیجه حس و حال شما نسبت به نماز عوض شود. پناهیان در ادامه درباره عظمت خدا و رابطه‌اش با نماز صحبت شده؛ درک عظمت خدا در این دنیا فقط به کمک «نماز خوب» حاصل می‌شود. زمانی که عظمت خدا در دل بنده‌ای نشست، خوف خدا نیز در دلش می‌نشیند، و وقتی خشیت از خدا در دل بنده‌ای نشست، خدا بنده‌ی نازنینش را در آغوش می‌گیرد و این خوف، کلید رابطه عاشقانه با خداست. ادب، اولین قدم برای نماز خوب حال قدم اول را برای خواندن نماز خوب بر می‌داریم؛ «ادب» اولین امری است که یک عبد در پیشگاه مولایش باید تمرین کند و فرا بگیرد و اولین جایی که باید ادب را در مقابل خدا رعایت کنیم سر نماز است. استاد پناهیان در کتاب «چگونه یک نماز خوب بخوانیم» به آثار و فواید نماز مودبانه نیز پرداخته؛ از بین‌رفتن تکبر، عظمت‌یافتن خدا و تحقیرشدن دنیا در دل، اصلاح نفس و تقویت خوبی‌ها در روح انسان، از آثار نماز مودبانه می‌باشد. «نماز متفکرانه» قدم دوم نماز خوب و فصل بعدی کتاب است؛ نماز متفکرانه، نماز بامعنا است. نماز متفکرانه نیز یک نوع رعایت‌کردن «ادب باطنی نماز» است. برای خواندن چنین نمازی اول باید سعی کنیم سر نماز به غیر خدا فکر نکنیم. مرحله آخر «نماز عاشقانه» است؛ بعد از رعایت ادب ظاهری و فکری، نوبت به این می‌رسد که «ادب قلبی» را رعایت کنیم. استاد پناهیان در انتهای کتاب دو توصیه برای بهتر شدن نماز دارد: خواندن نماز شب به نماز روز خیلی کمک کرده و نواقص آن را جبران می‌کند. و توصیه دوم اینکه؛ برویم درِ خانه خدا از نماز‌هایی که خوانده‌ایم استغفار کنیم تا خدا برگردد و نمازهایمان را درست کند. اگر به دنبال نگاهی نو به نماز هستید، اگر فکر می‌کنید باید جان تازه‌ای به عبادت‌هایتان - علی‌الخصوص نماز - ببخشید، اگر می‌خواهید از عبادت‌کردن لذت ببرید، چگونه یک نماز خوب بخوانیم یک پیشنهاد عالی برای شماست.   6- انتظار عامیانه، عالمانه و عارفانه «انتظار عامیانه، عالمانه، عارفانه» کتاب خواندنی و زیبای دیگر از استاد پناهیان است که توسط انتشارات بیان معنوی در 280 صفحه گردآوری و منتشر شده است. کتاب «انتظار عامیانه، عالمانه، عارفانه» سه نگاه به انتظار و منجی را مورد بررسی قرار داده و ضمن نکوهش نگاه عامیانه، در پی رساندن مخاطب به انتظار عارفانه می‌باشد. این کتاب برای منتظران دغدغه‌مند است؛ آنان‌که در غم دوری امام غریبشان غصه دارند نه اینکه خانه‌نشین باشند، بلکه آنان‌که پای کار امامشان تمام‌قد ایستاده‌اند. انتظار، مفهومی ایجابی یا سلبی؟ آغاز کتاب فصلی است با عنوان «انتظار عامیانه» که نگاه عامیانه به منجی را تعریف کرده و آثار سوء این نگاه را بررسی می‌کند؛ این نگاه نه مسئولیتی در ایجاد مقدمات فرج بر عهده ما می‌گذارد و نه مسئولیتی پس از آن، چراکه معتقد است حضرت و 313 نفر، به جای همه مردم دنیا احساس مسئولیت می‌کنند و مردم را به شکل اجباری به سوی خدا راهی می‌کنند. برخی نیز تصور دارند که وقتی امام زمان (عج) بیایند، با شمشیر تمام مسائل را حل می‌کنند. علیرضا پناهیان در ادامه این فصل به آثار سوء این نگاه می‌پردازد؛ عدم اشاعه فرهنگ اصیل انتظار، ایجاد بستری برای انحراف مهدویت و ایجاد رخوت در میان منتظران از جمله این آثار می‌باشد. در انتهای فصل نیز از دو نوع علاقه به امام زمان (عج) صحبت می‌شود؛ علاقه عامیانه که علاقه‌ای سطحی و بدون پشتوانه است که هر لحظه در معرض از بین‌رفتن قرار دارد و اما علاقه عاشقانه که به معنای محبت شدیدی است که شاخصه اصلی آن، از خودگذشتگی است. ما انسان‌ها نیازمندیم در زندگی، به کسی عاشقانه مهر بورزیم و آخرین امام، دوست‌داشتنی‌ترین اولیای خداست. از طرفی یکی از راه‌های ترویج دین و مهدویت همین عشق به امام زمان و احساس آرامش و لذت‌بردن از این عشق است. اثر مهم این علاقه این است که فرد سعی می‌کند، موردپسند امام زمان واقع شود. فصل دوم کتاب، انتظار عالمانه نام دارد؛ برای عالمانه منتظربودن نخست باید احساس انتظار را درک کنیم. تفکر درباره یک چیز و توجه به عناصر آن به درک بهتر موضوع کمک می کند.  مولفه های انتظار در ادامه عناصر انتظار بررسی می شود؛ اعتراض به وضع موجود، اولین مقدمه انتظار فرج است. عنصر دوم آگاهی از وضع مطلوب است. در واقع، انتظار، ثمره آگاهی از وضع مطلوب است. اعتقاد به تحقق وضع مطلوب عنصر دیگر انتظار است. یکی از نتایج اعتقاد راسخ به تحقق وضع مطلوب، نزدیک‌دانستن ظهور است. اشتیاق به وضع مطلوب عنصر چهارم بوده و از ثمرات محبت می‌باشد. از آن‌جایی‌که عمل، نشانه صداقت انتظار و مایه تقویت آن است، آخرین عنصر انتظار، «عمل» است. زیباترین تعریف از انتظار علیرضا پناهیان در فصل بعدی «انتظار عارفانه» را این‌گونه تعریف می‌کند: راه یافتن به اسرار معنوی مفاهیم دینی و تحلیل ظواهر دینی به بواطینی که عمق معنایی آن ظواهر را به ما نشان می‌دهند. انتظار فرج معنایی فرازمانی و فرامکانی دارد و صرفا به خاطر غیبت امام زمان (عج) پیش نیامده است. انسان، منتظر بازگشت به آغوش خداست و «شهادت» زیباترین بازگشت است. هرکس می‌خواهد منتظر امام زمان باشد، باید بداند که ایشان منتظرِ «شهادت‌طلب» می‌خواهد که آماده هرگونه فداکاری باشد. آن کس که به انتظار عارفانه برسد، حتی اگر ظهور هم رخ ندهد، او به فرج شخصی خود خواهد رسید و از عنایات امام زمان (عج) برخوردار خواهد شد. کتاب انتظار عامیانه، عالمانه، عارفانه، از بهترین کتاب‌های استاد پناهیان و از زیباترین کتاب‌هایی است که درباره امام زمان و انتظار نوشته شده است. خواندن این کتاب را به تمامی منتظران ظهور امام زمان توصیه می‌کنیم.   7- رهایی از گناه کتاب رهایی از گناه اثر استاد پناهیان در 300 صفحه و توسط انتشارات بیان معنوی به چاپ رسیده است. اگر شما هم سعی دارید در مدار دین زندگی کنید، ترک گناه اولین قدم است. پس پیشنهاد می‌کنیم مطالعه این کتاب را هرچه زودتر آغاز کنید، چراکه کمک شایانی در این مسیر به شما خواهد کرد. گناه به معنای نافرمانی خدا و چالش اصلی قرآن می‌باشد. در مقابل، دین‌داری یعنی فرمان‌برداری خدا، بنابراین رهایی از گناه دغدغه اصلی هر انسان دین‌داری است. با کتاب «رهایی از گناه» مرحله به مرحله تا ترک گناه پیش خواهیم رفت.  شش قدم برای ترک گناه اولین فصل کتاب به بیان 6 قدم برای متقاعدکردن مخاطب به ترک گناه می‌پردازد؛ اولین قدم، داشتن زندگی بابرنامه است و محاسبه نفس یکی از مهارت‌های برنامه‌ریزی است. دومین قدم، منفعت‌طلب‌شدن است، درواقع دین‌داری یعنی منفعت‌طلبی، چراکه دین برنامه تأمین منافع اشخاص و ملت‌هاست. قدم سوم این است که اهل مسابقه باشیم، مسابقه در خوبی‌ها و مسابقه برای زندگی بهتر. قدم چهارم، پذیرش زندگی در جهانی منظم است، جهانی که نتیجه هر رفتاری به خودمان بازمی‌گردد. توجه به حیات پس از مرگ، مقدمه یا قدم پنجم برای دین‌داری است. قدم آخر، انتخاب هدف است؛ همه انسان‌ها در زندگی به هدف نیاز دارند، اما هدفی که تا ابد انسان از آن خسته نشود، چیزی والاتر از بهشت و جهنم است و آن هدف چیزی جز خدا نیست. «گناه» دورکننده انسان از عالی‌ترین هدف است. فصل دوم «رهایی از گناه» به بیدارشدن حس پرستش و رابطه آن با ترک گناه می‌پردازد؛ وقتی حس پرستش در وجود انسان بیدار شد، فرمان‌های خدا را اطاعت کرده و از گناه دوری می‌کند.  علیرضا پناهیان در فصل بعدی کتاب، 2 مرحله تربیتی برای فرمان‌برداری از خدا بیان می‌کند؛ در مرحله اول انسان باید اهل برنامه و دقت و مراقبت باشد و این یعنی «تقوا». مرحله بعدی فرمان‌بری از اولیای خدا یعنی پیامبر و امامان است که نتیجه مهم آن از بین‌رفتن تکبر و حسادت است. و آخرین مرحله برای ترک گناه حفظ حرمت خدا است؛ وقتی ما منفعت‌طلب شدیم و بعد دریافتیم که هرچه خدا به آن امر کرده به نفع ماست، کم‌کم به امر خدا علاقه‌مند شده و از گناه خودمان ناراحت می‌شویم.  استاد پناهیان علل فراهم شدن شرایط گناه را این‌گونه بیان می‌کند: خواستن یک نعمت دنیایی که به نفع انسان نیست، از بین رفتن عجب و غرور انسان‌های خوب و آشکار شدن بدی‌های پنهان فرد. ایشان در ادامه دو راه برای جلوگیری از گناه معرفی می‌کند: محبت نسبت به اولیای خدا و انجام کارهایی برای جلوگیری از عجب. در فصل آخر نیز از حس انکسار پس از نافرمانی می خوانیم؛ «علاقه عبد به مولا»، «اهل برنامه بودن» و «حرمت‌داشتن خدا نزد فرد» از عوامل ایجاد حس انکسار پس از نافرمانی است. شما هم اگر کتاب های استاد پناهیان را مطالعه کردید و نکاتی از کتاب به نظرتان جالب آمده، برایمان بنویسید. به قلم «فاطمه‌معصومه منیری» کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

بهترین کتاب‌ها برای معرفی و شناخت ماه رجب و اسرار آن را گرد هم آورده‌ایم تا سهمی هر چند کوچک در شادی شما از لذت جرعه‌جرعه به جان نوشیدن این ماه مبارک داشته باشیم. 7 ویژگی ماه رجب ماه رجب را به هفت صفت و نام مبارک می‌شناسم: ماه بزرگ؛ رجب در کلام به  واژه "رجب" از ریشه "رَجَبَ" به معنای "عظیم" و "بزرگ" اشاره دارد، این وجه تسمیه که حتی به پیش از آغاز طلیعه اسلام برمی‌گردد، پیشاپیش ذهن را برای رازی بزرگ و عظمتی پنهان آماده می‌کند. ماه آغاز؛ انگاری در ازل نقشی بزرگ به ماه رجب داده شده و قرار بوده در بیست و هفتمین روز آن در غاری دورافتاده از شهری در قلب بیابان‌های عربستان، خداوند آخرین پیامبر خود را به جهان معرفی کند. "إقرأ" و نور وحی اولین بار غار حرا را پر نور کرد. جبرئیل از فرشتگان مقرب الهی اولین آیات سوره علق را بر حضرت محمد (ص) خواند و قلب جهان شکوفه زد. ماه خدا؛ هیچ مسلمانی نیست که نام ماه رجب را بشنود و این کلام حضرت محمد (ص) را به خاطر نیاورد که " رَجَبٌ شَهْرُ اللَّهِ، وَ شَعْبَانُ شَهْرِی، وَ رَمَضَانُ شَهْرُ أُمَّتِی" رجب ماه خداست، شعبان ماه من و رمضان ماه امت من است.  ماه روزه و عبادت؛ چه شیرین و نغز است این روایت و برای قلب هر مؤمنی شادی است و شادترین عبادت برای مسلمین چیزی نیست جز روزه، مَنْ صَامَ یَوْمًا مِنْ رَجَبٍ، کَانَ کَصِیَامِ سَنَةٍ و تصور کنید که در روایت آمده است یک روز روزه ماه رجب مانند یک سال روزه است. ماه حرام؛ اولین اشارات در دین اسلام به عظمت ماه رجب در سوره توبه (آیه 36) است آنجا که سخن از ماه‌های حرام آمده است: إنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ اثنا عَشَرَ شَهْرًا فی کِتابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَالأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ  ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ  فَلَا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنفُسَکُمْ ... همانا عدد ماه‌های سال نزد خدا در کتاب خدا دوازده ماه است از آن روزی که خدا آسمان و زمین را بیافرید و از آن دوازده ماه چهار ماه ماه‌های حرام است (نزد اکثر مفسرین آن چهار ماه ذیقعده و ذیحجه و محرم و رجب است) این است دین استوار و محکم، پس در آن ماه‌ها ظلم و ستم (به جنگ و خونریزی) در حق خود و یکدیگر مکنید و متفقاً همه با مشرکان قتال و کارزار کنید چنان‌که مشرکان نیز همه متفقاً با شما به جنگ و خصومت برمی‌خیزند و بدانید که خدا با اهل تقواست. ماه سکوت و آرامش؛ در روایات از پیامبر اسلام نام زیبای دیگری برای ماه رجب آمده است و آن "اصم" است. پیامبر اسلام می‌فرمایند: "رَجَبٌ أَصَمٌّ، لَا یُسْمَعُ فِیهِ صَوْتُ السَّیْفِ." این روایت به معنای آن است که در ماه رجب، جنگ و خونریزی ممنوع است و صدای سلاح‌ها در این ماه شنیده نمی‌شود، که به حرمت و فضیلت این ماه اشاره دارد. در منطقه‌ای مانند عربستان که جنگ و شمشیر روزمره مردمان بادیه‌نشین بوده است ماهی که در آن چکاچک شمشیرها آرام بگیرد و صلح و آرامش برقرار شود چقدر می‌تواند مایه آرامش انسان‌ها باشد و این هدیه‌ای است که در این ماه به مسلمین داده شده تا فرصتی برای عبادت و یاد خدا داشته باشند. ماه اعتکاف؛ یکی از شیرین‌ترین خاطرات دوران دانش‌آموزی و دانشجویی‌ام، روزهای اعتکاف در مسجد دانشگاه و مدرسه بود. اعتکاف، به توقف سه روز یا بیشتر در مسجد به قصد قربت و عبادت با شرایط خاص را گویند. اعتکاف از عبادات مستحب می‌باشد که فرصتی بی‌نظیر برای خلوت و تفکر به انسان می‌دهد؛ فرصتی که در این دنیای شلوغ، غنیمتی بزرگ است. اعتکاف وقت معیّنی ندارد و در هر زمانی در طول سال که روزه صحیح است، اعتکاف هم صحیح است و بهترین وقت آن، ماه رمضان و افضل دهه آخر ماه رمضان است. از ارکان اعتکاف، ماندن در مسجد و روزه می‌باشد و دارای شرایط و احکامی است که در کتب فقهی بیان شده و در فقه دارای بابی مستقل به نام باب اعتکاف است. مراسم اعتکاف در ایام البیض ماه رجب در کشور ایران همه‌ساله برگزار می‌شود. ماه بارش رحمت الهی؛ منقول است که حضرت رسول (ص) فرمود: که ماه رجب ماه استغفار امت من است پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است و رجب را "اصب" می‌گویند، زیرا رحمت خدا در این ماه بر امت من بسیار ریخته می‌شود.  بهترین کتاب ها در مورد ماه رجب بهترین کتاب‌ها برای کشف زیبایی‌های ماه رجب، کتاب‌هایی است که اعاظم دین در آنها مجموعه‌ای از اسرار و شرح ادعیه و اعمال را جمع‌آوری کرده‌اند: 1. مفاتیح الجنان مفاتیح الجنان نام مجموعه‌ای از دعاها، مناجات، زیارات، اعمال مخصوص ایام سال و ماه و روزهاست که ثقه المحدثین مرحوم حاج شیخ عباس قمی آن را در سال 1304 هجری شمسی، به خواست مؤمنین و دوستان به جهت صحت سند و جمع شدن ادعیه و اعمال مسلمین در یک جا در یک کتاب تدوین نمود. این مجموعه نزد شیعیان از معتبرترین کتب محسوب می‌شود و در مدت کوتاهی پس از چاپ آن همه‌گیر شد و در تمام منازل، مساجد و اماکن مقدس شیعیان وجود دارد. "از حضرت موسی ابن جعفر (ع) منقول است... که رجب نام نهری است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرین‌تر، هر که یک روز از رجب روزه دارد البته از آن نهر بیاشامد"  بعد از معرفی ماه رجب در مفاتیح‌الجنان گام به گام عبادات مخصوص و خیر  برکات آن با جزئیات به اسناد معتبر آورده شده است.   2. بحار الانوار بحار الأنوار الجامعة لدُرر أخبار الأئمة الأطهار یا به اختصار بحارالانوار مفصل‌ترین منبع حدیث شیعه به زبان عربی نوشته محمدباقر مجلسی (1037–1110 هجری) است. گاه دائرةالمعارف احادیث شیعه نامیده می‌شود.  جالب‌ترین نکته در خصوص کتاب بحارالانوار نحوه تألیف آن است، در تألیف کتاب بعضی از شاگردان مجلسی شامل میرزا عبدالله افندی، میر محمدصالح خاتون‌آبادی، ملا عبدالله بن نورالدین بحرینی، سید نعمت‌الله جزایری و آمنه خاتون خواهر علامه مجلسی با او همکاری کردند. مجلسی بر همه مراحل کار تسلط کامل داشت و شاگردانش فقط به جمع‌آوری و نگارش آیات و احادیث، ذیل عنوان‌های طراحی شده توسط خود او می‌پرداختند و کلیه گزینش‌ها از متن، سند و نیز تنظیم متن توسط خود او صورت می‌گرفته است.  این کتاب به موضوعات غیرفقهی بیش از موضوعات فقهی پرداخته است. در زمان مؤلف در 25 جلد و در چاپ جدید در 110 جلد منتشر شده است. در جای‌جای این کتاب معظم می‌توانید به مستندات و رازهای ماه رجب دست پیدا کنید. توصیه می‌کنم برای مطالعه آن به وبگاه "مدرسه فقاهت" مراجعه کنید و به راحتی با یک جستجوی ساده به احادیث مستند درباره ماه رجب دسترسی پیدا کنید.   3 و 4. الدر المنثور و تحف العقول تفسیر الدر المنثور با نام کامل الدر المنثور فی التفسیر بالماثور و معروف به تفسیر سیوطی، از کتب تفسیری اهل سنت و اثر جلال‌الدین سیوطی از علمای قرن نهم است. همچنین تحف العقول نوشته ابومحمد حسن حرانی یا حلبی، معروف به ابن شعبه حرانی از علمای بزرگ قرن 4 هجری قمری از کتاب‌های مشهور در حکمت‌ها و موعظه‌ها از امامان شیعه است. در هر دو این منابع مستندات موثقی درباره بزرگی و اهمیت ماه رجب آمده است که جهت تکمیل‌کردن دانش جویندگان و پژوهشگران درباره ماه رجب بسیار مفید است. در خصوص این دو کتاب هم به جز وبگاه "مدرسه فقاهت" مجموعه بسیار محترم "کتابخانه دیجیتال نور" می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.   5. تبیین العجب بما ورد فی فضل رجب تبیین العجب بما ورد فی فضل رجب، کتابی است به زبان عربی به کوشش احمدبن علی ابن حجر عسقلانی آن‌چنان که از مقدمه آن پیداست این اثر به صورت خاص جهت جمع آوری محکمات احادیث و روایات در خصوص ماه رجب گردآوری و تدوین شده است و مرجع مطالعه اساتید فن است. متأسفانه نسخه الکترونیکی و یا کاغذی به زبان فارسی موجود نبود و تنها نسخه الکترونیکی آن به چاپ مؤسسه قرطبه مصر به زبان عربی در دسترس بود. البته که چنین کار علمی خالی‌ازلطف نبوده و حتماً به کار پژوهندگان خواهد آمد. این 5 کتاب که از کتاب‌های ارزشمند مسلمین است، همگی بخش‌هایی جذاب درباره اسرار ماه رجب در خود دارند؛ اما در این مقاله من بر آن هستم که کتاب‌هایی جدیدتر برای خوانندگان جوان هم معرفی کنم. دسته اول به‌طورکلی به ماه رجب پرداخته‌اند و در دسته دوم به یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین اعمال منسوب به ماه رجب یعنی اعتکاف می‌پردازم و چند کتاب هم در این موضوع به شما خواننده عزیز معرفی می‌کنم. ماه رجب و اسرار و شگفتی های آن در آیینه کتاب ها 1. ادب حضور 1: اسرار ماه رجب و مراقبات و مناسک آن محمدتقی فیاض بخش از جمله شاگردان آیت‌الله سعادت پرور است که میراث‌دار آموزه‌های عرفانی و اخلاقی اساتید خود در عصر حاضر هستند. ایشان در شهر تهران به دنیا آمدند و از همان دوران تحصیل در دبیرستان در نزد علامه کرباسچیان به تهذیب نفس اشتغال یافتند. در ایام جوانی با آیت‌الله مطهری آشنا گشتند. در سال‌های اخیر بر اساس سلسله جلسات اخلاقی استاد فیاض بخش چندین جلد کتاب تدوین گردیده که از جمله آن‌ها می‌توان به مجموعه پنج‌گانه ادب حضور و کتاب دستورات اخلاق توحیدی اشاره نمود. کتاب اسرار ماه رجب یکی از قسمت‌های مجموعه‌ای پنج‌جلدی به نام ادب حضور است که به آداب و مراقبات مهم‌ترین ایّام سال از منظر اهل‌بیت (ع) می‌پردازد و مناسک این مراسم‌ها را به مخاطبان عمومی آموزش می‌دهد. این ایّام عبارت‌اند از ماه‌های رجب، شعبان و رمضان، اربعین موسوی (ماه ذی‌قعده و دهۀ اول ذی‌حجّه) و ایّام سوگواری امام حسین (ع). در کتاب اسرار ماه رجب نیز مراقبات توصیه‌شده در این ماه به شما معرفی می‌شود و با یادآوری مستحبات مؤکد، وسیلۀ عبودیت به درگاه حضرت حق فراهم خواهد شد. این کتاب توسط انتشارات واژه پرداز اندیشه منتشر شده است. اما فصول کتاب: فصل اول، مقدّمه‌ای در ارجمندی و حرمت ماه رجب، فصل دوم ماه رجب؛ سرآغاز ورود به مراحل عالی توحید، فصل سوم دستورات و مراقبات ماه رجب، فصل چهارم مختصری پیرامون اعتکاف. در بخشی از کتاب اسرار ماه رجب اینگونه می‌خوانیم: "تلطیف عمل مهم‌تر از تکثیر در عمل است؛ لذا در اولین شب جمعۀ ماه رجب که شب عطای خاص الهی است، اولین دعایمان مغفرت و طلب استعداد ورود به ضیافت خاص‌الخاصّ پروردگار باشد، تا در همان شب جمعۀ اول پاک شویم و اجازۀ ورود به سرای محبوب را در همۀ ضیافت سه‌ماهه داشته باشیم. درحالی‌که در ماه رمضان این‌طور نیست. شب قدر آن در آخر ماه است که این حساب دیگری دارد. دربارۀ اعمال مخصوص این شب به آنچه در مفاتیح‌الجنان آمده اکتفا می‌کنیم... "   2. کتاب نفحات آسمانی: ماه رجب کتاب نفحات آسمانی ماه رجب، از جمله کتاب‌های منتشرشده در انتشارات محیی و از تالیفات استاد محمد شجاعی است. این کتاب که یک جلد از مجموعه چهار جلدی نفحات آسمانی است به ماه رجب اختصاص دارد. نویسنده در دو جلد دیگر این مجموعه، به ماه شعبان، رمضان و شب های قدر پرداخته است. استاد محمد شجاعی در نفحات آسمانی ماه رجب، بار دیگر ما را متذکر وجود این نفحه الهی می کند و با سخنرانی ها و بیانات شیرینش، ابعاد مختلف این ماه مبارک را توضیح می دهد.    3. کتاب ماه رجب: ماه یگانه شدن با خدا همواره دغدغه اصلی نویسنده کتاب ماه رجب، ماه یگانه شدن با خدا، یعنی استاد اصغر طاهرزاده توجه به فرهنگ عمیق و ناب اسلامی و فهم و ارائه آن بوده است. تالیفات این استاد شامل کتاب‌هایی مانند مقام لیله القدری حضرت فاطمه (علیها السلام)، حقیقت نوری اهل بیت (علیه السلام)، آشتی با خدا از طریق آشتی با خود راستین، مبانی معرفتی مهدویت، کربلا، مبارزه با پوچی، فرهنگ مدرنیته و توهّم، انسان از تنگنای بدن تا فراخنای قرب الهی، خویشتن پنهان و معرفه النفس و الحشر و ... می‌شود که بسیاری از آن‌ها، مورد توجه و اقبال مخاطبان قرار گرفته است. نویسنده در کتاب ماه رجب ماه یگانه شدن با خدا، از اسرار ناگفتنی ماه رجب پرده بر می‌دارد و ما را با این ماه و حظ و بهره‌ای که می‌توان از آن برد آشنا می‌کند. اگر با قلم استاد طاهرزاده آشنا باشید، احتمالا می دانید که آثار ایشان بسیار روان و شیرین نگاشته شده و با خواندن آنها، صفا و معنویت خاصی به انسان منتقل می شود. کتاب ماه رجب ماه یگانه شدن با خدا نیز از این قاعده استثنا نیست و می توان آن را به عنوان یکی از بهترین کتاب ها در مورد ماه رجب معرفی کرد. برخی از سرفصل‌های جذاب کتاب ماه رجب، ماه یگانه شدن با خدا را با هم مرور می‌کنیم: ماه غلبه اسم رحمت حدیث فرشته داعی  اتحاد حکم عبد با رب  رجب؛  عامل شکل‌دهی به شخصیت قیامتی انسان ماهی که همه‌چیز خدایی است شرایط یگانه شدن با خدا  ماه رجب، ماه امنیت از غضب الهـی کشف رجب در خود شیر؛ صورتِ علم توحیدی مخصوص رجبیّون عسل؛ صورتِ شور معنوی رجبیّون زیرکی بفروش و حیرانی بخـر تعلیم بس است، تجرید! در رُبایید این‌چنین نفحات رادر بخشی از کتاب می‌خوانیم: "ما دوباره به آن نکته قبل در این جا باید مجدداً تأکید کنیم، این که در قیامت می‌فرماید: «اینَ الرَّجَبِیون»؛ این یک نکته دقیقی است و خبر از یک حقیقت بزرگی می‌دهد. می‌دانید که در قیامت داریم: «یوْمَ یدْعُ الدّاعِ» (قمر/ 6)؛ یعنی روزی که دعوت‌کننده‌ای دعوت می‌کند و می‌خواند. که این خواندن و دعوت‌کردن منطبق است بر بنیاد روح انسان‌ها، و یک خواندن اعتباری نیست. یعنی همین طور که جهنّم، جهنّمیان را می‌خواند و جذب می‌کند، بهشت هم بهشتیان را جذب می‌کند. در همین راستا و باتوجه‌به چنین شرایطی «رجبیون» افرادی هستند با مقامی خاص، یعنی یک مقامی که در بعضی انسان‌ها به جهت استفاده‌کردن از ماه رجب محقق می‌شود و در عالَم قیامت، آن مقام ظاهر می‌گردد، آن وقت این افراد در آن عالَم شاخص هستند، یعنی یک نوع بزرگی و آبرومندی برای آن‌ها در قیامت هست."   4. کتاب ماه‌های خودسازی: رجب، شعبان و رمضان  محمدبن‌علی ابن‌بابویه معروف به شیخ صدوق در مجموعه بسیار مختصر و مفید به بررسی امتیازات و فضایل ماه‌های رجب، شعبان و رمضان و اعمال این سه ماه پرداخته است. در این کتاب مجموعه اعمال مستحب در ماه‌های رجب، شعبان و رمضان که ثواب‌های کثیری برای آنها در روایات ذکر شده بیان شده است. نگارنده به روزه‌گرفتن، حج بجا آوردن، عبادت‌کردن، استغفار نمودن، نمازخواندن، قربانی‌کردن، قرائت قرآن، شب‌زنده‌داری و تهجد، صدقه دادن و ذکرهای وارده در ماه‌های رجب، شعبان و رمضان را از جمله مهمترین اعمال این سه ماه دانسته و ثواب‌های زیاد و آثار عبادات و طاعات در این ماه‌ها را با نقل روایاتی از معصومین بیان کرده است.   کتاب هایی درباره اعتکاف این مقاله کوتاه را همان‌گونه که پیش‌تر گفتم با اشاره‌ای به کتاب‌هایی درباره اعتکاف پایان می‌دهم؛ چون اعتکاف خود یکی از زیباترین اسرار ماه رجب است. از بهترین‌ کتاب ها در مورد اعتکاف می‌توان از کتاب های زیر نام برد:  شکوه امر خدا بر بال اعتکاف احکام اعتکاف سفر به تنهایی اعتکاف نیکان اعتکاف ابرارامیدوارم چنان که استاد طاهرزاده در کتاب خود نیز آورده بود ما نیز در دسته "رجبیون" قرار بگیریم. به قلم «زهره عواطفی حافظ»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.  

کتاب و کتابخوانی و میزان گرایش به مطالعه، امروزه یکی از شاخص‌های توسعه به شمار می‌رود. از آنجا که تاریخ هیچ تمدنی خالی از کتاب و کتابت نبوده ‌است، همه فرهنگ‌ها با کتاب آغاز می‌شوند و با کتاب رشد می‌کنند. رهبر انقلاب نیز توجه ویژه‌ای به کتاب و کتاب‌خوانی دارند. یکی از دغدغه‌های رهبری فرهنگ و ادبیات است و در نگاه ایشان کتاب و کتاب‌خوانی باید یکی از ارکان زندگی خانواده‌ها و جامعه اسلامی باشد. ایشان درباره اهمیت کتاب می‌گویند: «در اهمیت عنصر کتاب برای تکامل جامعه انسانی، همین بس که تمامی ادیان آسمانی و رجال بزرگ بشری، از طریق کتاب جاودانه مانده‌اند.» تقریظ و تقریظ ‌نویسی تقریظ به معنی ستودن، مکتوب و مطلبی است که در تمجید کتاب یا نوشته‌ای می‌نویسند و شامل بیانیه و مطالبی است مختصر، جالب و به یادماندنی، سنتی ادبی که بیش از دوهزار سال قدمت دارد، اما موضوع تقریظ و تقریظ نویسی و لزوم پرداختن به آن از جمله مواردی است که می‌‌تواند مورد توجه هر فردی که به نوعی با کتاب و کتابخوانی سر و کار دارد قرار بگیرد. تقریظ شامل یک یا چند نوشته از شخصیت‌‌ها یا شخص معروفی است که دارای حسن اشتهار باشند. کار تقریظ از یک نظر، معرفی نویسنده و محقق است و از سوی دیگر به معرفی خود اثر می پردازد. همانطور که تقریظ نویسی، یکی از راه‌های نشر و ترویج دانش و فرهنگ و تشویق محققان و نویسندگان کار در عرصه نویسندگی است، معرفی کتاب‌ها با توجه به تنوع موضوعی آن به عنوان یک عامل مهم در ترویج فرهنگ کتابخوانی در ترغیب خوانندگان به منظور دنبال نمودن متن کامل آن دارای اهمیت بسیاری است. تقریظ رهبری بر کتاب‌های دفاع مقدس در ایران پس از انقلاب اسلامی تقریظ نویسی از سوی مقام معظم رهبری از در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 آغاز شد و از جمله حوزه‌های مختلفی که رهبری آنان را تأیید کرده و خوانندگان را به خواندن آنان ترغیب کرده‌ و می‌کنند، کتاب‌های حوزه دفاع مقدس است که در این سال‌ها مورد تأیید و ستایش قرار گرفته‌ و ایشان برای برخی کتاب‌ها تقریظ نوشته‌اند. ایشان از هر راهی در تلاش‌اند تا فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی به‌خصوص آثار مربوط به انقلاب و دفاع مقدس را گسترش دهند. در این نوشته سعی داریم به معرفی برخی از کتاب‌های دفاع مقدس و مقاومت بپردازیم که رهبری برای آنان تقریظ نوشته‌اند. کتاب هایی که از طرف رهبری تقریظ دارند 1- فرمانده من کتاب فرمانده من شامل هفت خاطره است که رزمندگانی همچون رحیم مخدومی، احمد کاوری، داوود امیریان، حسین گلچین، علی اکبر خاوری‌نژاد، عباس پاسیار و هادی جمشیدیان از هشت سال دفاع مقدس و جبهه‌های جنگ عراق علیه ایران نوشته‌ شده و دفتر ادبیات و مقاومت انتشارات سوره مهر آن را چاپ و منتشر کرده است. خاطراتی واقعی که در آنها به فرماندهان شجاع دفاع مقدس به عنوان شحصیت محوری روایت‌ها پرداخته‌اند. از قضا همین صداقت و حقیقی بودن خاطرات سبب می‌شود مخاطب با آن‌ها احساس همذات‌پنداری بسیاری داشته باشد. رهبری برای این کتاب تقریظی نوشته‌اند که در زیر متن آن را می‌خوانید.«السلام علیکم یا اولیاء الله و احبائه، السلام علیکم یا اصفیاءالله و خیرته، السلام علیکم یا انصار دین الله و اعوان ولیه... ای آیت‌های خدا، ای معجزه‌های ایمان، ای نشانه‌های تعالی جاودانه انسان، ای گل‌های محمدی که فساد و آلودگی جهان امروز نتوانست از شکوفایی باز داردتان، برقی شدید و دنیای تاریک را روشن کردید، حجتی شدید بر آن کوتاه‌نظران که بالندگی انسان الهی را در عصر تسلط مادیت ناممکن می‌دانستید، خاطره‌ی مسلمانان صدر اسلام را زنده کردید و صدق و اراده و فنا فی الله را حتی پیش از آنان به نمایش گذاشتید. آنان به نفس پیامبر و نزول پیاپی آیات قرآن دل را گرم و جان را تازه می‌کردند. اما شما چه؟ حقا خلوص و تقوا را مجسم کردید و برای آن امام بحق که مظهر خلوص و تقوا بود سربازانی شایسته شدید ... سلام الله علیه و علیکم هنیئا لکم رحمة ربکم. کتبه بیمناه الوازره اسیر امانیة و ذلیل نفسه علی الحسینی غفرالله له و رحمة و حشر مع اولیائه و الحقه بهذه الزمره الطیبه. آمین. این کتاب در 13 رجب 1411 با چشمی لبریز اشک شوق و حسرت زیارت شد.»  2- همپای صاعقه کتاب همپای صاعقه توسط حسین بهزاد و گلعلی بابایی نوشته و در 14 فصل تدوین شده. همپای صاعقه کارنامه‌ای تاریخی و مستند از شکل‌گیری لشکر 27 محمد رسول الله (ص) است و نقش این تیپ را در دو عملیات بزرگ فتح‌المبین، بیت‌المقدس، همچنین لبنان بیان می‌کند. همپای صاعقه روایتی از یک مقطع زمانی شش ماهه از جنگ تحمیلی، یعنی از ابتدای دی ماه 1360 تا اواخر تیر ماه گرم سال 1361 را بازگو می‌کند و توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است. کتاب که در آن شهدا روایتگر اصلی قصه جنگ‌اند و رهبری برای آن تقریظ مرقوم داشته‌اند، با شیوه‌ای روایی و داستانی اسناد و خوادث تاریخی را را برای خواننده روایت می‌کند و با آوردن مکالمات رودرروی فرماندهان و متن مکالمه شهید همت با حاج احمد متوسلیان، متن مذاکرات و تماس‌های مخابراتی و بی‌سیمی، کتابی جذاب را پیش‌روی مخاطب می‌گذارد. متن تقریظ رهبری را بر کتاب  همپای صاعقه را در زیر می‌خوانید:«بسم الله الرّحمن الرّحیم این یک کتاب منبع بسیار غنی و ارزشمند است که از آن می‌توان ده‌ها کتاب و فیلمنامه و زندگینامه استخراج کرد. لحظات و حالات ثبت شده در سراسر این کتاب، همان ظرافت‌های حیرت‌انگیزی است که از مجموع آن، تابلوی پرشکوه و باعظمت عملیاتی چون فتح‌المبین و بیت‌المقدس پدید آمده و برترین‌های هنر جهاد و ایثار و شجاعت و ابتکار را در مجموعه‌ی نمایشگاه بی‌نظیر هنرهای انقلاب اسلامی، نشان می‌دهد. این مردان بزرگی که نام آن‌ها بسی آسان بر زبان و دل غافل ما می‌گذرد، از جنس همان اخوان صفا و فرسان هیجائند که سید شهیدان سلام‌الله‌علیه آن‌ها را با عظمت و سوز و مهر، مخاطب ساخت و از فقدان آنان غمگین بود. سلام خدا و بندگان برگزیده و فرشتگان و رسولان او نثار روح مطهر آنان باد. در روز و شب‌هایی از آبان و آذر 86 صفحه به صفحه و سطر به سطر مطالعه و نیوشیده شد.»  3- آب هرگز نمی میرد حمید حسام که خود از رزمندگان جبهه بوده در کتاب «آب هرگز نمی میرد» سراغ جوانی نهاوندی رفته که اگرچه در ظاهر تحصیلات زیادی ندارد اما جبهه از او مردی می‌سازد تمام عیار! روایت زندگی میرزا محمد سلگی که رشادت‌ها، رفاقت‌ها و مجاهدت‌هایش در جای‌جای کتاب به شیرینی بیان می‌شود و مخاطب را با خود همراه می‌کند. کتاب که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده و رهبری نیز برای آن متنی نوشته‌اند، علاوه بر مروری کلی بر عملیات‌های دفاع مقدس، حال و هوا و روحیه رزمندگان را نیز به‌خوبی به تصویر می‌کشد. متن تقریظ رهبری را بر کتاب آب هرگز نمی میرد را در زیر می‌خوانید:«بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم سلام بر یاران حسین (علیه‌السّلام) و سلام بر لشکر انصارالحسین همدان؛ و سلام بر شهیدان، دلاوران، فدائیان، شیران روز و عابدان شب؛ و سلام بر شهید زنده میرزا محمد سُلگی و بر همسر باایمان و صبور او؛ و سلام بر حمید حسام که دردانه‌هایی چون سُلگی و خوش‌لفظ را به ما شناساند. ساعت‌های خوش و باصفائی را با این کتاب گذراندم و بارها با دریغ و حسرت گفتم: درنگی کرده بودم کاش در بزم جنون من هم / لبی تر کرده زان صهبای جام پرفسون من هم هزاران کام در راه است و دل مشتاق و من حیران / که ره چون می‌توانم یافتن سوی درون من هم ... در میان کتاب‌های خاطرات جنگ، این، یکی از بهترین‌ها است. نگارش درست و قوی، ذوق سرشار، سلیقه و حوصله، همت بلند، همه با هم دست به کار تولید این اثر شده‌اند. کتاب خانم ضرابی در شرح حال شهید عالی‌مقام علی چیت‌سازیان (اشاره به کتاب گلستان یازدهم) نیز دارای همین برجستگی‌هاست. این دو نفر از ستارگان اقبال همدانند.»  4- زنده باد کمیل کتاب زنده باد کمیل روایتگر خاطرات محسن مطلق در روزهای جنگ است که توسط خود او نوشته شده است. کتاب از پادگان دوکوهه آغاز می‌شود و خاطراتی از گردان کمیل را برای مخاطب بیان می‌کند. «زنده باد کمیل» که خاطرات رزمندگان و عملیات‌ها را با جزئیات بیان می‌کند، توسط انتشارارت سوره مهر منتشر شده و رهبری نیز برای آن تقریظ نوشته‌اند که متن آن در ذیل آمده است:«بسم الله الرحمن الرحیم، از این نوشته عطر اخلاص به مشام می‌رسد. و چه زیباست که روایت صحنه‌هایی که از اخلاص و ایثار سرشار است، نیز از سر اخلاص باشد. نویسنده فروتنانه خود را غالباً در پشت یاران شهیدش پنهان کرده است. خوشابه‌حال این جوانان نورانی که در یکی از استثنایی‌ترین فرصت‌های الهی در تاریخ، بیشترین بهره را بردند و به مدد اراده و ایمان و فداکاری، به مدارج عالی انسانی رسیدند. این کتاب همچنین به‌خاطر شیرینی زبان روایتش و طنزی که در خیلی جاها نمک نوشته کرده است، از بعضی دیگر از خاطره‌های مکتوب، خواندنی‌تر است. باید ترجمه شود. 14 /11 /1370»  5- مقتل عنوان کتاب ممکن است خواننده را به سمت و سوی کربلا بکشاند، اما وقتی کتاب را در دست می‌گیری و تورق می‌کنی، متوجه موضوع اصلی آن می‌شوی. «مقتل» هفت داستان جنگی است که ماجرای محاصره شدنِ عده‌ای رزمنده، کتک خوردن، شهادت و اسارت را بیان می‌کند و البته مقایسه‌ آن اتفاقات با وقایع کربلا. مجموعه داستان «مقتل» که توسط محمد بکایی نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده، در سال 1369 برنده جایزه اولین دوره کتاب سال دفاع مقدس شد و رهبری نیز برای آن تقریظ نوشته‌اند که در ذیل آمده است:«جزوه‌ای به نام مقتل دیدم، که آن لحظه‌های حساس و تعیین کننده را شکافته بود؛ نقاطی که اصلاً مفاهیم اسلامی در آنجا خودش را نشان می‌دهد. در لشکرکشی، به عنوان کلان کار، چیزی از مفاهیم اسلامی دیده نمی‌شود. همه دنیا لشکرکشی می‌کنند. همه دنیا می‌جنگند. همه دنیا یک روز می‌برند و یک روز می‌بازند. همه گریز دارند. همه هم حمله و فداکاری دارند. اما آن‌جایی که به‌خصوص تفکر و روحیه و منش اسلامی خودش را مشخص می‌کند، جاهای خاصی است. آنجاها را جستن و روی آن‌ها تکیه کردن و آن‌ها را خوب بیان کردن، حقیقتا کار بسیار برجسته و مهمی است. خوشبختانه کارهای شما از همین قبیل است.»  6- خداحافظ کرخه کتاب خداحافظ کرخه که به قلم داوود امیریان نوشته شده، به بیان خصوصیات رفتاری و اخلاقی رزمندگان می‌پردازد. رزمندگانی ناشناس که اکثر آنها بسیجیان گمنامی هستند که یا به شهادت رسید‌ه‌اند یا جانباز شدند و یا در گوشه‌ای از این کشور زندگی می‌کنند.  نویسنده که کتاب را در چهار بخش و هر بخش را به فصل‌هایی کوتاه تقسیم کرده، با زبانی صمیمی و ساده حال و هوای رزمندگان هنگام عملیات، قبل و بعد از آن، پشت جبهه و فضای کلی جبهه‌ها را بیان می‌کند. کتاب توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده و رهبری برای آن متنی نوشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسم الله الرحمن الرحیم، این کتاب شیرین و ساده، زندگی و احساس و جهت‌گیری‌های بسیجی را به‌خوبی تشریح می‌کند. نویسنده که خود یک بسیجی با همه‌ی بار فرهنگی این کلمه است، با بیان بعضی از جزئیات به‌ظاهر کم اهمیت، آن امر مهم را تصویر و ترسیم کرده است. با اینکه جوانی کم سن و سال است، بسی پخته‌تر از عمر خود می‌نویسد و می‌اندیشد. گاه در نقل حوادث، تسلسل طبیعی و منطقی رعایت نشده است. باری، این یکی از کتاب‌های خیلی خوب در مجموعه خاطره‌ها است. 20 / 12 /1370»  7- حماسه هویزه نصرت‌الله محمودزاده در کتاب «حماسه هویزه» خاطرات داستانی عملیات هویزه در دی‌ماه سال 1359 را بیان می‌کند. نویسنده با بیانی جذاب روایت حماسی و پر جاذبه هویزه را برای خواننده نشان می‌دهد و دلاوری‌های مجاهدان عاشورایی آن را برای مخاطب به تصویر می‌کشد. رهبری برای کتاب «حماسه هویزه» که در ابتدا توسط انتشارات عماد فردا منتشر و در سال‌های بعد توسط انتشارات شهید کاظمی تجدید چاپ شد، تقریظی نوشته‌اند که بخشی از آن را در ذیل می‌خوانیم:«درسی که این خاطرۀ حماسه‌آمیز و جان‌گداز می‌دهد پیام جاودانه‌ای برای همۀ ملت‌ها و نسل‌هاست. درس مقاومت مردانۀ انسان‌های بزرگی است که ارادۀ پولادین و قدرت والای بشری خود را به ارادۀ الهی متصل ساختند و آگاهانه قدم در میدان فداکاری نهادند و صحنۀ نبرد با دشمن اسلام را با خون خود رنگین ساختند. بی‌شک اگر لحظات پرمعنا و پرماجرای هریک از این شهادت‌ها ثبت می‌شد و چنان‌که در این یادداشت‌ها آمده به چشم می‌آمد، غنی‌ترین میراث معنوی برای تاریخ به‌جا می‌ماند. افسوس که بدین مهم به‌قدری که باید همت گماشته نمی‌شود؛ لذا این نوشته‌ها را که در نوع خود بسیار کم‌نظیر است باید قدر دانست.»  8- مدال و مرخصی بیشتر کتاب‌های حوزه دفاع مقدس از زبان رزمندگان ایرانی نوشته شده‌اند، اگر هم از زبان اسرای عراقی نوشته شده باشند، به عملیات‌ها و رفتارهای خودشان پرداخته‌اند. اینکه بخواهی از زاویه یک اسیر عراقی از رشادت‌های رزمندگان ایرانی بخوانی، شاید یک کار منحصر به فرد باشد که هدایت‌الله بهبودی نویسنده حوزه دفاع مقدس به آن پرداخته است. کتاب مدال و مرخصی مجموعه خاطرات روایی - داستانی یک اسیر عراقی است که در یازده خاطره، دیده‌های خویش را از سال‌های جنگ بین ایران و عراق به تصویر کشیده است، اسیری که نامی از آن در کتاب نیامده و از خاطراتش می‌گوید، خاطراتی که به مخاطب نشان می‌دهد سرباز ایرانی برای حفظ آرمان خود می‌جنگد و طرف دیگر به حکم وظیفه در جنگ حاضر است و به همین دلیل است که رزمنده ایرانی یک تنه در مقابل لشکری می‌ایستد، شاید کشف همین حقیقت است که باعث می‌شود سرباز عراقی، به میل خود تسلیم رزمندگان ایرانی شود. رهبر انقلاب بعد از خواندن این کتاب کم‌حجم که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، متنی بر آن نوشته‌اند که در زیر آن را می‌خوانیم:«بسم الله الرحمن الرحیم، این یکی از زیباترین و قوی‌ترین یادداشت‌های جنگ است. متن و ترجمه هر دو قوی است. این سند، مکمّل سندهایی است که از نوک قلم بسیجیان روشن‌دل و باصفا و مظلوم و شجاع ما به یادگار مانده است. 19 /9 /1370»  9- سرباز کوچک امام کتاب «سرباز کوچک امام» روایتی است از خاطرات آزاده مهدی طحانیان از کودکی تا امروز. مهدی طحانیان که یکی از جوان‌ترین اسرای جنگ است، تنها یک نمونه از مردم پرشور مذهبی ایران است که در جنگ حضور داشته‌اند. کتاب کاملاً مستند و منطبق با واقعیات و در هشت بخش نوشته شده، به بیان اتفاقات ریز و درشت زندگی مهدی طحانیان پرداخته‌است، اتفاقاتی خواندنی و جذاب که در بسترهای متفاوتی روی می‌دهد و ذهن خواننده را به طرز ماهرانه‌ای به همراهی خویش دعوت می‌کند. رهبر انقلاب برای این کتاب که به گفته کارشناسان این حوزه جامع‌ترین اثر خاطره نگاری به لحاظ حجم و محتوا در عرصه «اسارت» و «فرهنگ ایثار و مقاومت» به شمار می‌آید، تقریظ نوشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسمه تعالی سرگذشت این نوجوان شجاع و باهوش و صبور در اردوگاه‌های اسارت، یکی از شگفتی‌های دفاع مقدس است؛ ماجراهای پسربچه‌ی سیزده چهارده ساله‌ای که نخست میدان جنگ و سپس میدان مقاومت در برابر مأموران درنده‌خوی بعثی را با رفتار و روحیه‌ای اعجاب‌‌‌انگیز، آزموده و از هر دو سربلند بیرون آمده است. دلْ بر مظلومیت او می‌سوزد ولی از قدرت و تحمل و صبر او پر می‌کشد؛ این نیز بخشی از معجزه‌ی بزرگ انقلاب اسلامی است. در این کتاب، نشانه‌های خباثت و لئامتِ مأموران بعثی آشکارتر از کتاب‌های مشابهی است که خوانده‌ام. به‌هرحال این یک سند باارزش از دفاع مقدس و انقلاب است؛ باید قدر دانسته شود. خوب است سست‌پیمان‌های مغلوب دنیا شده، نگاهی به امثال این نوشته‌ی صادقانه و معصومانه بیندازند، شاید رحمت خدا شامل آنان شود. 12 /4 /1396»  10- مربع های قرمز کتاب مربع های قرمز خاطرات حاج حسین یکتا، از دوران کودکی تا پایان دفاع مقدس است که زینب عرفانیان آن را به رشته تحریر درآورده و انتشارات شهید کاظمی آن را منتشر کرده است. کسی که از اعضای شورای مرکزی قرارگاه عمار و فرمانده قرارگاه فرهنگی خاتم الاوصیا است و به دلیل برپایی و مدیریت اردوهای راهیان نور برای دانشجویان و دانش‌آموزان شهرت زیادی دارد. کتاب بیشتر بر روی دوران حضور حاج حسین در جبهه‌های جنگ تمرکز کرده و با روایتی ناب و تصویرسازی‌های جذاب، مخاطب را با خود همراه می‌سازد و برگی از تاریخ جنگ هشت ساله ایران را روایت می‌کند. متن زیر، تقریظ رهبری بر این کتاب است:«بسمه‌تعالی  بسیار شیرین و جذاب نوشته شده است. ردپای چانه‌گرمی‌های آقای حاج حسین یکتا در آن آشکار است. ظرافت‌های برخاسته از ذوق و قریحه‌ لطیف که در سراسر کتاب گسترده است، می‌تواند از نویسنده‌ خوش قلم و چیره دست کتاب باشد و می‌تواند هم دُرافشانی‌های راوی باشد. نقطه‌ برجسته‌ کتاب، یاد شهیدان و یاد حال و حضور ملکوتی آنان پیش از شهادت است که حقاً بسیار خوب تصویر شده است. ارادت راوی به مرحوم آقای حاج میرزا علی احمدی میانجی هم برای من جالب بود. آن مرحوم را حدود شصت سال به علم و تقوا و ورع می‌شناختم و به من لطف داشت. این کتاب ظاهراً چند روز پیش رونمائی شده است. برای من چندی پیش از این فرستاده بود و تماماً مطالعه شد. 26 /4 /1397»  11- جشن حنابندان در میان تمامی شیوه‌های معمول برای نگارش، استفاده کردن از گزارش‌نویسی، بهترین راه برای انتقال یک حادثه از محل وقوع آن تا دور‌دست‌هاست. کتاب جشن حنابندان به صورت گزارش نوشته شده. این کتاب را محمدحسین قدمی نوشته و نشر سوره مهر آن را منتشر کرده است. جشن حنابندان شامل 2 گزارش از دو عملیات در مناطق جنوب و غرب کشور است که نویسنده آنها را از میان خاطرات رزمندگان «لشکر 27 محمد رسول الله» جمع‌آوری کرده است. گزارش اول در طول عملیات کربلای 5 نوشته شده و گزارش دوم آن مربوط به عملیات بیت المقدس 4 و در مناطق غربی کشور و بخشی از خاک عراق است، خاطراتی اغلب کوتاه که با زبانی ساده و صمیمی بیان شده است. رهبر انقلاب بعد از خواندن این کتاب متنی برای آن مرقوم داشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسم الله الرحمن الرحیم، روز و شبی چند در لحظه‌های پیش از خواب، در فضایی عطرآگین و مصفا و در معراج شور و حالی که سطور و کلمات نورانی این کتاب به خواننده خود عطا می‌کند، سیر کردم و خدا را سپاس گفتم، هم برآن قطره عشقی که در جان این نویسنده افکنده و چنین زلال اندیشه و ذوقی را بر قلم او جاری ساخته است، و هم بر آن دست قدرتی که نقشی چنان بدیع و یکتا بر صفحه تاریخ معاصر پدید آورده و صحنه‌هایی که افسانه‌وار از ذهن و چشم بشر این روزگار بیگانه است، در واقعیت زندگی این نسل از ملت ایران نقش زده است. له الحمد حمد الحامدین ابد الآبدین. بیشتر فضیلت‌هایی که تاریخ انسان را زیور بخشیده و آرایش داده و مشعل و راهنمای افراد بشر شده است محصول لحظه‌ی پرباری از زندگی یک یا چند انسان است، صبر، زهد، امتناع، گذشت، شجاعت، صدق، ایثار،... و همه فضائل بشر که در سرگذشت او می‌بینیم از این قبیل است. هزاران لحظه‌ پربار در هر روز و شب حماسه‌ هشت ساله‌ ملت ایران مکنون است و هر که با نگاهی هنرمندانه آنها را ببیند و با قلمی هنرمندانه آن را ثبت و ماندگار کند و پیش از اینها، با توفیقی الهی به این همه دست یافته باشد، مشعل رهروان معراج انسانی را جانمایه و فروغ بخشیده است، و این کتاب و نویسنده‌اش در آن زمره‌اند 6/ 11 /1370»  12- نورالدین پسر ایران کتاب نورالدین پسر ایران خاطرات یک نوجوان خطه‌ آذربایجان است و ویژگی‌هایی چون صفا و صمیمیت، صداقت و صراحت، سادگی و بی‌تکلفی، سر نترس داشتن و شهادت‌طلبی که به‌ خوبی هم تصویر شده است را روایت می‌کند. نوجوانی که در روستای خلجان نزدیک تبریز به دنیا آمد، خانواده‌اش اکثراً کشاورز بودند و او در محیطی پرجمعیت بزرگ شد. در دوران انقلاب اسلامی، به فعالیت‌های انقلابی و راهپیمایی‌های مردمی شرکت می‌کند، بعد از انقلاب وارد سپاه می‌شود و با حضور مکرر خود در جبهه‌ها، زخمی می‌شود و بیست و چهار ترکش به بدن او اصابت می‌کند. رهبری برای کتاب نورالدین پسر ایران، تقریظ نوشته‌اند که متن آن را در زیر می‌خوانیم:«بسم الله الرحمن الرحیم، این نیز یکی از زیباترین نقاشی‌های صفحه‌ پُرکار و اعجازگونه‌ هشت سال دفاع مقدس است. هم راوی و هم نویسنده حقاً در هنرمندی، سنگ تمام گذاشته‌اند. آمیختگی این خاطرات به طنز و شیرین‌زبانی که از قریحه ذاتی راوی برخاسته و با هنرمندی و نازک‌اندیشیِ نویسنده، به خوبی و پختگی در متن جا گرفته است، و نیز صراحت و جرئت راوی در بیان گوشه‌هایی که عادتاً در بیان خاطره‌ها نگفته می‌ماند، از ویژگی‌های برجسته این کتاب است. تنها نقصی که به نظر رسید نپرداختن به نقش فداکارانه‌ همسری است که تلخی‌ها و دشواری‌های زندگی با رزمنده‌ای یک‌دنده و مجروح و شلوغ را به جان خریده و داوطلبانه همراهی دشوار و البته پر اجر با او را پذیرفته است. ساعات خوش و با صفایی را در مقاطع پیش از خواب با این کتاب گذراندم. والحمدلله 20 / 10 /1390»  13- جنگ پابرهنه رحیم مخدومی یکی از نویسندگان حوزه دفاع مقدس در کتاب «جنگ پابرهنه» از عملیات‌های والفجر 8 و کربلای 5 می‌گوید. کتاب شامل 24 خاطره از مقاطع مختلف جنگ است و به بیان دشواری‌های زندگی رزمندگان در دوران دفاع مقدس می‌پردازد. شاید معروف‌ترین اثر مخدومی که می‌توان آن را به نوعی هم داستان بلند گفت و هم سفرنامه‌ای به مناطق جنگی، «جنگ پابرهنه» باشد. رهبر انقلاب برای این کتاب متنی نوشته‌اند که در زیر می‌خوانیم:«بسم الله الرحمن الرحیم، این انعکاسی از رنج‌های مردم پابرهنه است که به‌خصوص در مقایسه با فداکاری همین مردم، بسی جانکاه و تلخ و ناپذیرفتنی می‌نماید. و وقتی روح لطیف و حساسی منظره این هر دو را به چشم دیده بلکه با آن زیسته باشد، با زبانی به همان تلخی آن را روایت می‌کند و البته توسن خیال اهل هنر همیشه و در همه‌ی میدان‌ها از واقعیت پیشی می‌گیرد. در روایت‌های دیگر از همین جبهه و همان خط و در مقابله با همان دشمن، چیزی از همه برجسته‌تر است و شیرین‌تر، و آن، تواضع و چندان ندیدن کار خود در مقابل کار دیگرانی که باری آنان نیز در جبهه‌هایی دیگر اما باز در برابر همان دشمن و به عشق همان خدا، تلاشی کرده و عرقی ریخته‌اند، اگرچه خطر در همه میدان‌ها یکسان نیست. و همه کسانی را که فیض آن جبهه را نبرده‌اند، اهل دنیا و دلبسته به تعلقات آن ندانستن، و زحمت و مرارتی را که خود برای خدا برده‌اند بر سر دیگران خرد نکردن. و این صفت پاکان و پارسایان است. این خصوصیت در این نوشته که از جهات بسیار: زبان، تصویر، پردازش، و به‌خصوص استفاده خوب از آیات قرآن، خیلی خوب است، به چشم نمی‌خورد.. و افسوس دیگر آنکه فرق است میان اینکه کسی از بسته شدن دروازه‌ی جهاد و شهادت غمگین شود و حسرت بخورد امّا با این حال از عمل به وظیفه‌ای که مصلحت اسلام و مسلمین بر دوش همه نهاده خرسند باشد، اینکه کسی اصل را بر تشخیص خود اگر نگوییم میل خود نهاده و قبول ختم جنگ را خیانت و کار شیطان و توطئه‌ دشمن بداند و حتی به اشاره‌ای امام و خاصان او را هم مستثنی نکند... در این کتاب شق اوّل دیده نمی‌شود. شب جمعه 9/ 12 /1370»  14- دختر شینا کتاب دختر شینا داستان زندگی عاشقانه قدم خیر محمدی کنعان با شهید حاج ستار ابراهیم ابراهیمی هژیر است که بهناز ضرابی‌زاده آن را نوشته و انتشارات سوره مهر منتشر کرده است. دختر شینا در 19 فصل روایت شده و از دوران کودکی قدم‌خیر آغاز می شود؛ از زمانی که نامش را به خاطر قدم خوشی که داشت قدم‌خیر گذاشتند تا زمانی که حماسه زندگی‌اش را در پشت جبهه‌ها رقم زد و نامش به عنوان همسر شهید حاج ستار ابراهیمی هژیر در تاریخ این کشور ماندگار شد. دختر شینا از کتاب‌هایی است که به تقریظ رهبری مزین است که آن را در زیر می‌خوانیم:«بسمه‌تعالی رحمت خدا بر این بانوی صبور و با‌ایمان و بر آن جوان مجاهد و مخلص و فداکاری که این رنج‌های توان‌فرسای همسر محبوبش نتوانست او را از ادامه‌ی جهاد دشوارش باز دارد. جا دارد از فرزندان این دو انسان والا نیز قدردانی شود.»  15- وقتی مهتاب گم شد کتاب وقتی مهتاب گم شد شرح خاطرات علی خوش لفظ از جنگ ایران و عراق است که به همت حمید حسام تدوین شده‌است. کتاب همانند خود راوی، در قید و بند لفظ و تکلف گفتار و آرایه‌های کلامی نیست، دور از بزرگ‌نمایی و ریا نوشته شده و صداقت و راستی در روایت‌ها موج می‌زند و در نقل حوادث دقیق است. «وقتی مهتاب گم شد» که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، از نوجوانی می‌گوید که با اصرار فراوان به جبهه اعزام می شود و آنجاست که درمی‌یابد شهادت ارمغانی است که با ترک خود به دست می‌آید، کسی که هشتصد تن از دوستانش شهید می‌شوند اما خود، باید بماند و آنها را روایت کند. کتاب وقتی مهتاب گم شد مزین به تقریظ رهبری است که در زیر آمده است:«بسم الله الرّحمن الرّحیم بچه‌های همدان؛ بچه‌های صفا و عشق و اخلاص؛ مردان بزرگ و بی ادعا؛ یاران حسین (علیه السلام)؛ یاوران دین خدا .. و آنگاه مادران؛ مردآفرینان شجاع و صبور ... و آنگاه فضای معنویت و معرفت؛ دل‌های روشن، همت‌ها و عزم‌های راسخ؛ بصیرت‌ها و دیدهای ماورائی... این‌ها و بسی جویبارهای شیرین و خوشگوار دیگر از سرچشمه‌ی این روایت صادقانه و نگارش استادانه، کام دل مشتاق را غرق لذت می‌کند و آتش شوق را در آن سرکش‌تر می‌سازد.  راوی، خود یک شهید زنده است. تنِ بشدت آزرده‌ی او نتوانسته از سرزندگی و بیداری دل او بکاهد، و الحمدلله ربّ العالمین. نویسنده نیز خود از خیل همین دلدادگان و تجربه‌دیدگان است. بر او و بر همه‌ی آنان گوارا باد فیض رضای الهی؛ ان شاء الله. درباره نگارش این کتاب، آنچه نوشتم کم است؛ لطف این نگارش بیش از اینها است. مقدمه کتاب یک غزل به تمام معنی است. 18 /10 /1395»  16- سرباز روز نهم کتاب سرباز روز نهم زندگینامه جامع و کامل شهید مصطفی صدرزاده از شهدای شاخص دفاع از حرم است که از فرماندهان تیپ فاطمیون بود. در کتاب «سرباز روز نهم» که توسط جمعی از نویسندگان گردآوری شده و انتشارات راه‌یار آن را منتشر کرده، سعی شده شهید را آنگونه که هست نشان دهد، با همه خوبی‌ها و بدی‌هایش، با زیاد و کم‌ش. او را دور ترسیم نکرده‌اند تا مخاطبان به راحتی دریابند در زمانه امروز نیز می‌توانی به آنچه می‌خواهی برسی، حتی شهادت. رهبر انقلاب یرای این کتاب تقریظی نوشته‌اند که در زیر آمده است:«بسمه تعالی، پیش از این کتاب دیگری در شرح حال شهید صدرزاده خوانده‌ام، ولی ابعاد شخصیت محبوب و چندجانبه‌ی این شهید عزیز در این کتاب بیشتر بیان شده است. این چهره‌ی برجسته بی‌شک یک الگو است برای جوانان امروز و فردا. اراده‌ قوی، فهم درست، روحیه‌ ایثار، شجاعت، خستگی‌ناپذیری، ‌ادب، دلِ انباشته از محبت و صفا، و بسی دیگر از خصوصیات برجسته،‌ بخش‌هایی از شخصیت این جوان فداکار و انقلابی نسل‌های دوم و سوم انقلاب است. خواندن این کتاب برای من غبطه‌انگیز است. این گل‌های سرسبد به چه مقاماتی رسیدند و من و امثال من چگونه در این مسیر، ‌پای در گل ماندیم. سلام و صلوات خدا بر شهید مصطفی صدرزاده و همسر صبور و پدر و مادر ایثارگر او.   اسفند 1401»  17- خاتون و قوماندان کتاب خاتون و قوماندان، کتابی که شاید در ابتدای امر و با دیدن عنوان، اصلاً به ذهن نیاید که برای شهداست و عنوانش بیشتر به رمان‌های تاریخی می‌ماند، اما با در دست گرفتن کتاب و تورق آن، متوجه می‌شویم درباره شهدا و خانواده‌های آن‌هاست. مریم قربان‌زاده نویسنده کتاب به سراغ همسر یکی از شهدای مدافع حرم افغاستانی رفته است. نویسنده در کتاب «خاتون و قوماندان» زندگی ام‌البنین حسینی همسر شهید علیرضا توسلی (ابوحامد) فرمانده لشکر فاطمیون را به تصویر کشیده و زندگی او را در برهه‌های مختلف نشان داده است. در لابه‌لای خاطرات گفته شده توسط همسر شهید، مخاطب با زندگی مهاجران افغانستانی و سختی‌ها و مشکلات آن‌ها آشنا شده و از صبوری و تلاش چنین زنانی شگفت‌زده می‌شود. از دیگر نکات قابل توجه در زندگی خانم حسینی این است که به وضوح می‌توان دریافت داشتن حتی یک مهارت کوچک چگونه می‌تواند در پیش‌بردن زندگی مؤثر و راه‌گشا باشد. خاتون و قوماندان از کتاب‌های مدافع حرم است که رهبری بر آن تقریظ نوشته‌اند. متن تقریظ رهبری آن در ذیل آمده است:«بسمه تعالی، سلام خدا بر شهید عزیز، علیرضا توسلی، مجاهد مخلص فداکار و بر همسر پرگذشت و صبور و فرزانه‌ی او خانم ام البنین. حوادث مربوط به مهاجران افغان را که در این کتاب آمده است از هیچ منبع دیگری که به این اندازه بتوان به آن اطمینان داشت دریافت نکرده‌ام. برخی از آن‌ها جدا تأثرانگیز است، ولی از سوی دیگر، حرکت جهادی فاطمیون افتخاری برای آن‌ها و همه‌ افغان‌ها است. دی 1401»  18- مهاجر سرزمین آفتاب وقتی سخن از مادران شهدا می‌آید، خوانندگان ذهن‌شان از تهران و مرکز به شرق و غرب ایران می‌رود. در این میان رزمنده‌های افغان نیز بودند که همراه ما در جنگ حضور داشتند، اما کسی به ذهنش هم خطور نمی‌کند مادر یک شهید از کشورهای حوزه شرق آسیا باشد، از سرزمین افراد چشم بادامی، هرچند سال‌ها ساکن ایران باشد. کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» کتاب زندگی چنین زنی است. اهل و متولد ژاپن که دست روزگار، در دهه‌های پیش از انقلاب او را به ایران می‌کشاند، در انقلاب شریک مردم ایران می‌شود و حتی در دوران جنگ نیز سهیم است. مهاجر سرزمین آفتاب زندگی‌نامه و خاطره‌نویسی است که حمید حسام و مسعود امیرخانی آن را جمع‌آوری و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است و به خاطرات زندگی بانوی ژاپنی مسلمان به نام اصلی کونیکو یامامورا می‌پردازدکه با مردی ایرانی ازدواج کرده و پس از این ازدواج نام خود را به سبا تغییر داده است. این کتاب نیز مزین به تقریظ رهبری است که در ذیل همین مطلب آورده شده است:«بسم الله الرّحمن الرّحیم، سرگذشت پرماجرا و پرجاذبه‌ این بانوی دلاور که با قلم رسا و شیوای حمید حسام نگارش یافته است، جدا خواندنی و آموختنی است. من این بانوی گرامی و همسر بزرگوار او را سال‌ها پیش در خانه‌شان زیارت کردم. خاطره‌ آن دیدار در ذهن من ماندگار است. آن روز جلالت قدر این زن و شوهر باایمان و باصداقت و باگذشت را مثل امروز که این کتاب را خوانده‌ام، نمی‌شناختم؛ تنها گوهر درخشان شهید عزیزشان بود که مرا مجذوب می‌کرد. رحمت و برکت الهی شامل حال رفتگان و ماندگان این خانواده باد اردیبهشت 1401. ـ ساخت فیلم بر اساس زندگی خانم بابایی حرکت مهم و مؤثری در جهت معرفی و آبروبخشیدنِ به خانواده‌ اسلامی و مرد مسلمان است و نباید از آن غفلت شود.»  19- حوض خون کتاب حوض خون که در 504 صفحه و توسط جمعی از نویسندگان نوشته شده و انتشارات راه‌یار آن را چاپ و منتشر کرده، خاطرات 64 بانوی اندیمشکی درباره فعالیت‌شان در بخش رخت‌شویی البسه رزمندگان دفاع مقدس در بیمارستان شهید کلانتری اندیمشک است. بانوانی که هرکدام با وجود مسئولیت داشتن در خانه و خانواده، به دلیل عشق و شرایط ویژه‌ای که کشور در آن قرار داشت، مشکلات حضور در رختشورخانه را به جان خریدند و پای کار ایستادند. 64 روایت عجیب و غریب از حضور زنانی گه اگر نبودند روایت جنگ ما چیز بزرگی ناقص می‌ماند. این زنان بخش مهمی از وجود خود را برای همیشه در آن رختشورخانه جا گذاشته‌اند و نویسندگان توانسته‌اند با صحنه‌سازی‌های درست و به دور از بزرگ‌نمایی، مخاطب را با راویان همراه کنند، با خنده‌هایشان بخندند، با ترس‌هایشان بلرزند و با غم‌هایشان، اشک بریزند. رهبری برای کتاب «حوض خون» متنی نوشته‌اند که در زیر آمده است:« بسم الله الرّحمن الرّحیم ـ اولین احساس، پس از خواندن بخش‌هایی از این کتاب، احساس شرم از بی‌عملی در مقایسه با مجاهدت این مجاهدانِ خاموش و بی‌ریا و گمنام بود. آنچه در این کتاب آمده بخش ناشناخته و ناگفته‌ای از ماجرای عظیم دفاع مقدس است. باید از بانوی پرکار و صبور و خوش‌سلیقه‌ای که این کار پرزحمت را به‌عهده گرفته و به‌خوبی از عهده برآمده است و نیز از مؤسسه‌ جبهه‌ فرهنگی عمیقا تشکر شود. مهر ماه 1400»  20- عصرهای کریسکان «عصرهای کریسکان» عنوان کتابی است که راوی کتاب دوران اسارتش را در آنجا گذرانده است، محدوده‌ای کوهستانی در کردستان عراق که مقر اصلی حزب دموکرات ایران است، جایی که عصرهایش بوی خون می‌دهد و تقریباً روزی نیست که بعد از چای عصرانه اعدامی نداشته باشد. کتاب عصرهای کریسکان از اتفاقات اوایل انقلاب در منطقه کردستان و کرمانشاه و از مردم‌شان می‌گوید که خودخواسته و یا از سرناچاری به گروهک‌ها پیوسته‌اند، ساکنین بی‌طرف و بی‌گناه روستاها و شهرها که از دست ضدانقلاب خسته شده‌اند و برای زنده ماندن مجبور به تأمین احتیاجات این گروهک‌ها هستند. این نوشته که دید نسبتاً کاملی در مورد احزاب سیاسی کردستان و قوم کرد در اوایل انقلاب به خواننده می‌دهد، کتاب جامعی از شرح‌حال، تاریخ و مبارزه است، همان‌گونه که رهبر انقلاب در متن تقریظ این کتاب نوشته‌اند: «بسم الله الرّحمن الرّحیم ـ بسیار جذاب تهیه شده است؛ هم خود سرگذشت این جوان آزاده‌ی کرد جذاب است و هم نوع نگارش صریح و کوتاه و بی‌حاشیه‌ی کتاب. با اینکه نیروهای مبارز کرد طرف‌دار جمهوری اسلامی را از نزدیک دیده و شناخته‌ام، آنچه از فداکاری‌های آنان در این کتاب آمده، برایم کاملا جدید و اعجاب‌آور است. نقش مادر و همسر هم حقا برجسته است. دلاوری و شجاعت راوی و خانواده‌اش ممتاز است و نیز برخی عناصر دیگر کردی که از آنان نام برده شده است. در کنار این درخشندگی‌ها، رفتار قساوت‌آمیز و شریرانه‌ی کسان دیگری که به‌دروغ از زبان مردم شریف کرد سخن می‌گفتند نیز به‌خوبی تشریح شده است. کتاب جامعی است؛ تاریخ، شرح حال، شناخت قوم کرد، شناخت حوادث تلخ و شیرین منطقه‌ی کردی در اوایل انقلاب... در آذر 99 مطالعه شد.»  21- گلستان یازدهم کتاب گلستان یازدهم یک کتاب عاشقانه - زنانه است که در دل جنگ اتفاق می‌افتد، گلستان یازدهم خاطرات زهرا پناهی‌روا همسر علی چیت‌سازان از سرداران استان همدان است که در 17 فصل بهناز ضرابی‌زاده آن را نوشته و انتشارات سوره مهر منتشر کرده است. کتاب در عین روایت زندگی شهید، به روایت سبک زندگی خانواده‌های شهرستانی در دهه 60 و در بهبوهه جنگ می‌پردازد، سبکی که گاه با ورق‌زدن آلبوم‌های عکس به یاد می‌آیند. نویسنده در کتاب تلاش کرده با استفاده از فضاسازی، حفظ لهجه شخصیت‌ها و شخصیت‌پردازی فضای متفاوتی را برای خواننده ایجاد کند و مخاطب را پای روایت‌هایش بنشاند. رهبر انقلاب برای کتاب «گلستان یازدهم» تقریظی مرقوم داشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم. این روایتی شورانگیز است از زندگی سراسر جهاد و اخلاص مردی که در عنفوان جوانی به مقام مردان الهی بزرگ نائل آمد و هم در زمین و هم در ملأ اعلی به عزت رسید. هنیئا له. راوی -شریک زندگی کوتاه او- نیز صدق و صفا و اخلاص را در روایت معصومانه‌ی خود به‌روشنی نشان داده است. در این میان، قلم هنرمند و نگارش آکنده از ذوق و لطف نویسنده است که به این همه، جان داده است. آفرین بر هر دو بانو؛ راوی و نویسنده‌ کتاب.»  22- آتش به اختیار عنوان کتاب منِ مخاطب را ممکن است به موضوعات مختلفی بکشاند، اما با تورق آن، خاطرات رزمندگانی را می‌خوانیم که در جبهه‌های جنگ، نفوذی بوده‌اند. کتاب «آتش به اختیار» که نوشته حجت ایروانی است و انتشارات سوره مهر آن را چاپ کرده، خاطراتی از سرگذشت دیده‌بانان سیار و نفوذی جنگ است. نویسنده که خود از دیده‌‌بانان آن دوران بوده است، 13 خاطره از خاطرات خود و هم‌رزمانش را در این کتاب نوشته است. رهبر انقلاب برای این کتاب نیز متنی نوشته‌اند که در زیر می‌خوانیم:«در نوشته‌ی حجت ایروانی کوشش پرمرارت و تحمل‌طلب نیروهای دیدبان به خوبی تشریح شده است. نمی‌دانم کدام‌یک از شما آن کتاب مربوط به امدادگران را نوشته‌اید. من دیدم که این کتاب واقعاً چقدر لازم است. معلوم بود که این فرد خودش امدادگر بوده است. بدون اینکه آدم امدادگر باشد، نمی‌تواند مطلبی بنویسد. یا آن‌کس که کتاب آتش به اختیار را نوشته است، پیدا بود که قاعدتاً باید دیده بانی را ... حس کرده باشد.»23- اردوگاه عنبر نام برخی اردوگاه‌های عراق برای ما ایرانیان بیشتر مشهور است، اردوگاه‌هایی همچون اردوگاه‌های موصل، الرمادی و .. شاید به همین دلیل وقتی کتابی با عنوان «اردوگاه عنبر» ببینید، مشتاق می‌شوید در دست بگیرید و بخوانید، کتابی که به خاطرات اسرای هوانیروز می‌پردازد. کتاب که توسط جمعی از نویسندگان نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده، از اسرایی می‌گوید که بدترین شرایط روحی و جسمی را در  اردوگاه‌های «عنبر» و «الرشید» گذرانده‌اند، هم‌چنین به ماجرای زیارت اسیران ایرانی در حرم امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) و شکنجه آن‌ها توسط نیروهای بعث عراق اشاره دارد. اردوگاه عنبر نیز مزین به تقریظ رهبری است که در ذیل می‌آید:«تدوین و انتشار خاطرات آزادگان، کاری ماندنی و در شکل‌بخشیدن به تاریخ ما در آینده دارای تأثیری مخصوص به خود است. بعضی از نوشته‌ها از لطف و رقت هم برخوردار است (در این جزوه، قصه‌ی اول و آخر) نکته‌ی جالب، همخوانی ماجراهایی است که در اردوگاه‌های دور از هم و بر سر آدم‌های جدا و ناآشنا با هم، آمده است و این است یکی از ثمرات حکومت ظالمانه و جابرانه‌ی حزب و در نهایت، فردی که جز به حفظ خود، به هیچ چیز دیگر و از جمله به ارزش‌های انسانی ذره‌ای و لحظه‌ای نمی‌اندیشد. آبان ماه 1370»  24- لشکر خوبان انتشارات سوره مهر برای نوشتن خاطرات شهدا تنها به نویسندگان مرد اکتفا نکرده و از نویسندگان زن نیز استفاده کرده است. یکی از این نویسندگان زن، معصومه سپهری است که کتاب‌های متعددی در حوزه دفاع مقدس دارد. یکی از آنها که اثر مهمی است، کتاب لشکر خوبان نام دارد. سپهری در این کتاب به خاطرات مهدی‌قلی رضایی از رزمندگان دفاع مقدس پرداخته است. نویسنده جزئیاتی جذاب از عملیات‌های شناسایی در دوران دفاع مقدس را روایت می‌کند و صحنه‌هایی را توصیف می‌کند که در کمتر اثری از این دست می‌توان دید. لشکر خوبان در 27 فصل تدوین شده. راوی در ابتدا از نحوه حضورش در جبهه می‌گوید و پس از بیان چگونگی ورودش به واحد اطلاعات عملیات، به شرح عملیات‌های شناسایی که در آن حضور داشته پرداخته است که از وقوع عملیات بدر تا مرصاد را در بر می‌گیرد. رهبری برای کتاب «لشکر خوبان» تقریظی نوشته‌اند که در ذیل آمده است:«بسم الله الرحمن الرحیم، این نیز بخشی از آن تصویر عظیم و باشکوهی است که ما همواره آن را از دور دیده و تحسین کرده و بزرگ شمرده‌ایم بی‌آنکه از ریزه‌کاری‌ها و نقش‌های معجزآسای تشکیل دهنده آن و رنگ آمیزی‌های بی‌نظیر جزء جزء آن، به درستی خبر داشته باشیم. این کتاب شرح این ریزه‌کاری‌های حیرت‌انگیز در بخشی از این تابلوی ماندگار و تاریخی است. آنچه درباره عملیات بدر و والفجر 8 و کربلای 5 و کربلای 4 و بیت المقدس 2 و 3 در این کتاب آمده از بخش‌های برجسته‌تر آن است. همچنین مجاهدت‌ها در کوه‌های غرب؛ در ماووت و گرده‌رش و قامیش دیگر آن بلندی‌های سخت، و نیز آنچه به یگان‌ها و دستجات اطلاعات و غواص مربوط می‌شود و نیز بخش‌های دیگری از آن در خور آن است که در شکل فیلم و رمان عرضه شود. فروردین 1392»به قلم "طاهره راهی" کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

در این نوشتار، نگاهی کوتاه و مختصر به اندیشه امام موسی صدر خواهیم داشت و با 13 کتاب که مجموعه بیانات امام موسی صدر در موضوعات مختلف است، آشنا می‌شویم. امام موسی صدر؛ روایتگر انسان و زندگی، نماد گفتگو و همزیستی امام موسی صدر از جمله روحانیون و متفکرانی است که کلمات و صحبت‌هایش بوی انسان می‌دهد. بوی زندگی می‌دهد. موسی صدر زندگی را فدای دین نمی‌کند. تفسیری که او از دین دارد، یک تفسیر به‌روز و کارآمد است. دین را می‌آورد وسط میدان زندگی و برای بهتر شدن زندگی از دین استفاده می‌کند. موسی صدر به بهانه آخرت‌گرایی و اعتقاد به دنیای پس از مرگ، دست از دنیای مادی نمی‌کشد و تلاش می‌کند تا با استفاده از دین و علم و عقل، دنیای بهتری را بسازد. دنیایی که بتوان در آن بهتر زیست، در واقع زیست انسانی بهتری داشت. ریشه این رویکرد را باید در نگاه او به دین و انسان پیگیری کرد. تعریفی که از انسان و دین دارد و برداشتی که از قرآن و حدیث دارد، او را به یک دین انسانی، اخلاقی و اجتماعی رسانده. موسی صدر در دوراهی انسان و دین، طرف انسان را می گیرد و شاید ریشه تفکر او را در این نگاه باید جستجو کرد.  "یکی از مهم ترین اهداف توطئه‌ای که لبنان را فرا گرفت، از بین بردن شیوه هم‌زیستی و وحدت ملی در لبنان بود. وقتی هم‌زیستی هدف توطئه باشد، حتما و در مرتبه نخست، نمادهای همزیستی آماج توطئه قرار می‌گیرند. گمان نمی‌کنم که در لبنان کسی به اندازه من، نماد و رمز اتحاد کشور بوده باشد، زیرا من علاوه بر مراودات فرهنگی و اجتماعی و سیاسی با همه فرق لبنان و روابط گسترده‌ای که با آن ها دارم، به جایی رسیده‌ام که سه سال پیش در کلیسای کبوشیین، خطبه موعظه روزه را خواندم. هیچ‌کس در جهان به این پایه نرسیده است. درست مانند اینکه روحانی‌ای مسیحی، خطبه نماز جمعه را بخواند! بنابراین من نماد وحدت ملی بودم و از این‌رو، به طور مستقیم، آماج توطئه قرار گرفتم"اصلاح اندیشه دینی در آثار موسی صدر با مطالعه آثار و سخنرانی‌های امام موسی صدر، یکی از نکاتی که نگاه ما را به خودش جلب می‌کند، اصلاح تفکر دینی است. موسی صدر در جهت بهبود اوضاع زندگی مسلمانان و شیعیان، خوانشی اصلاحی از دین و اسلام دارد. نکته قابل توجه در سیره امام موسی صدر، هماهنگی گفتار و رفتار ایشان است. به موازات حرف و سخنرانی که از ایشان در مورد موضوعات مختلف سراغ داریم، به همان میزان، در عمل، شاهد رفتارها و کنش‌هایی مطابق با همان اندیشه‌ها هستیم. اگر از وحدت امت اسلامی سخن می‌گوید، به حرف، اکتفا نکرده و خودش پیش‌قدم در زمینه اصلاح و گفتگو بین مذاهب و ادیان است. از شرکت در کنفرانس‌های علمی گرفته تا شرکت در مراسم مذهبی مسیحیان و... . اگر از وضعیت زنان رضایت ندارد و در این‌باره سخنرانی‌های متعددی دارد، رفتار خودش و خانواده‌اش، ترجمان همان حرف‌ها و سخنان است. امام موسی صدر، نمونه یک روحانی تراز است که همه ابعاد لازم برای طلبه بودن و روحانی بودن را داراست. موسی صدر، یک دیندار بی‌تکلف است. دینداری که مواجهه آسانی با متون دینی دارد و لذت دینداری را به کام ما می‌چشاند. چه در گفتارش و چه با رفتارش. "برادران! آزادی برترین ساز و کار برای بسیج کردن همه توانایی‌ها و ظرفیت‌های انسانی است. هیچ‌کس نمی‌تواند در جامعه محروم از آزادی خدمت کند، توانایی‌هایش را پویا و موهبت‌های الهی را بالنده سازد. آزادی بهترین روش برای به کارگرفتن امکانات بشری در راه خدمت به جامعه است. آزادی یعنی به رسمیت شناختن کرامت انسانی و خوش‌گمانی به انسان و حال آن‌که نبود آزادی یعنی بدگمانی به انسان و کاستن از کرامت او. کسی می‌تواند آزادی را محدود کند که به فطرت انسانی کافر باشد، فطرتی که پیامبر باطنی و درونی انسان است… آزادی حقیقی دقیقا رهایی از عوامل فشار خارجی و عوامل فشار داخلی است. اگر بخواهیم آزادی را تعریف کنیم باید بگوییم که آزادی رهایی از دیگران و رهایی از نفس است…"موسی صدر و نگاه انتقادی به وضعیت جوامع اسلامی یکی دیگر از موضوعات پربسامد در سخنرانی‌های امام موسی صدر، نگاه انتقادی به وضعیت موجود جوامع اسلامی است. موسی صدر در سخنرانی‌های مختلف خود، از وضعیت حاضر انتقاد می‌کند و معتقد است خروجی جامعه دینی، نباید اینگونه باشد. موسی صدر، در سخنرانی‌های مختلف خود به تببین ویژگی‌های مطلوب جامعه دینی پرداخته و آن‌ها را بیان کرده است."آقایان ما کجا می‌خواهیم زندگی بکنیم؟ در کدام دنیا؟ نتیجه‌اش هم می‌دانید چیست؟ این است که نه‌تنها مسیحیان از ما می‌برند، نه‌تنها یهودیان از ما می‌برند، نه تنها سنی‌ها دارند از ما پیش می‌افتند، ما هم در خواب خوش فرو رفته‌ایم که آقا ابدا! شیعیان مرتضی علی مگر ممکن است برگردند؟ بله آقا! بنده دیده‌ام شیعه مسیحی شده، دیده‌ام شیعه سنی شده، دیده‌ام شیعه وهابی شده… اینجا با دلی خوش نشسته‌ایم، به حقانیت خودمان اعتقاد داریم و خیال می‌کنیم که مطلب تمام شده است! کجا تمام شد آقا! اقلا ما همان مساجدمان را تنظیم کنیم… آقا، بنده پای یک منبر می‌روم یک چیز می‌شنوم، پای آن منبر یک چیز دیگر. اصلا متناقض! اصلا نامربوط! … ما اصلا خواب هستیم! این کارهایی که حالا می‌خواهیم بکنیم باید 50 سال پیش 150 پیش شروع می کردیم…" امام موسی صدر به کدام روایت؟ البته در مورد شخصیت‌های بزرگ مثل امام موسی صدر، همیشه روایت‌های متفاوتی وجود دارد. همیشه هستند کسانی که دوست دارند یارکشی کنند. در بازی‌های سیاسی، مصادره شخصیت‌ها زیاد دیده می‌شود. یکی می‌آید و می‌گوید امام موسی صدر اگر زنده بود، با آمریکا هم توافق می‌کرد! تصویری از امام موسی صدر، که گفتگو و تعامل، تمام چهره او را پوشانده. در حالی‌که برای مخاطب آگاه به نوشته‌های موسی صدر این سوال پیش می‌آید که تفاوت آمریکا در حال حاضر با اسرائیل در آن زمان چه بود؟ امام موسی صدر برای مبارزه با اسرائیل از چیزی کم نگذاشت! چطور می‌توان پذیرفت که در حال حاضر اگر حضور داشت، با آمریکا به توافق می‌رسید. یا اینکه برای برخی دیگر، امام موسی صدر خلاصه شده در مبارزه با اسرائیل. در این فضا، بُعد اندیشه‌ای امام موسی صدر به کلی نادیده گرفته می‌شود و از او، صرفا یک انسان مبارز در ذهن ما صورت می‌بندد. این در حالی است که امام موسی صدر، از اندیشه ای قوی و پویا برخوردار بوده و کم لطفی است که در معرفی شخصیت او، از این زاویه غافل باشیم. اینکه ما در روایت خود از متفکرانمان جانب انصاف را رعایت کنیم، سخت است. حالا برخی به دنبال سوء استفاده سیاسی و حزبی خودشان هستند اما در غیر اینصورت هم، رسیدن به برداشتی صحیح و مطابق با واقع از اندیشه و شخصیت کسی مثل امام موسی صدر شاید کار آسانی نباشد. راهی که از مطالعه تمامی آثار و سخنرانی‌های امام موسی صدر می‌گذرد. و حالا موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر این کار را برای ما راحت کرده است.  معرفی بهترین کتاب های امام موسی صدر بهترین راه برای آشنایی با نگاه امام موسی صدر به دین، انسان و جامعه، مطالعه آثار به جا مانده از ایشان است. سخنرانی ها و گفتارهای ایشان در موضوعات مختلف دین شناسی، انسان و جامعه، تفسیر، زندگانی اهل بیت، مسائل اقتصادی در اسلام، زن در اسلام و ... در قالب کتاب به چاپ رسیده. کتاب‌هایی خواندنی که ما را با افق بالایی از اندیشه مواجه می‌کند. افقی که همانند اسم امام موسی صدر، در صدر اندیشه قرار دارد. موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، مجموعه سخنرانی‌ها و مکتوبات ایشان را در قالب کتاب چند جلدی "در قلمرو اندیشه امام موسی صدر" به چاپ رسانده که تاکنون حدود 13 جلد از آن منتشر شده است. هم‌چنین مجموعه کامل بیانات، سخنرانی‌ها و مقالات امام موسی صدر از طرف این موسسه در قالب مجموعه "گام به گام با امام" به چاپ رسیده است که در ادامه به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید. 1- گام به گام با امام مجموعه 12 جلدی گام به گام با امام، گزارش 19 سال طرح خلاقانه و فعالیت خستگی‌ناپذیر امام موسی صدر، دیدارها، گفتگوها، پیام‌ها، سخنرانی‌ها و مقالات ایشان است. گام به گام با امام، ترجمه مجموعه "مسیرة الامام السید موسی الصدر" است که جنبش امل آن را در سال 2000 منتشر کرده. مجموعه گام به گام با امام، ترجمه‌ای روان و شیوا دارد و مشتمل بر تمامی گفتارهای امام موسی صدر از سال 1960 تا سال 1978 است. تا جلد نهم، مطالب به ترتیب تاریخ در کتاب آمده است اما در ابتدای هر جلد، نمایه‌ای موضوعی از تمامی مطالب، مندرج شده است که کار مطالعه را راحت‌تر می‌کند. 9 جلد اول این مجموعه از دو بخش تشکیل شده است: ابتدا روزنگار فعالیت‌های امام موسی صدر مختص هر سال و پس از آن گفتارها و مصاحبه‌ها و مطالب متعلق به آن سال، گردآوری شده است.  جلد دهم تفسیر بخشی از آیات قرآن است. جلد یازدهم مباحث اعتقادی و سیره معصومان و جلد دوازدهم مباحثی درباره جنبش امل و زمینه‌های ظهور و ابعاد آن و نیز درس‌گفتارها و مباحث سیاسی و اقتصادی امام در کلاس‌های اعضای ارشد جنبش امل است.  این مجموعه در بهمن 1397 اثر شایسته تقدیر در بخش ترجمه بیستمین دوره کتاب سال حوزه شناخته شد.  اگر علاقه‌مند به پژوهش درباره تفکر و شخصیت امام موسی صدر هستید، این مجموعه بهترین پیشنهاد برای شماست.  گام به گام با امام به صورت دوره به فروش می‌رسد اما در پلتفرم های مجازی، نسخه الکترونیکی تک جلدهای آن موجود است. 2- نای و نی: جستارهایی درباره اسلام، انسان، لبنان و مقاومت کتاب نای و نی، اولین جلد از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است که توسط علی حجتی کرمانی گردآوری و ترجمه شده است. کتاب نای و نی، شامل برخی از سخنرانی‌ها و مقالات و مصاحبه‌های امام موسی صدر از زمان استقرار در لبنان تا اولین سال تاسیس مجلس اعلای شیعیان است.  نای و نی از 3 فصل تشکیل شده. فصل اول به اصول عقاید، جهان بینی، ارزش و اخلاق و تاریخ اسلامی می‌پردازد. مطالبی که طیف گسترده‌ای از مخاطبان را داراست. برخی برای شیعیان، برخی برای اهل سنت، گاه برای مسیحیان در کلیسا و گاهی هم در محافل علمی لبنان.  "اسلام"، "ذوق و ابتکار در دعوت"، "اسلام و کرامت انسانی"، "اسلام و فرهنگ قرن بیستم"، "دین و علم"، "تشیع و دغدغه های انسان معاصر"، "علی موحد بود و بس" برخی از عناوین این فصل است.  فصل دوم کتاب نای و نی، در واقع روایتی است از تجربه احیای شیعیان در لبنان. در این فصل، با روش کار امام موسی صدر که از صور لبنان شروع شده و سپس به مناطق دیگر هم گسترش یافته، آشنا می شویم. مطالب این بخش روایتگر روش رهبری و نحوه تعامل رهبر شیعیان با سایر فرقه ها و رفتار او به عنوان شهروندی لبنانی است. البته برای قضاوت صحیح تر باید بقیه آثار امام موسی صدر نیز دیده شود اما شروع کار امام موسی صدر در این مجموعه بازتاب داده شده و برای مطالعه و مواجهه اولیه بسیار سودمند است. "شیعیان در لبنان"، "تشکیلات شیعیان"، "فرق، دریچه های تمدن"، "فساد، خطرناک ترین دشمن"، "دانش و ایمان"، "درباره فرقه گرایی"، "ساختن جامعه" و "در راه وحدت مسلمانان" بخشی از عناوین این فصل است. در نهایت فصل سوم به مبارزه با اسرائیل و ضرورت حمایت از فلسطین می پردازد. 3- ادیان در خدمت انسان: جستارهایی درباره دین و مسائل جهان امروز کتاب ادیان در خدمت انسان، از جمله بهترین و محبوب‌ترین آثار امام موسی صدر است. این کتاب، جلد دوم از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر است که شامل 29 مقاله، سخنرانی و گفتگو درباره دین، انسان، اسلام، تربیت، عبادت، تشیع، آزادی، انقلاب اسلامی ایران و دکتر علی شریعتی است.  عنوان کتاب (ادیان در خدمت انسان) برگرفته از سخنرانی تاریخی امام موسی صدر در کلیسای کبوشیین بیروت در سال 1975 است. جالب است بدانید که برای نخستین‌بار در تاریخ مسیحیت، یک روحانی غیرمسیحی، خطبه موعظه آغاز روزه را قرائت می کند! فارغ از محتوای سخنرانی که در نوع خود بی‌نظیر است و مطالب زیبایی در مورد ادیان و انسان دارد، شرکت در کلیسا و سخنرانی برای مسیحیان در آن زمان، خیلی به چشم آمد و از این کار امام موسی صدر، به عنوان نماد گفتگو و تعایش، تجلیل شد.  با مطالعه کتاب ادیان در خدمت انسان، با بخشی از مبانی و ریشه‌های تفکر امام موسی صدر آشنا می‌شوید. اگر علاقه‌مند به مطالعه ریشه‌های فکری موسی صدر هستید، اگر برایتان جالب است تا بدانید که گفتگو و انسان‌مداری و هم‌زیستی امام موسی صدر، میوه کدام درخت بوده است، کتاب ادیان در خدمت انسان را دست ندهید! 4- رهیافت های اقتصادی اسلام رهیافت های اقتصادی اسلام، عنوان سومین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است که مشتمل بر بحث‌های اقتصادی امام موسی صدر در ایران و لبنان می‌باشد. امام موسی صدر در این کتاب، بین نظام اقتصادی مارکسیسم و سرمایه داری و اسلام، مقایسه می‌کند و به بیان رهیافت های اقتصادی اسلام می‌پردازد. بخش اول کتاب حاضر، مجموعه ای از مقالات فارسی امام موسی صدر در مجله مکتب اسلام است که در زمان حضورش در ایران منتشر شده. بخش دوم، درس گفتارهای اقتصادی امام موسی صدر برای اعضای جنبش امل است و بخش سوم، چند مقاله اقتصادی در موضوع اختلاف طبقاتی، کار و کارگر است. از آنجا که امام موسی صدر فارغ التحصیل رشته "حقوق در اقتصاد" دانشگاه تهران نیز بوده است، خواندن این مقالات و در کل، نظرات و ایده‌های اقتصادی اش لطف دوچندان دارد. آگاهی وی از نظرات و جریانات اقتصادی، به همراه شناخت عمیقی که از آموزه‌های اسلامی داشت، باعث شده تا بتواند به رهیافت های اقتصادی در اسلام بپردازد. او تلاش می‌کند تا اصول کلی اقتصاد را تببین کند. روش بحث امام موسی صدر در این گفتارها و مقالات می تواند الگوی خوبی برای علاقه‌مندان به مباحث تولید علم و علم دینی باشد. در مقدمه کتاب آمده که از نگاه امام موسی صدر، در اسلام علم اقتصاد نداریم. اما این حرف به این معنا نیست که اسلام با مسائل اقتصادی کاری ندارد، بلکه با نگاهی به همه ابواب فقه می توان به رهیافت های اقتصادی اسلام و جهت گیری اقتصادی آن پی برد.  در بخشی از کتاب می خوانیم: "بی‌شک، همه می‌دانیم که علم اقتصاد از علوم جدید به شمار می‌رود، اما آدمی می‌تواند از احکام گوناگون اسلام، مکتبی اقتصادی کشف کند. به بیان دیگر با نگاه به مکاتب اقتصادی جدید، در می‌یابیم که اسلام راه روشنی در اقتصاد در پیش گرفته و همه احکام اقتصادی اسلام در این روش و مکتب جای می‌گیرد." 5- برای زندگی: گفتارهای تفسیری امام موسی صدر کتاب برای زندگی، چهارمین جلد از مجموعه در قلمرو اندیشه امام موسی صدر، دربردارنده جلسات تفسیری امام موسی صدر است که برای اعضای جنبش امل ارائه شده است. در این جلسات، سوره‌های کوچک قرآن تفسیر شده‌اند. مطالعه این کتاب و کتاب بعدی که آن هم تفسیر آیاتی از قرآن است، علاوه بر اطلاعات دینی و قرآنی که به ما می‌دهد، ما را با روش تفسیری امام موسی صدر آشنا می‌کند. مواجهه موسی صدر با قرآن و روش برداشتی که از آیات قرآن دارد، از جمله عوامل موثر در تفکر اوست. به همین جهت مطالعه بحث‌های تفسیری به جای‌مانده از ایشان، نقش موثری در فهم فضای ذهنی امام موسی صدر دارد.  برای زندگی با گفتار درباره تفسیر قرآن شروع می شود و پس از آن با تفسیر سوره‌های ناس، فلق، اخلاص، نصر، کوثر، ماعون، فیل، قریش، همزه، عصر، تکاثر، زلزله، عادیات، بین، قدر، علق و دخان، از زبان امام موسی صدر آشنا می‌شویم. تفسیر قرآن امام موسی صدر به صورت مجزا نیز چاپ شده است. کتابچه‌های تفسیر قرآن در قطع جیبی توسط موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر به چاپ رسیده است و در هرکدام تفسیر یک سوره کوچک از جزء سی آمده است. در گفتار ارزشمند درباره تفسیر قرآن می‌خوانیم: "اکنون اگر بخواهیم برای همیشه تابع تحولات اجتماعی باشیم و بر اساس شرایط زندگی امروز تسلیم شویم، بی‌آنکه زندگی خود و مفاهیم دینی و معیارهای اسلامی خود را متحول کنیم و از هدایت قرآنی نیز دور باشیم، به امانت خیانت کرده‌ایم، همه‌چیز را از دست داده‌ایم و خود نیز از دست رفته‌ایم! کسی از ما نخواسته است که در برابر تحول و پیشرفت مقاومت کنیم و از دستاوردهای انسانی بهره‌مند نشویم، بلکه باید هویت و اصالت خود را گم نکنیم و دستاوردهای جدید بشری را در چارچوب اصیل خود قرار دهیم و آنها را با معیارهای خود بسنجیم؛ برخی را قبول و برخی را رد کنیم، تا از نو امتی با اصالت -با همه ابعاد فکری و تاریخی و عملی مفهوم اصالت- بسازیم." 6- حدیث سحرگاهان: گفتارهای تفسیری حدیث سحرگاهان، پنجمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر و دومین کتاب تفسیری امام موسی صدر است. حدیث سحرگاهان، گفتارهای تفسیری امام موسی صدر است که در سحرهای ماه رمضان از رادیو لبنان پخش می شده است. در این کتاب 91 قسمت از مباحث تفسیری امام موسی صدر از سوره‌های مختلف قرآن آمده که به صورت موضوعی مطرح شده اند. این کتاب ترجمه کتاب احادیث السحر است که در سال 1999 در بیروت منتشر شده است. البته حدود 20 گفتار جدید در ترجمه جدید به آن اضافه شده. "قرآن، معجزه جاویدان"، "داستان آفرینش انسان"، "ایمان به غیب"، "نماز"، "دروغ و کفر"، "نفاق"، "آفرینش آسمان و زمین"، "انفاق"، "مفهوم معاد"، "مالکیت"، "زندگی و مرگ" و "موسی و خضر" از جمله گفتارهای مطرح شده در این کتاب هستند. 7- انسان آسمان: جستارهایی درباره امیرالمومنین (ع) کتاب انسان آسمان، مشتمل بر 13 جستار از امام موسی صدر درباره حضرت علی است. انسان آسمان ششمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است.  کتاب از سه بخش تشکیل شده. سخنرانی‌های ولادت امیرالمومنین، سخنرانی‌های مربوط به غدیر خم و ولایت حضرت علی، سخنان مرتبط با شهادت حضرت، بخش‌های تشکیل‌دهنده کتاب هستند. مطالعه این کتاب، ما را با تحلیل امام موسی صدر از امام علی، ولایت امام علی، واقعه غدیر خم، اسوه بودن امام علی، چگونگی الگوگیری از سیره امام علی و وظایف و مسئولیت شیعیان امام علی آشنا می‌کند.  در بخشی از کتاب انسان آسمان میخوانیم: "باید بررسی کنیم که ما چگونه مامومین این امامیم؟ علی شجاع، ما ترسو؛ علی کریم، ما بخیل؛ علی خوش اخلاق، ما بد اخلاق؛ علی توانا، ما ترسو و طماع. معنای امامت چیست؟ علی، سرّ کمالش، ایمانش است. راهی است که برای ما هم باز است. این راهی است که علی رفت. بفرمایید شما هم بروید! علی صد درجه اش را رفت و آن شد. شما یک درجه اش را برو و یک صدم علی بشو! راه باز است برای همه. باز نیست؟ اما ما چه کرده ایم؟ بعضی هایمان، صادقانه پیروی نکرده ایم… ای علی‌دوست… بشنو و بترس و بلرز از این حرف، علی را اگر امروز دنیا بخواهد بشناسد چطور می‌شناسد؟ دو راه دارد. یک راه از تاریخ می‌رود و کتاب‌ها را می‌بیند… اما یک راه دیگر هم هست… می‌گویند می‌رویم از پیروانش علی را می‌شناسیم… چه می‌بیند؟ آیا تقوا می‌بیند؟ آیا علم می‌بیند؟ آیا خدمت به مردمی می‌بیند که در علی می‌بیند؟ آیا شجاعت و صراحتی می‌بیند که در علی می‌دید؟ به هوش باش، چگونه می‌خواهی علی را بشناسانی؟ … مصیبت بزرگ علی در میان شیعیانش است! این‌هایی که ننگ ابدی برای آن سرور هستند. این‌هایی که یکی‌شان کافی است تا بگویند علی باطل بوده… درست است ما امروز ننگ دامان علی بشویم؟!""  8- سفر شهادت: گفتارهایی درباره واقعه عاشورا اگر می‌خواهید با تحلیل زیبای امام موسی صدر درباره واقعه عاشورا و امام حسین علیه السلام آشنا شوید، کتاب سفر شهادت را باید بخوانید. سفر شهادت، مجموعه‌ای از گفتارهای امام موسی صدر درباره قیام عاشورا و ابعاد و نتایج آن است. از بخش‌های جذاب کتاب، روایت امام موسی صدر از حضرت زینب است. روایتی حماسی از این زن بزرگ تاریخ اسلام. در کل نگاه امام موسی صدر به حادثه کربلا و نحوه پردازش آن، نگاه جالب و متفاوتی است. پرداخت موسی صدر به بعد فاجعه کربلا خیلی کم است و روایتی که دارد، روایتی سرشار از حماسه و عزت است. موسی صدر کربلا را به میانه زندگی امروزی ما می‌آورد و از تک تک لحظات تاریخ، برای زندگی امروز عبرت می‌گیرد و این‌گونه تفسیری به‌روز و کارآمد از واقعه عاشورا به دست می‌دهد. تفسیری که انسان‌ساز و حیات‌بخش است. سفر شهادت، هفتمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است. در قسمتی از کتاب سفر شهادت می‌خوانیم: "زن در میدان کربلا نقش مرد را کامل می‌کند و جهاد او را به اتمام می‌رساند. برای آنکه زن بتواند این رسالت را به دوش بگیرد و برای تحمل سنگینی آن آماده شود، باید او را پرورش داد. ما نمی‌توانیم با زن آنگونه که برخی از مردم برخورد می‌کنند، مواجه شویم. نباید زن را در خانه خوار و ذلیل کرد؛ نباید برادر را بر خواهر مسلط کرد؛ نباید روحیه زن را تضعیف کرد. بسیاری اوقات زنان زیر فشار شوهران هستند. در برخی مناطق با زن به مثابه ابزار تولید مثل برخورد می‌شود. در مناطق دیگر او را ابزار لذت‌جویی یا تابلویی هنری می‌دانند که مرد می‌خواهد آن را همیشه در برابر چشمان خود قرار دهد. با این برخوردها روحیه زن را از او می‌گیریم، گوهر وجودی او را می‌گیریم و به او ثابت می‌کنیم که نمی‌تواند رسالتی به عهده داشته باشد… ما نیازمند زنانی هستیم که اراده‌ها را قوی کنند و محکم بایستند… من به آنچه از ناتوانی‌ها و شیون‌ها و ناله‌های امام حسین یا زنان و یا خاندان امام حسین نقل و خوانده می‌شود اعتقادی ندارم… امیدوارم این مسائل مطرح نشود چراکه طرح این مسائل، منحرف کردن حرکت امام حسین و ماموریت اوست. هرگز ذره‌ای از نشانه های سستی در حسین پدیدار نشد، نه بر او نه بر یاران و زنانش. این رسالت بزرگی بود که حسین آن را به انجام رساند و کاری بود که زینب نیز در میان زنان انجام داد!" 9- روح تشریع در اسلام: واقعیت قانون گذاری در اسلام روح تشریع در اسلام، هشتمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است. کتاب حاضر در موضوع فلسفه فقه جای می گیرد و در اینجا با یک مقاله علمی از امام موسی صدر مواجه هستیم که در کنفرانسی در الجزایر ارائه شده. امام موسی صدر در هفتمین کنفرانس ملتقی الفکر الاسلامی در الجزایر در سال 1973 میلادی شرکت می‌کند و در آنجا مقاله‌ای با عنوان روح شریعت اسلامی و واقعیت قانون گذاری در جهان اسلام ارائه می‌کند. کتاب حاضر متن ترجمه شده این مقاله به همراه نقد و نظر اساتید حاضر در جلسه و پاسخ‌های امام موسی صدر است. امام موسی صدر می‌کوشد تا در این مقاله دو مسئله اساسی را تبیین کند: اول، تفاوت قوانین الهی و بشری و دوم، نسبت قوانین الهی و شریعت با تحول جهان و انسان. این مقاله نشان‌دهنده نگاه انتقادی و متحول امام موسی صدر به فقه و حقوق اسلامی است.  10- دین در جهان امروز نهمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر، با عنوان دین در جهان امروز، به مسائلی مانند تعریف دین، کارکرد دین، حقانیت دین و دین یا ادیان؟ می پردازد. موسی صدر در این گفتارها به زیبایی به تبیین این نکته می‌پردازد که در جهان مدرن چه نیازی به دین است. "دین در جهان امروز"، "داستان علم و دین"، "ادیان در خدمت انسان"، "تاملاتی در آموزه های دینی"، "پیامبری و پیامبران"، "دین و مسائل محرومان" و "محنت روحانیان" عناوین گفتارهای کتاب دین در جهان امروز است. اگر به مباحث فلسفه دین علاقه دارید، اگر می‌خواهید با بیانی شیوا و روان، لحظاتی را پای منبر یک روحانی خوش‌فکر بنشینید و از دین و ادیان بیشتر بدانید، اگر دوست دارید مواجهه‌ای جدی‌تر با اندیشه امام موسی صدر داشته باشید، کتاب دین در جهان امروز را از دست ندهید. 11- زن و چالش های جامعه: جستارهایی درباره مسائل زن و خانواده و جوان زن و چالش های جامعه عنوان یکی دیگر از کتاب‌های مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر است. همان‌طور که از نام کتاب پیداست، این کتاب، مجموعه گفتارها و مقالات و مصاحبه‌های امام موسی صدر در موضوع زن و خانواده است. اندیشه امام موسی صدر درباره زن، اندیشه‌ای مترقی است. امام موسی صدر زن را عنصری مستقل و فعال می‌داند. از نگاه او زنان، در شکل‌گیری جامعه اسلامی نقش مهمی دارند و نباید زنان را در خانه زندانی کرد. او به دنبال ترسیم مسیری سومی برای زنان است. مسیری که با نگاه ابزاری به زنان مخالف است. چه در تفکر متحجرانه که وظیفه زن را صرفا همسرداری و بچه‌داری می‌بیند و چه در نگاه مدرن، که به نام آزادی، به دنبال لذت‌جویی از زنان است. او مسیری را ترسیم می‌کند که زنان با حفظ استقلال و عاملیت، در جامعه، حضور فعال و موثر دارند اما حریم و حدود رابطه‌ها را نیز رعایت می‌کنند و در کنار حفظ خانواده، از نقش اجتماعی خود غافل نیستند. با مطالعه کتاب زن و چالش‌های جامعه با نگرش امام موسی صدر درباره زن آشنا می‌شویم و تفسیر او درباره نقش و جایگاه زن در اسلام را می خوانیم. تک‌تک مصاحبه ها و گفتارهای این کتاب، خواندنی و جذاب است. مخصوصا در این سال‌ها که مسئله زنان و حجاب و آزادی‌های اجتماعی، نقل همه محافل است. برای نمونه قسمت‌هایی از کتاب را خاطرنشان می شوم: "وحدت بر زن و مرد تحمیل نمی‌شود تا خانواده تشکیل دهند، بلکه وحدت برای خانواده است وقتی‌که شکل بگیرد. منظورم این است که زن آفریده شده است تا خانواده را تشکیل بدهد و سزاوارترین و شایسته‌ترین انسان‌ها برای تربیت کودک و اداره کردن مدرسه اصلی برای پرورش و تربیت عضو جامعه است، این زن آزاد است که خانواده تشکیل ندهد. همان طور که مرد می‌تواند نفر اول و تک باشد، زن نیز می‌تواند اول و تک باشد. اسلام ازدواج را بر زن واجب نکرده و پس از ازدواج نیز کار کردن در خانه را بر او واجب نکرده. نه زن به خاطر مرد آفریده شده و نه مرد به خاطر زن، بلکه هر دو برای جامعه، برای انسان و برای خدا آفریده شده اند." "زن مسلمان می خواهد وارد زندگی شود و جامعه‌ای بهتر بسازد و گذشته و حال را به چالش بکشد. برای این کار به اصالت داشتن در حرکت نیاز دارد. ولی آن‌ها برای این اراده سستی‌ناپذیر شما، توطئه چیده‌اند تا آن را منحرف کنند. آن‌ها در برابر شما تنها دو راه قرار داده‌اند و راه سومی در کار نیست. راه اول محافظت است. آن را محافظت نامیدند تا زن را در خانه زندانی کنند و مشارکت زن در ساختن جامعه را فلج کنند. راه دوم را مشارکت در زندگی اجتماعی نامیدند ولی آن را بدون هیچ رعایت و مراقبتی ترسیم کردند، به گونه‌ای که وقتی زن به مدرسه یا بازار می‌رود، او را وادار کردند به شکلی باشد که انگار به سالن نمایش می‌رود. این پوشش و این حرکت، که عمر شما را می‌گیرد و حقیقت شما را خدشه دار می‌کند، توطئه‌ای بر ضد زندگی شماست" "دین شما دین به چالش کشیدن است. دین مبارزه است. دین حرکت پیوسته و آرمان‌گرایی همیشگی است. در این دوره برای شما کافی نیست که فقط مادرانی شایسته باشید. شاید اگر در زمانی دیگر بودید برای شما به همین بسنده می‌کردیم ولی اکنون امت شما با مرگ و زندگی دست و پنجه نرم می‌کند. باید تلاش خود را چندین برابر بکنید تا امت خود را از نابودی نجات دهید!" 12- عبادت یا عبودیت؟ یازدهمین جلد از مجموعه در قلمروی اندیشه امام موسی صدر، با عنوان عبادت یا عبودیت، به مسئله عبادت در اسلام می‌پردازد. در این جستارها تلاش شده تا به سوالات انسان امروز درباره عبادت پاسخ داده شود. سوالاتی که شاید درگیری ذهنی خیلی‌ها باشد. در دنیای مدرن و برای انسان امروز، عبادت چه جایگاهی می‌تواند باشد؟ آیا بهتر نیست به جای عبادت، به مردم خدمت‌رسانی کنیم؟ با مطالعه این کتاب، نگاه روشن‌تری به عبادت خواهیم داشت و پاسخ برخی از پرسش‌های بنیادین خود را پیدا خواهیم کرد. محتوای این کتاب ما را با چارچوب دین شناسی امام موسی صدر آشنا می کند. برداشت‌های او از عبادت در کتاب عبادت یا عبودیت، تاییدی است بر فهم اجتماعی اسلام در نگاه امام موسی صدر. با مطالعه گفتارهای این کتاب متوجه می‌شویم که در اندیشه امام موسی صدر فاصله‌ای میان مسائل عبادی و مسائل اجتماعی نیست. "عبادت و عبودیت"، "جنبه تربیتی نماز"، "ارتباط قرآن با روزه"، "معنای روزه"، "دین خود را بازشناسی کنیم"، "نفحات شب قدر"، "معنی عید و مفهوم وطن و مقاومت" و "عید فرا رسید" از جمله عناوین گفتارهای مطرح شده در این کتاب هستد. 13- ارج نامه انسان: طرحی برای رشد و تعالی روابط انسانی آخرین کتابی که در این مقاله معرفی می‌کنیم، کتاب ارج نامه انسان است که به همت محمدصادق حسین زاده در نشر بین الملل به چاپ رسیده است. اثر حاضر، گردآوری بخش قابل توجهی از گفتارهای امام موسی صدر درباره رابطه انسان‌ها با یکدیگر است. مسئله‌ای که امام موسی صدر از آن با عنوان "برادری" یاد می‌کند و آن را در 4 گونه تقسیم‌بندی می‌کند: برادری انسانی، برادری خداباوران، برادری اسلامی و برادی ملی. محمدصادق حسین زاده با جستجو در آثار به جای‌مانده از امام موسی صدر، تلاش کرده تا سخنان مرتبط با هرکدام از این 4 گونه برادری را جمع‌آوری کرده و آن‌ها را گزارش کند. به همین جهت کتاب ارج نامه انسان، از 4 فصل تشکیل شده. با مطالعه کتاب ارج نامه انسان، با یکی از محوری‌ترین بخش‌های اندیشه و عمل امام موسی صدر یعنی روابط انسانی و هم‌زیستی اجتماعی بیشتر آشنا می‌شویم و سخنان و گفتارهای امام موسی صدر درباره روابط انسانی را می‌خوانیم. مسئله‌ای که برای رشد و ارتقای جامعه ایرانی و جامعه اسلامی، بسیار مهم و حیاتی است. ارج نامه انسان، الگوی خوبی برای تمام کسانی است که از اختلاف خسته شده‌اند و به دنبال ساخت جامعه‌ای متحد هستند، آنان که هم‌زیستی اجتماعی را یک ارزش می‌دانند. گفتارهای کتاب ارج نامه انسان همه از کتاب گام به گام با امام گرفته شده. حسین زاده مقدمه خوبی برای کتاب نوشته و در آن گزارشی کلی از روابط انسانی در اندیشه امام موسی صدر داده است. اگر به مطالعه در مورد هم‌زیستی اجتماعی علاقه دارید، اگر دغدغه اتحاد شیعه و سنی را دارید، اگر از اختلاف و کینه‌توزی و چند قطبی های اجتماعی خسته شده اید، مطالعه کتاب ارج نامه انسان، شما را غافل‌گیر خواهد کرد. چراکه با تحلیلی عالی از روابط اجتماعی مواجه می‌شوید. تحلیلی ناب از کسی که خودش در عمل، میدان دار تعایش و همزیستی بود.  به قلم "احمد کفیل الناس"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

اگر دوست دارید از امام موسی صدر بیشتر بدانید و بخوانید، با این مطلب همراه باشید و با 16 کتاب که به معرفی زندگی و تفکر امام موسی صدر می‌پردازند، آشنا شوید. از سید موسی صدر چه می دانیم؟ سید موسی صدر، معروف به امام موسی صدر، فرزند سید صدرالدین صدر - از مراجع ثلاث و زعیم حوزه علمیه قم در دهه بیست شمسی - از روحانیون و متفکران برجسته دینی ایران است که معمولا با مقاومت لبنان و فلسطین و سخنرانی هایش در آسیب شناسی و اصلاح وضعیت زندگی شیعیان شناخته می‌شود.  زندگی نامه امام موسی صدر سید موسی صدر در 14 خرداد 1304، در شهر قم متولد شد. پدرش آیت‌الله سید صدرالدین صدر از مراجع ثلاث و مادرش بی بی صفیه، دختر آیت الله حسین قمی، مرجع معروف شیعه بودند. سید موسی صدر در سال 1320 وارد حوزه علمیه قم شد و تحصیلات طلبگی خود را تا درجه اجتهاد ادامه داد. سید موسی صدر از اولین روحانیونی بود که در فضای طلبگی آن سال‌ها، علاوه بر تحصیلات حوزوی، تحصیلات دانشگاهی هم داشت و از سال 1329 به مدت سه سال در دانشگاه تهران، اقتصاد خواند. موسی صدر در سال 1333 برای ادامه تحصیل حوزوی به نجف رفت. او هم‌زمان با تحصیل، به تدریس و فعالیت های اجتماعی نظیر نویسندگی در مجلات اشتغال داشت. در سال 1334 با پروین خلیلی ازدواج کرد و در سال 1337 در شهر قم، مجله مکتب اسلام را پایه‌گذاری کرد و مدتی سردبیر آن بود. حاصل ازدواج سید موسی صدر و پروین خلیلی 4 فرزند به نام های صدرالدین، حمید، حوراء و ملیحه است.امام موسی صدر در لبنان چه می کرد؟ سید موسی صدر برای نخستین‌بار در سال 1334 به دعوت عالم بزرگ شیعه، سید عبدالحسین شرف الدین، به شهر صور لبنان رفت. پس از این سفر، علامه شرف الدین به مردم صور سفارش کرد تا برای جانشینی او از سید موسی صدر دعوت کنند. تا اینکه در سال 1338، سید موسی صدر با دعوت شیعیان شهر صور لبنان، به عنوان جانشین علامه شرف الدین به این کشور مهاجرت کرد. سفری که حدود 20 سالی طول کشید و سرنوشت دیگری برای موسی صدر و لبنان و جهان اسلام رقم زد. سفری بی‌پایان که با ربوده شدن موسی صدر به ظاهر به پایان رسید. دوران حضور امام موسی صدر در لبنان، اوج فعالیت و تکاپوی ایشان است؛ فعالیت‌های متنوع اجتماعی، فرهنگی و دینی. از تاسیس موسسات خیریه گرفته تا شرکت در نشست‌ها و کنگره‌های دینی و اجتماعی، ارتباط با مسیحیان و اقشار دیگر لبنان، ریاست مجلس اعلای شیعیان لبنان، ارتباط با سران کشورهای مختلف برای ایجاد صلح در لبنان، تأسیس نخستین سازمان غیردولتی شیعیان (حرکت المحرومین) و در نهایت تاسیس جنبش امل و هسته اولیه مقاومت لبنان.امام موسی صدر، جنبش امل و اسرائیل امام موسی صدر در لبنان، فعالیت‌های اجتماعی خود را با احیای جمعیت احسان و نیکوکاری شروع کرد. او با ایران نیز ارتباط داشت و برای ارتقاء سطح فرهنگی و اقتصادی اهالی صور، از کارشناسان ایرانی هم استفاده می‌کرد. هم‌زمان با این فعالیت‌ها، در عرصه اصلاح فکر دینی نیز اشتغال جدی داشت و در ایران و لبنان به سخنرانی می‌پرداخت. فعالیت‌های اجتماعی امام موسی صدر در لبنان به قدری زیاد است که پرداختن به آن‌ها، مجال خودش را می‌طلبد اما در اینجا بد نیست اشاره کوچکی به جنبش امل داشته باشیم. جنبش امل، با نام کامل افواج المقاومه اللبنانیه، یکی از دو حزب عمده شیعیان در لبنان است. امل در سال 1974 میلادی توسط امام موسی صدر و شهید مصطفی چمران پایه گذاری شد. سازمان شبه نظامی امل، با همراهی جوانان شیعه لبنان، نقش تاثیرگذاری در فضای سیاسی لبنان داشت. امام موسی صدر برای آزادی فلسطین و مبارزه با اسرائیل، کم نگذاشت. از رایزنی‌های سیاسی گرفته تا تاسیس گروه و تشکیلات و آموزش نظامی برای دفاع بهتر از جنوب لبنان و مبارزه با اسرائیل، از جمله اقدامات امام موسی صدر است. احتمالا این جمله از امام موسی صدر در وصف اسرائیل را شنیده باشید: "اسرائیل شر مطلق است. اسرائیل ضد اسلام، ضد مسیحیت، ضد ایمان، ضد قومیت عربی، ضد انسانیت و ضد میهن است. بدتر از اسرائیل در جهان وجود ندارد. ما اسرائیل را شر مطلق می‌دانیم. بدتر از اسرائیل در جهان وجود ندارد. اگر اسرائیل و شیطان با یکدیگر بجنگند، ما در کنار شیطان می‌ایستیم. اگر اسرائیل با چپ بجنگد، ما در کنار چپ خواهیم ایستاد. اگر اسرائیل با راست بجنگد، در کنار راست خواهیم ایستاد. این است معنای اسرائیل شر مطلق است." در سال 1982 برخی از اعضای جنبش امل، به رهبری سید عباس موسوی از امل جدا شدند و امل اسلامی را تشکیل دادند که به مرور منجر به تشکیل هسته اولیه حزب الله لبنان شد. آیا امام موسی صدر هنوز زنده است؟ امام موسی صدر از جمله روحانیون سرشناس و موثر ایرانی است که هنوز اطلاع دقیقی از سرنوشتش در دسترس نیست. امام موسی صدر و دو نفر از همراهانش به دعوت از قذافی در نهم شهریورماه سال 1357 به لیبی سفر می‌کند. لیبی ادعا کرد که مهمانانش خاک لیبی را ترک کرده و به ایتالیا رفته‌­اند. اما دستگاه‌­های قضایی ایتالیا و لبنان پس از تحقیقاتی طولانی، این ادعا را رد و ورود هریک از این سه نفر به مرزهای دریایی، خشکی و هوایی ایتالیا را نفی کردند. از آن زمان تاکنون، اطلاع دقیقی از سرنوشت امام موسی صدر در دسترس نیست. برخی از شهادت او سخن گفته‌اند اما خانواده‌اش معتقدند در زندان است و هنوز امید به زنده بودنش وجود دارد.بهترین کتاب ها در مورد زندگی و خاطرات امام موسی صدر با مطالعه خاطرات و سیره زندگی امام موسی صدر، او را بیشتر می‌شناسیم. تفکر امام موسی صدر، تفکری زنده و زندگی‌ساز است. این را نه از سخنرانی‌ها و تالیفاتش، بلکه از عملکردش در کشور لبنان می‌توان به خوبی حس کرد. خوشبختانه موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، علاوه بر انتشار سخنرانی‌ها و تالیفات امام موسی صدر، به چاپ و انتشار زندگی‌نامه و خاطرات ایشان نیز همت گماشته و کتاب‌های خوبی را منتشر کرده است. در این مطلب به معرفی 16 کتاب منتشرشده از این موسسه و ناشران دیگر پرداخته‌ایم. کتاب‌هایی که شما را به حال و هوای آن روزها می‌برد و از زندگی و سیره فردی و اجتماعی و اندیشه امام موسی صدر سخن می‌گویند. 16 کتابی که شما را با اندیشه و سیره امام موسی صدر بیشتر از قبل آشنا می‌کند 1- سیره و سرگذشت امام موسی صدر کتاب سیره و سرگذشت امام موسی صدر، از بهترین کتاب ها درباره زندگی و فعالیت های امام موسی صدر در لبنان است. این کتاب در دو جلد توسط موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر به چاپ رسیده است. سیره و سرگذشت امام موسی صدر، ترجمه کتاب السیره و المسیره است که هیئت رئیسه جنبش امل آن را نوشته و با ترجمه مهدی سرحدی به چاپ رسیده است.  سیره و سرگذشت امام موسی صدر به طور مفصل به مواضع و فعالیت های امام موسی صدر در لبنان می‌پردازد. این کتاب که به صورت دوره دو جلدی ارائه شده، در جلد اول خود، ابتدا تاریخچه حضور شیعیان در لبنان را بیان کرده و سپس اشاره کوتاهی به زندگی امام موسی صدر در ایران و لبنان دارد. در ادامه مجموعه اقدامات امام موسی صدر را از سال های 1969 تا 1974 میلادی به طور مفصل بررسی کرده است. جلد دوم شامل سال های 1975 تا 1978 است. همچنین اطلاعات مربوط به تلاش‌های قضایی برای بازگرداندن امام موسی صدر و احکام قضایی پروندۀ ربودن تا سال 2007 در این جلد منتشر شده است.  مجموعه دو جلدی سیره و سرگذشت امام موسی صدر، از بهترین کتاب هایی است که به طور جزئی به فعالیت های امام موسی صدر در لبنان پرداخته. با مطالعه این کتاب، علاوه بر آشنایی با فعالیت های امام موسی صدر در لبنان، با وضعیت اجتماعی شیعیان لبنان و تاریخ لبنان هم آشنا می شویم. 2- 7 روایت خصوصی از زندگی سید موسی صدر هفت روایت خصوصی، عنوان کتابی مختصر اما به غایت زیبا، از حبیبه جعفریان است. از نکات قابل توجه در زندگی امام موسی صدر، نقش پررنگ بانوان و حضور فعال آنان است چه در عرصه خانوادگی چه در عرصه اجتماعی. این نکته قبل از همه در مورد خانواده خود امام موسی صدر مشهود است. حالا حبیبه جعفریان سراغ خانم‌های خاندان صدر رفته و با آن‌ها در مورد آقا موسی به گفتگو نشسته. گفتگوهایی خواندنی که قلم شیوا و روایت زیبای جعفریان، آنها را خواندنی‌تر کرده است. نه تنها امام موسی صدر که خانواده صدر، همگی، عجیبند. بعد از خواندن کتاب احتمالا شما هم با من بابت عجیب بودن این خانواده هم نظر خواهید شد. 7 روایت خصوصی، بر خلاف اسمش، حاوی 8 بخش است. 8 مصاحبه از "ملیحه، فرزند امام موسی صدر"، "پری خانم، همسر امام موسی صدر"، "صدرالدین، پسر ارشد امام موسی صدر"، "حورا، دختر ارشد امام موسی صدر"، "علی، برادر بزرگتر امام موسی صدر"، "طاهره، فاطمه، زهرا و ربابه، خواهران امام موسی صدر"، "فاطمه صدر عاملی، خواهرزاده امام موسی صدر" و "ام غیاث، دوست خانوادگی". خاطرات کتاب 7 روایت خصوصی، زوایای ناگفته‌ای از امام موسی صدر را بازگو می‌کند. گاهی با بعضی از آن‌ها می‌خندیم و برخی‌شان باعث بغض و اشک چشمانمان می‌شود. 7 روایت خصوصی از جمله کتاب‌هایی است که می‌توان بارها خواند، بارها تورق کرد و هر بار از نو امام موسی صدر را شناخت. این کتاب، کتاب مناسبی برای آشنایی نزدیک‌تر و صمیمی‌تر با امام موسی صدر است. کتابی که راویانش، به امام موسی صدر از زاویه‌ای متفاوت نگاه می کرده اند و این نگاه، در بطن کتاب، ساری و جاری است. 3- حدیث روزگار: خاطرات استاد سید هادی خسروشاهی مرحوم سید هادی خسروشاهی، از آن دسته روحانیون خوش‌فکر است که دِین بزرگی به تاریخ و تاریخ شفاهی ایران دارد. البته این تنها گوشه‌ای از ابعاد شخصیتی این عالم بزرگ است. مجموعه‌های مختلف تاریخ شفاهی از ایشان چاپ و منتشر شده که کتاب حدیث روزگار، مجموعه خاطرات ایشان از امام موسی صدر است. در این کتاب خاطرات رفاقت طولانی سید هادی خسروشاهی و امام موسی صدر آمده است. خاطرات ارزشمند و جذابی که در کتاب دیگری و پای سخن کس دیگری پیدا نخواهیم کرد. روایت خسروشاهی از موسی صدر انصافا روایتی خواندنی است. حدیث روزگار، دومین جلد از مجموعه تاریخ شفاهی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است. خسروشاهی در حدیث روزگار، اطلاعات تاریخی مهمی را در مورد امام موسی صدر مطرح می‌کند. اهمیت مصاحبه با خسروشاهی آنجا خودش را نشان می دهد که یکی از پیشکسوتان تاریخ‌نگاری زندگی امام موسی صدر بود. کتاب یادنامه امام موسی صدر اثری دوجلدی است که خسروشاهی آن را نوشته و موسسه امام موسی صدر آن را به چاپ رسانده است. از بخش‌های جذاب کتاب سوالات مصاحبه کننده در مورد اشخاص و مسائل حاشیه‌ای در مورد امام موسی صدر است. ماجرای دیدار امام موسی صدر و محمدرضا شاه و شبهه دریافت کمک مالی از شاه، صحت نظر جلال الدین فارسی در مورد امام موسی صدر، علت ربوده شدن امام موسی صدر، چرایی تشکیل جنبش امل از جمله بخش های جذاب کتاب است. 4- دیدار در پاریس: خاطرات دکتر حسن حبیبی و خانم شفیقه رهیده کتاب دیدار در پاریس، مجموعه خاطرات دکتر حسن حبیبی و همسرش از امام موسی صدر است. خاطرات و ناگفته‌هایی که بخشی از معمای حل نشدنی امام موسی صدر را برای ما روشن می‌کند. حسن حبیبی سیاست مدار ایرانی، در این کتاب از خاطرات خود با امام موسی صدر پرده برداشته. از نکات قابل توجه کتاب، صراحت حسن حبیبی در بیان خاطراتش است. حسن حبیبی در مورد ربوده شدن امام موسی صدر نیز حرف‌های صریحی می زند. از جمله در بخشی از کتاب اینگونه می گوید: "بالاخره تاریخ است و نمی توان پنهان‌کاری کرد. قذافی در قضیه جنگ تحمیلی خیلی حمایت نمی کرد ولی کمک هایی هم می کرد. کافی بود که یک کلمه از دهان مسئولین جنگ بیرون بیاید که این دیوانه جلوی کمک ها را بگیرد و مشکل ایجاد کند… یکی از دلایل پیگیری نشدن را باید در این مسئله جستجو کرد!" کتاب دیدار در پاریس، روایتی صادقانه از امام موسی صدر و حواشی مرتبط با ایشان است. دیدار در پاریس جلد چهارم مجموعه تاریخ شفاهی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است. 5- به رنگ صبر: خاطرات خانم فاطمه صدر فاطمه صدر، دختر آیت الله صدرالدین صدر، همسر شهید سیدمحمدباقر صدر و خواهر سید موسی صدر است. به رنگ صبر، خاطرات خواندنی این زن بزرگ است که به کوشش فاطمه تقوی گردآوری شده. به رنگ صبر حاصل 8 مصاحبه و 18 گفتگوی تلفنی فاطمه تقوی با فاطمه صدر است. خواندن کتاب به رنگ صبر، لطف دوچندان دارد. این کتاب، خاطرات بانویی است که هم همسر، هم برادرش و هم پدرش، از شخصیت‌های مهم تاریخ معاصر ایران بوده‌اند. دیدار در تهران؛ خانه پدری، دیدار در نجف؛ زندگی مشترک و وقایع و رویدادها، عنوان فصل های این کتاب است. به رنگ صبر خاطرات فاطمه صدر است از شهر قم، خانه سید صدرالدین صدر، بردارها و خواهرها، مخصوصا سید موسی صدر، رفتن به نجف و زندگی مشترک با سید محمدباقر صدر، سختی های عراق، خاطرات جذابش از بنت الهدی صدر و شهادت همسرش. روایت فاطمه صدر، روایتی ساده و صریح است. با مخاطب رودربایستی ندارد و آنچه به ذهنش می رسد را صادقانه می گوید، از اغراق گریزان است و تلاش دارد تا روایتی واقعی به ما ارائه دهد. با خواندن کتاب به رنگ صبر بخش دیگری از گره‌های ذهنی‌مان در مورد امام موسی صدر و جریانات و اتفاقات لبنان، حل می‌شود. ضمن اینکه با سیره عملی شهید سید محمدباقر صدر از منظر همسرش نیز آشنا می‌شویم. خاطراتی که جای دیگری پیدا نمی‌شود و با خواندن آن‌ها، علاوه بر آشنایی با تاریخ شفاهی، با یک نگرش دینی عقلانی و منطقی آشنا می‌شویم که خیلی‌هایمان در سال‌های اخیر تشنه آن هستیم. نگرشی که دین و زندگی را از هم جدا نمی‌بیند. به رنگ صبر ششمین جلد از مجموعه تاریخ شفاهی موسسه امام فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است. در پایان کتاب، بعد از انتشار تصاویر، شجره نامه خاندان صدر نیز آمده که با توجه به تشابه اسمی زیاد و هم‌چنین افراد زیاد این خاندان که مشهور هستند، خواندنش خالی از لطف نیست. در بخشی از کتاب به رنگ صبر، در پاسخ به سوال در مورد مشخص بودن صورت بنت الهدی صدر و پوشیه نزدن او اینگونه می‌خوانیم: "... بله بنت الهدی هم  نمی پوشاندند. عینک دودی می زد، صورت را نمی پوشاند. وقتی که می خواست برود فرودگاه، مقنعه می پوشید و عینک مشکی هم می زد. در تمام سفر همین جور بود. دوباره، وقتی برمی گشت اینجا، نجف، پوشیه می پوشید… حتی از نظر شید صدر، حجاب، مانتوی بلند گشاد و روسری هم بود. مهندس بودند، دکتر بودند، دانشگاه می رفتند، می گفت با چادر این کارها نمی شود. اگر این، جلوگیری از حجابتان می کند که بی حجاب شوید، بی حجاب نشوید. مانتو بپوشید و روسری سر کنید، چادر لازم نیست." 6- میریام: خاطرات رباب صدر کتاب میریام، از آثار تازه منتشرشده موسسه امام موسی صدر و نهمین جلد از مجموعه تاریخ شفاهی این موسسه است. کتابی که به خاطرات خانم رباب صدر، خواهر امام موسی صدر پرداخته. رباب صدر، از جمله بانوان فعالی است که در لبنان مدیر موسسات خیریه و اجتماعی امام موسی صدر است و به تکفل دختران یتیم در جنوب لبنان می پردازد. رباب صدر بیش از 60 سال از عمر خود را وقف توانمندسازی زنان، سرپرستی دختران یتیم و ارتقای سطح زندگی محرومان کرده است. خاطرات رباب صدر، روایت‌هایی خواندنی از برادرش سید موسی صدر است. تجربه‌ای جذاب در حوزه‌های سیاسی فرهنگی و اجتماعی. خاطرات بانویی که با حفظ ارزش‌های اسلامی و هویت دینی، در جامعه‌ای که زنان را خیلی جدی نمی‌گرفت، فعالیت اجتماعی داشت و حالا با کتاب میریام، سر سفره تجربیات و سخنان او نشسته‌ایم. تجربه‌هایی که بدون شک، برای بانوان امروز ایران جذاب و راهگشاست. هم‌چنین زوایای پنهانی از امام موسی صدر را برای ما روشن می‌کند.  7- ایام غربت: خاطرات فرشته اعرابی و فاطمه طباطبایی در کتاب ایام غربت پای صحبت دو بانوی دیگر می‌نشینیم. یکی خانم فاطمه طباطبایی، خواهرزاده امام موسی صدر، عروس امام خمینی (همسر سید احمد خمینی) و خواهر سید صادق طباطبایی. دیگری خانم فرشته اعرابی نوه دختری امام خمینی است که همسرش سید مرتضی طباطبایی، خواهرزاده امام موسی صدر است. این کتاب اولین روایت خاص دو بانوی ایرانی از امام موسی صدر است. روایتی که هم فضای درونی خانواده را گزارش می‌کند هم فضایی که در لبنان شکل گرفته را. این مصاحبه‌ها در فاصله سال‌های 1390 تا 1395 شمسی انجام شده. اگر به خواندن روایتی زنانه از وضعیت لبنان و امام موسی صدر، علاقه مندید ایام غربت را از دست ندهید. ایام غربت پنجمین جلد از مجموعه تاریخ شفاهی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر است که مهدیه پالیزبان زحمت مصاحبه و پیاده کردن گفتگوها را کشیده است. در قسمتی از کتاب ایام غربت به روایت فاطمه طباطبایی می‌خوانیم: "می‌دیدم که خانم‌هایی به دیدن دایی جان می‌آیند با همان پوشش‌هایی که من فکر می‌کردم نماد بی‌دینی است؛ اما دایی جان خیلی ازشان تعریف می‌کرد و می‌گفت که خیلی مذهبی، اخلاقی و خیّر هستند و به محرومان خیلی کمک می‌کنند. در ابتدا، این واژه‌ها نامانوس بود که خانمی حجاب نداشته باشد ولی متدین حساب شود. بعد می‌دیدم که دایی جان ابتدا مقداری از فرد تعریف می‌کند، بعد می‌نشیند با او صحبت می‌کند. بعد می‌دیدم که این خیلی متفاوت است از آن چیزی که من از کلمه خوب در ذهنم داشتم." 8- اندیشه و عمل سید موسی صدر کتاب اندیشه و عمل سید موسی صدر، خلاصه پنجاه جلسه درس گفتار درباره سیره و اندیشه امام موسی صدر است که به همت موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر منتشر شده است. گفتارهای منتشرشده در این کتاب در موضوعات مختلف مرتبط با امام موسی صدر و از استادان به نام و تراز اول حوزه و دانشگاه است. موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر از سال 1390 سلسله نشست‌های اندیشه و عمل را برای بازخوانی دستاوردهای امام موسی صدر برگزار کرده که ماحصل و خلاصه آن در این کتاب جمع‌آوری و منتشر شده است. در این جلسات، دیدگاه‌های امام موسی صدر در حوزه‌های متنوعی هم‌چون اسلام شناسی، انسان شناسی، قرآن و تفسیر، مقاومت، گفتگو، اقتصاد، عاشورا، مسئله زن، تقریب اسلامی و اخلاق، بازخوانی و در بعضی موارد نقد و بررسی شده است. از عناوین مطرح شده در این کتاب می توان به موارد زیر اشاره کرد: رهیافت های اقتصادی اسلام از عادل پیغامی اندیشه های قرآنی امام موسی صدر از عبدالله نصری جایگاه زن در اندیشه و عمل امام موسی صدر از مهدی مهریزی نقش امام موسی صدر در استمرار جنبش احیای فکر دینی از جواد صاحبی امام موسی صدر؛ ستیز با پوپولیسم از محمود سریع القلم امام موسی صدر و فقه روابط اجتماعی از احمد مبلغی امام موسی صدر و سبک زندگی مسلمانی در جامعه متکثر از داوود فیرحی تکثر پیش فرض گفتگو از مهدی مهریزی قرآن در نواندیشی دینی امام موسی صدر از مجید معارف حدود و ضرورت های مدارا با ادیان و آیین ها از خسرو باقریمطالعه این گفتارها، ما را با کلیت منظومه فکری امام موسی صدر آشنا می کند. اگر علاقه‌مند هستید تا با نظرات دینی، انسانی و اجتماعی امام موسی صدر آشنا شوید و روایت‌های مختلفی از تفکر ایشان بخوانید، این کتاب را از دست ندهید. 9- بررسی سیره اخلاقی تربیتی امام موسی صدر مهدی علمی دانشور در کتاب بررسی سیره اخلاقی تربیتی امام موسی صدر، مطالب جمع و جور و نسبتا جامعی را در مورد امام موسی صدر جمع‌آوری کرده است. کتابی که بخشی از آن به زندگی‌نامه و تاریخ شفاهی امام موسی صدر می‌پردازد و بخش دیگر آن، گفتگوها و گفتارهایی در تحلیل سیره اخلاقی تربیتی سید موسی صدر است. در بخش تاریخ شفاهی، شاهد روایت‌های آیت الله جوادی آملی، دکتر مجتبایی، دکتر محقق، سید حسین شرف الدین و خانم ربابه صدر از امام موسی صدر هستیم. روایت‌هایی خواندنی و جذاب که ما را به دل تاریخ می‌برد و با خاطرات و سبک و سیره امام موسی صدر بیشتر آشنایمان می‌کند. در بخش دوم کتاب با عنوان اخلاق عملی در رفتار امام موسی صدر، پای صحبت آیت الله علوی بروجردی، آیت الله اعرافی، حجت الاسلام مختاری و آیت الله رمضانی می‌نشینیم و در مورد اخلاق عملی امام موسی صدر بیشتر می‌خوانیم. جایگاه اخلاق در مبانی سیاسی امام موسی صدر، جایگاه اخلاق در تعامل بین ادیان و همزیستی بین آنها در سیره امام موسی صدر، ضرورت توجه به الگوهای اخلاقی در جامعه با تاکید بر سیره امام موسی صدر، سیره تربیتی امام موسی صدر و منزلت زن از منظر اخلاق دینی امام موسی صدر از جمله گفتارهای مطرح‌شده در کتاب است. 10- چشمی به آسمان نگاهی به زمین کتاب چشمی به آسمان نگاهی به زمین، به قلم عبدالله نصری، استاد دانشگاه علامه طباطبایی، مشتمل بر چند گفتار و یادداشت کوتاه درباره اندیشه و سیره فردی و اجتماعی امام موسی صدر است. عبدالله نصری در چشمی به آسمان نگاهی به زمین، به کالبدشکافی اندیشه امام موسی صدر پرداخته. نصری آثار مختلف امام موسی صدر در زمینه‌های اسلام شناسی، تفسیر، اقتصاد و امام حسین را واکاوی و تحلیل خودش از اندیشه موسی صدر را بازگو می‌کند. با مطالعه کتاب چشمی به آسمان نگاهی به زمین، با تحلیل عبدالله نصری از اندیشه امام موسی صدر آشنا می‌شوید. البته مطالعه این کتاب و کتاب‌هایی از این دست، که به تحلیل اندیشه و آثار یک متفکر می‌پردازند، زمانی فایده بیشتری دارد که خودمان نیز مواجهه مستقیمی با آثار آن فرد داشته باشیم. به همین دلیل بهتر است ابتدا آثار امام موسی صدر را مطالعه کرده، سپس تحلیل دیگران را بخوانیم. البته که مطالعه این مدل تحلیل ها، می‌تواند انگیزه‌ای برای مطالعه آثار کامل امام موسی صدر نیز باشد. در بخشی از کتاب چشمی به آسمان نگاهی به زمین می خوانیم: "صدر بنا نداشته در جایگاه یک مفسر، تفسیری ترتیبی یا موضوعی برای قرآن به نگارش در آورد، بلکه وی با توجه به نیازهای زمان و مخاطبان خود، آنهم در اوضاع و احوالی خاص برخی مباحث قرآنی را مطرح کرده است." 11- پیشوایی فراتر از زمان پیشوایی فراتر از زمان، به قلم دکتر محمود سریع القلم، استاد دانشگاه شهید بهشتی، از جمله کتاب‌های خواندنی در تحلیل اندیشه و تفکر امام موسی صدر است. سریع القلم در پیشوایی فراتر از زمان، نظام کنش واکنش و رفتار امام موسی صدر را واکاوی می کند. اینکه موسی صدر چگونه در جامعه لبنان عمل می کند و برای اصلاح و ارتقاء وضعیت فرهنگی و اجتماعی لبنان، چه فرایندی را طی می کند از جمله مسائل مهمی است که پرداخت درست به آن، می تواند الگویی برای بقیه باشد. سریع القلم در گفتارها و یادداشت‌های خود کوشیده تا از راز این مسئله، پرده بردارد. پیشوایی فراتر از زمان، دو فصل دارد. در فصل نظام فکری سید موسی صدر، به ریشه‌های خانوادگی؛ شکل‌گیری شخصیت اجتماعی سیاسی؛ وجوه شخصیتی متعادل؛ مبانی اندیشه دینی؛ رهیافت طرح اندیشه دینی؛ روش‌شناسی تفسیر و منظومه اعتقادی پرداخته شده است. در فصل دوم با عنوان از سید موسی صدر تا امام موسی صدر مباحث زیر مطرح شده است: مصلح اجتماعی و دینی؛ مقدمات تغییر در شیعیان لبنان؛ راهبرد تغییر در میان شیعیان لبنان؛ ویژگی‌های فرهنگی مردم خاورمیانه؛ وضعیت جامعه شیعی در لبنان؛ هنر اجماع‌سازی؛ رفتار و خلقیات؛ تعامل با مخالفان؛ فعالیت‌های منطقه‌ای؛ محور قراردادن بهبود وضع اقتصادی مردم؛ تعامل با گروه‌های مختلف لبنانی؛ روش‌های ورود دین در عرصه زندگی اجتماعی و سیاسی و فراز و نشیب‌های فعالیت اجتماعی و سیاسی در لبنان. بعد از نتیجه گیری و در بخش ملحقات کتاب، 4 مقاله مستقل و خواندنی با عناوین زیر آمده است: اخلاق و سیاست در زندگی امام موسی صدر؛ پیشوایی فراتر از زمان؛ گفتمان انسان محور و امام موسی صدر، ستیز با پوپولیسم. 12- سید موسی صدر: نگاهی به زندگی و مبارزات امام موسی صدر کتاب سید موسی صدر: نگاهی به زندگی و مبارزات امام موسی صدر، یازدهمین جلد از مجموعه کتاب دانشجویی، توسط انتشارات میراث اهل قلم چاپ شده. کتابی در قطع پالتویی که 96 صفحه دارد. کتابی مختصر، مفید و جذاب که خرده روایت هایی از زندگی امام موسی صدر را بیان کرده. متاسفانه مجموعه کتاب دانشجویی و از جمله کتاب سید موسی صدر، سال‌هاست که تجدید چاپ نشده. اما اگر این کتاب را در کتابفروشی‌ای پیدا کردید و یا به نسخه الکترونیک آن دست پیدا کردید، کتابی مختصر و مفید درباره امام موسی صدر است که خواندش خالی از لطف نیست. بخش اول کتاب شامل روایت‌هایی کوتاه و دلنشین از زندگی و خاطرات امام موسی صدر در ایران و لبنان است. در ادامه روزنگار ربوده شدن امام موسی صدر آمده و در پایان نیز، نوشتار زیبایی از امام موسی صدر با عنوان ما اصلا خواب هستیم: ضرورت اصلاحات در تبلیغات اسلامی آمده است؛ گزیده‌ای از سخنان امام موسی صدر در سال 1344 در موسسه دارالتبلیغ اسلامی قم. تصاویری از امام موسی صدر نیز زینت بخش صفحات پایانی کتاب است.   13- امام موسی صدر؛ عالم تراز یکی از بهترین کتاب‌ها در تحلیل آراء و نظرات امام  موسی صدر، کتاب امام موسی صدر عالم تراز است. این کتاب، مجموعه گفتارهایی از حجت‌الاسلام مهدی مهریزی است که در سال‌های مختلف، در درس‌گفتارها و نشست‌های متعدد مطرح شده‌است. امام موسی صدر عالم تراز، 14 جلسه سخنرانی و درس‌گفتار مهدی مهریزی است که در آن‌ها اندیشه و آثار امام موسی صدر تحلیل شده است. می‌توان گفت این کتاب، جامع‌ترین و شیواترین اثری است که در آن، کلیت اندیشه و نظام فکری امام موسی صدر مبتنی بر آثارش تحلیل و بررسی شده است. فصل اول کتاب با عنوان اندیشه های قرآنی، 4 گفتار زیر را شامل می‌شود: نگاهی کلی به آراء و اندیشه‌های تفسیری امام موسی صدر، قرآن‌شناسی امام موسی صدر: مولفه‌های تفسیر رسالی، قرآن‌شناسی امام موسی صدر: فهم عصری، قرآن‌شناسی امام موسی صدر: آرای تفسیری. فصل دوم با عنوان مباحث زنان، شامل 3 گفتار با عناوین نگاهی کلی به دیدگاه امام موسی صدر درباره زن، زن در اندیشه و عمل امام موسی صدر: کلیات و مبانی، زن در اندیشه و عمل امام موسی صدر: آراء و دیدگاه‌هاست. فصل سوم با عنوان انسان، تکثر، گفتگو و فصل چهارم با عنوان عاشورا به بررسی دو موضوع دیگر از اندیشه موسی صدر پرداخته است. در پایان نیز دو کتاب پیشوایی فراتر از زمان و روح تشریع در اسلام نقد و بررسی شده است.  از آنجایی که کتاب امام موسی صدر عالم تراز، متن سخنرانی و درس‌گفتارهای مهدی مهریزی است، بیان روانی دارد و در میان مباحث، پرسش و پاسخ‌هایی هم مطرح شده است که بعضی از آن‌ها در خور توجه است. اگر به دنبال آشنایی کلی با مجموعه فکری امام موسی صدر در زمینه‌های دین شناسی، تفسیر، زنان و انسان هستید، این کتاب یک پیشنهاد بسیار مناسب برای شماست. شما با مطالعه کتاب امام موسی صدر عالم تراز، با نکات و تحلیل‌هایی ناب و خواندنی از آثار امام موسی صدر آشنا می‌شوید و گویی یک دور مجموعه آثار امام موسی صدر را مطالعه کردید. از نکات قابل توجه کتاب که می‌تواند انگیزه بیشتری برای خواندن کتاب به ما بدهد این است که مهدی مهریزی نکات کلیدی و محوری اندیشه امام موسی صدر را در سخنرانی‌ها و تحلیل‌های خود بررسی کرده است. با دانستن این نکات کلیدی، فهم بهتر و عمیق‌تری از اندیشه و آثار امام موسی صدر خواهیم داشت. 14- عصایت را به میله های زندان بزن موسی: زندگی نامه امام موسی صدر کتاب عصایت را به میله های زندان بزن اثر حسن هوشمند و فرشته مرادی، یکی دیگر از کتاب‌هایی است که به زندگی‌نامه و خاطرات امام موسی صدر پرداخته. این کتاب که 112 صفحه دارد، در فصل‌های مختلف خود به فرازی از زندگی و تکاپوی امام موسی صدر پرداخته و اطلاعات متنوعی را با نثری روان و جذاب، در اختیار خواننده قرار داده است.  خاندانی به نام صدر، لبنان، باشگاه بزرگ فرهنگی، گدایی ممنوع، الگویی برای زنان، جبل عامل، چمران، خون بس، مجلس اعلا، جنوب چراگاه اسرائیل نیست، مبارزۀ منفی، أمل یا هستۀ مقاومت لبنان، مسیح مسلمان، جنگ های داخلی، فرار مجاهدان و رجعت، عنوان بعضی از فصل‌های کتاب است.  این کتاب برای آشنایی مختصر و کلی با زندگانی امام موسی صدر مفید است.  در بخشی از کتاب عصایت را به میله های زندان بزن موسی می خوانیم: «در یکی از سفرها در بیروت، در خانه دوستی با یکی از روحانیون هجرت کرده از ده به شهر بحثی داشت. آقا موسی از او پرسید که پس از هجرت به بیروت، چند بار به دیدن دوستان سابق خود در همان روستایی که محل تولدت بوده و مردم به تو محبت داشتند رفته‌ای و سرکشی کرده‌ای و احوال پرسیده‌ای؟ گفت در سال یک یا دو مرتبه بیشتر موفق نشده‌ام. آقا موسی گفت: من در یک‌سال بیش از نود دفعه به آنجا سرکشی کردم. در میدان آن ده سخنرانی و از مردم تفقد کردم. اگر می‌بینی که محبت مردم زیاد است، عکس‌العمل همان سرکشی‌ها و محبت‌هاست.» 15- آنچه خود گفت: روایت امام موسی صدر از زندگی و اندیشه های خود امام موسی صدر یک سال قبل از حادثه لیبی و ربوده شدنش، در مصاحبه ای با خانم مونا مکی، از زندگی، خاطرات و فعالیت های خود می گوید. کتاب آنچه خود گفت، ترجمه همین گفتگوی 110 دقیقه ای مونا مکی با امام موسی صدر است. مونا مکی برای نوشتن پایان نامه خود درباره امام موسی صدر و وضعیت شیعیان در لبنان، این مصاحبه را ترتیب می دهد و امام موسی صدر در آن از وضعیت خانوادگی و خاطرات کودکی و تحصیلات و شرایط لبنان می گوید. مطالعه این کتاب خواندنی و جذاب را به همه کسانی که پیگیر تحولات تاریخ معاصر ایران هستند و هم چنین علاقه مندان به زندگی و تفکرات امام موسی صدر پیشنهاد می کنیم. کتاب آنچه خود گفت منبع ارزشمندی برای مطالعه زندگی و تفکرات امام موسی صدر به حساب می آید، منبعی که راوی آن خود امام موسی صدر است و انصافا روایت و برداشت امام موسی صدر از خودش و شرایط جامعه لبنان شنیدنی و خواندنی است. 16- عزت شیعه آخرین کتابی که در این لیست معرفی می‌کنیم، مجموعه دو جلدی عزت شیعه است که به همت محسن کمالیان و علی اکبر رنجبر کرمانی تدوین شده است. این مجموعه دوجلدی که توسط موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر به چاپ رسیده و دفتر اول از مجموعه روایت صدر است، حاوی گفتگو با یاران نزدیک امام موسی صدر است. جلد اول، شامل 10 گفتگو با نزدیکان امام موسی صدر در لبنان و جلد دوم 25 گفتگو. از آنجا که عزت شیعه، راویت اطرافیان و نزدیکان امام موسی صدر در لبنان است، می‌تواند منبع خوبی برای شناخت بیشتر امام موسی صدر باشد.  در بخشی از کتاب عزت شیعه می‌خوانیم: «امام موسی صدر از اولین روزهای هجرت به لبنان در زمستان 1338، با طرح شعار «گفت‌وگو، تفاهم و همزیستی»، پایه‌های روابط دوستانه و همکاری صمیمانه‌ای را با مطران یوسف الخوری، مطران جرج حداد، شیخ محی‌الدین حسن و دیگر رهبران دینی مسیحی و اهل‌سنت آن کشور بنا نهاد. در تمامی دوران حضور امام صدر در لبنان، هیچ مراسم سرور یا اندوهی از شیعیان نبود که امام صدر در آن شرکت چوبد، اما تنی چند از فرهیختگان مسیحی و اهل‌سنت آن کشور در معیت وی نباشند، حمایت جوانمردانه امام صدر از بستنی‌فروش مسیحی در اوایل تابستان 1341 که به فتوای صریح ایشان مبنی بر طهارت اهل کتاب منجر گردید، توجه تمامی محافل مسیحی لبنان را به خود جلب نمود. در اواخر تابستان 1341 مطران گریگوار حداد به شهر صور آمده و از امام صدر برای عضویت در هیئت امناء جنبش حرکت اجتماعی دعوت نمود.»   به قلم "احمد کفیل الناس"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

همه ساله با پایان ماه محرم و شروع ماه صفر، شور و حال سفر اربعین همه جا را فرا می‌گیرد. در این مطلب، به معرفی کتاب‌هایی با موضوع اربعین حسینی و سفر به کربلا پرداخته‌ایم. کتاب‌هایی که شما را با پای دل، مهمان چای عراقی و موکب‌های باصفای اهالی عراق می‌کند. سفر اربعین، به قسمتی از سبک زندگی بخشی از ایرانیان تبدیل شده‌است. مسافرتی که با بقیه مسافرت‌های تفریحی و زیارتی فرق دارد. سفری که علی‌رغم سختی زیاد، مشتاقان زیادی دارد. مسافرتی که تا انسان خودش نرود و از نزدیک نبیند، بسیاری از روایت‌هایی از بقیه که می‌شنود را باور نمی‌کند. پیاده روی اربعین، نمودار انسانیت در پیاده روی اربعین، از کسی در مورد دین و آیین و نژادش سوال نمی‌شود. همه مهمان امام حسین هستند. آنجاست که تکریم انسانیت در چشمانمان برجسته می‌شود. بخشی از مردم عراق و ایران و حتی کشورهای دیگر، خودشان را برای میزبانی از خیل زائران و مسافران در این ایام آماده می‌کنند. میزبانی از مهمانانی که تفاوت‌های بسیاری دارند. ملیت، نژاد، مذهب و آداب و رسوم هرکسی متفاوت است اما همه این رنگ‌ها و تفاوت‌ها، زیر پرچم محبت امام حسین، رنگ می‌بازد و تنها یک صدا باقی می‌ماند: عشق به امام حسین (ع). تنها عشق امام حسین و نیت زیارت او، کافی است تا در این میهمانی بزرگ، داخل شوی و  دیگر کسی با تو کار ندارد و از تو سوال نمی‌کند. پیاده روی اربعین اتفاقی است که با زندگی انسانی کاملا عجین است. در موکب‌ها و در مسیر پیاده روی، سر و صدای بچه‌ها به گوش می‌رسد. صدای خنده، صدای گریه، صدای شادی و صدای بازی بچه‌ها. همه چیز کاملا طبیعی است. پیاده روی اربعین، نمایشگر بخشی از زندگی ماست. میزبانانی که با خانواده خود میزبانی می‌کنند و این رخداد دینی و انسانی را با زندگی خود هماهنگ کرده‌اند. پیاده روی اربعین، اتفاقی است که تا تجربه‌اش نکنیم، درک کاملی از آن نخواهیم داشت. اتفاقی که شاید در نگاه اول برای کسی که از دور تماشا می‌کند، کاری غیرعقلانی و غیرمنطقی به نظر برسد. چه دلیلی دارد تا مسیری که می‌شود با ماشین آن را یک ساعته طی کرد، پیاده برویم و خودمان را به سختی بیندازیم؟ این مسئله، تجربه‌ای است که تا آن را از نزدیک نبینیم، نمی توانیم قضاوت درستی از آن داشته باشیم. حالا کتاب‌ها و روایت‌ها، این کار را برای ما آسان کرده‌اند. بهترین کتاب ها در مورد پیاده روی اربعین تعدادی از نویسندگان و ناشران، اقدام به چاپ کتاب‌هایی با موضوع پیاده روی اربعین کرده‌اند. کتاب‌هایی در که حوزه‌های مختلف به پیاده روی و سفر اربعین پرداخته‌اند. برخی از آنها داستان و سفرنامه هستند و شما را به حال و هوای کشور عراق می‌برند و با اتفاقات خواندنی و جذاب مسیر پیاده روی و شهرهای نجف و کربلا، آشنایتان می‌کنند، بخشی از آن‌ها نیز تاملات نظری و جامعه شناختی درباره این اتفاق بزرگ هستند و برخی نیز به ابعاد معرفتی و اخلاقی این پیاده روی و سفر، پرداخته‌اند.  مطالعه این کتاب‌ها به شما کمک می‌کند تا در قدم اول حال و هوای دلتان اربعینی شود، در قدم دوم تحلیلی جامعه شناختی و فرهنگی از پیاده روی اربعین داشته باشید و در قدم سوم، نگاهی کلان و عمیق به موضوع اربعین حسینی و پیاده روی کربلا پیدا کنید. چه تا به حال در پیاده روی اربعین شرکت کرده باشید و چه شرکت نکرده باشید، خواندن این کتاب‌ها برای شما مفید و سودمند خواهد بود. در ادامه با معرفی 12 کتاب با موضوع اربعین حسینی و پیاده روی کربلا در خدمت شما خواهیم بود. با ما همراه باشید بهترین کتاب ها با موضوع اربعین حسینی 1- سر بر خاک دهکده: روایت یک نویسنده از پیاده روی اربعین به همراه چهار محافظش! کتاب سر بر خاک دهکده، روایت جذاب، شیرین و طناز فائضه غفارحدادی است که در 167 صفحه توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شده است. فائضه غفارحدادی در سر بر خاک دهکده، روایت سفرش به کربلا و پیاده روی اربعین را نوشته. روایتی خواندنی و البته خنده دار. اگر کتاب‌های قبلی غفارحدادی را خوانده باشید، متوجه میزان خنده دار بودن روایت‌ها می شوید! کشش متن کتاب به گونه ای است که بعید است با شروع کردنش کتاب را کنار بگذارید. سر بر خاک دهکده، مشتمل بر خرده روایت‌هایی است که هرکدام در دو تا سه صفحه چاپ شده اند. غفارحدادی از ابتدای سفرش شروع می کند، با چالش هایی که پیش پای خودش و خانواده‌اش قرار گرفته، بهانه‌هایی که پشت سر هم ردیف می شوند تا پیاده روی اربعین لغو شود. اگر دوست دارید روایتی زنانه از پیاده روی اربعین بخوانید، اگر دوست دارید با دغدغه‌ها و مشکلات مادر سه فرزند در پیاده روی اربعین همراه شوید، اگر علاقه مندید تا با روزمرگی های این سفر شگفت‌انگیز از زبان یک نویسنده خوش ذوق و باریک بین، آشنا شوید و هم‌چنین دوست دارید لحظاتی را با خاطرات کربلا و امام حسین خوش بگذرانید، کتاب سر بر خاک دهکده مناسب این حال و هواست. در بخشی از کتاب سر بر خاک دهکده می‌خوانیم: "بعد از نماز که می‌خواهیم راه بیفتیم، سرشماری می‌کنیم. سه نفر نیستند. احتمالا یا وسط نماز به معراج رفته اند و یادشان رفته برگردند! یا اینکه پیام برای نماز نگه می دارمِ بابا را نشنیده اند و در کمترین احتمال، توی صف کباب ترکی اند و اصلا امکان ندارد که گم شده باشند. اگر هم گم شده باشند، قرار است همگی زیر عمود 1400 در ورودی کربلا به هم بپیوندیم."   2- موکب رنگی پنگی: خرده روایت هایی از زیارت اربعین کتاب موکب رنگی پنگی، روایت هایی کوتاه از زائران اربعین حسینی است که به قلم زیبای بهزاد دانشگر در 140 صفحه توسط انتشارات عهد مانا به زیور طبع آراسته شده است. بهزاد دانشگر در کتاب موکب رنگی پنگی، پای درد و دل خادمان چند موکب متفاوت و جذاب در عراق نشسته و روایت آنها را مکتوب کرده است. تنوع راوی‌های کتاب از جمله مواردی است که به جذابیت کتاب افزوده. راوی‌هایی از ایران، افغانستان، ترکیه و عراق که همگی به نحوی به خدمت رسانی به زائران امام حسین در پیاده روی اربعین، مشغول هستند. موکب رنگی پنگی نام یکی از فصل‌های کتاب و در واقع نام انتخابی نویسنده برای یک موکب خاص و متفاوت است. موکبی کوچک پر از مدادرنگی، پارچه و کاغذهای رنگی، پر از عروسک‌های دست ساز و کاموا و یونولیت. یک موکب پر از بازی و شوق و ذوق و سر و صدای بچه ها. موکبی به میزبانی زنان و دخترانی که خودجوش و مردمی خودشان را به عراق می رسانند تا میزبان زائران کوچک اباعبدالله باشند. این تنها یک بخش از کتاب است و در بخش‌های دیگر با موکب های دیگر و روایت های خادمانش آشنا می‌شوید. اگر تجربه خادمی در موکب‌های پیاده روی اربعین را داشته اید، یا علاقه دارید به پیاده روی از نگاه خادمان موکب‌ها نگاه کنید، مطالعه کتاب موکب رنگی پنگی را به شما پیشنهاد می کنیم. در بخشی از کتاب موکب رنگی پنگی می‌خوانیم: "سفر مهران برکات زیادی داشت. توی سال یکی دو سفر با یک گروه جهادی رفتیم روستاها و مناطق محروم. ما یک گروه هنری داشتیم که برای بچه های کوچک برنامه  های هنری می گذاشتیم تا هم بازی کنند و هم کار هنری یاد بگیرند… تماس گرفتند که شبیه همان کارمان توی اردوهای جهادی را می‌خواهیم ایام اربعین توی کربلا انجام بدهیم. می آیی؟ گفتم نه. من می خواهم پیاده روی بروم. بعد فکر کردم حواست را جمع کن. این یک اتفاق دیگر است. داری دوباره می‌گویی دلم…"   3- موکب آمستردام کتاب موکب آمستردام، به قلم توانای بهزاد دانشگر، از جمله کتاب‌های پرفروش با موضوع پیاده روی اربعین حسینی است که توسط نشر عهدمانا به چاپ رسیده است. بهزاد دانشگر این بار در موکب آمستردام به سراغ موکبی خاص و متفاوت رفته و روایت خادمان آن را برای ما به رشته تحریر درآورده. موکبی که خادمینی چند ملیتی دارد. روایت‌هایی که برخی شیرین اند و برخی البته تلخ هستند. موکبی که میزبانانی خاص دارد. مردان و زنانی از خطه افغانستان که حالا در کشور عراق، میزبان زائران امام حسین بودند و هرکدامشان کوله باری از خاطره دارند. افغانستانی هایی که صرفا ساکن ایران نبوده، بلکه شماری از آنها از کشورهای اروپایی به عراق آمده بودند. شما با خواندن خرده روایت‌های کتاب موکب آمستردام، با روایت‌هایی زیبا از این حماسه بزرگ آشنا خواهید شد. موکب آمستردام 135 صفحه دارد و در بخشی از آن اینگونه می‌خوانیم: "بار اولم هست که می‌آیم کربلا. نفهمیدم اصلا چطور جور شد. راستش را بخواهید مادرم پارسال رفت کربلا. مادرم همیشه از کوچکی دو تا آرزو داشت. می‌گفت دوست دارم اول بروم مکه و بعد کربلا. دو سال پیش توانست با پدرم مکه برود. پارسال همه دخترها با هم صحبت کرده بودیم که برویم کربلا. مادرم که فهمید گفت من هم خیلی دوست دارم بیایم. مادرم دو تا بچه کوچک دارد. گفتم مامان تو برو. گفت نه این خیلی نامردیه. تو نیت کردی من برم؟ گفتم نه دوست دارم اول مادرم برود. خلاصه اینکه پارسال قسمتم نبود…"   4- پادشاهان پیاده: خرده روایت هایی از زیارت اربعین کتاب پادشاهان پیاده، کتاب دیگری از بهزاد دانشگر است که با استقبال زیاد مخاطبان مواجه شده است. پادشاهان پیاده هم مثل دو کتاب دیگر بهزاد دانشگر، خرده روایت‌هایی از پیاده روی اربعین است. البته روایت‌ها، مثل دو کتاب قبلی، روایت‌هایی معمولی و عادی نیستند. بهزاد دانشگر کتاب پادشاهان پیاده را با همکاری محمدعلی جعفری نویسنده نام آشنای کشورمان به نگارش درآورده. راویان این کتاب، بخش وسیعی از زائران امام حسین را شامل می شوند. زائرانی از کشورها و نژادها و قومیت‌های مختلف. در نقل روایت‌ها، سعی شده تا جای ممکن دخل و تصرفی در اصل روایت نشود. پادشاهان پیاده، شما را به دل پیاده روی اربعین می‌برد و هم زمان با نوشیدن یک چای عراقی و یک شربت آبلیموی خنک، گوش جان می سپارید به خاطرات و راویت‌های شیرین زائرین اباعبدالله.   5- جوادی کجایی؟: پیاده روی اربعین به روایت یک طنزچی جوای کجایی؟ یک سفرنامه معمولی نیست بلکه کاملا متفاوت است و قرار است شما را غافلگیر کند. فاطمه تقی زاده، نویسنده جوان و خوش ذوق کشورمان با دوستش فاطمه جوادی، که او هم از قضا از نویسندگان جوان کشورمان است، به سفر کربلا رفته و سفرنامه‌ای طنز برای شما نوشته. سفرنامه‌ای با نثری متفاوت و دلنشین. چیزی میان سنت و مدرنیته! کلمات و عباراتی که قدیمی و کهن اند اما با هشتگ های امروزی مزین شده‌اند. سفرنامه جوادی کجایی را از دست ندهید و لحظاتی کوتاهی را با خنده، مهمان فاطمه تقی زاده باشید. این کتاب را به علاقه‌مندان به طنز و کسانی که دوست دارند با روایت‌های پیاده روی اربعین بیشتر آشنا شوند، توصیه می‌کنیم. کتاب جوادی کجایی 104 صفحه دارد و انتشارات شهید کاظمی آن را منتشر کرده است. در بخشی از کتاب جوادی کجایی می‌خوانیم: "چند قدم بالاتر از #المنار، هتلی پدر و مادردار و جلیل‌القدری بود که اهل فن (بانو جوادی) ایشان را مشکوک به ابتلا به وای‌فای رایگان دانسته، ما را به استفاده ابزاری از سرویس چاییِ لابی هتل و ناخنک زدن به انبار عظیم وای‌فای‌شان تشویق می‌کردند. شک‌مان زمانی بدل به یقین گشت که دیدیم مولایان فسفری پوشی که دو نفر به دو نفر به نگهبانی از #المنار می‌ایستند، پس از آنکه به گاه ورود و خروج، نیک استنطاق‌مان کردند و از وجود #نشان_فیروزه_ای_رنگ بر گردن‌مان مطمئن شدند، سر بر جیب مراقبت فرو برده #تلگرام چک می‌کنند!"   6- چای عراقی: مجموعه داستان گروهی اربعین کتاب چای عراقی، متشکل از چند داستان کوتاه با موضوع اربعین است که توسط نویسندگان مختلف نوشته شده و محمدرضا شرفی خبوشان آن‌ها در این کتاب جمع‌آوری کرده است. داستان‌هایی که هرکدام از زاویه‌ای خاص به ماجرای پیاده روی اربعین نگریسته اند. محمدرضا شرفی خبوشان، بهاره عاصمی نیا، فهیمه شاکری مهر، مینو رضایی و مجید قیصری از جمله نویسندگانی هستند که داستان کوتاه‌هایشان در کتاب چای عراقی چاپ شده است. اگر به داستان کوتاه علاقه مندید، اگر می خواهید در موضوع اربعین و پیاده روی نجف تا کربلا داستان کوتاه بخوانید، مجموعه چای عراقی، یک مجموعه داستان کوتاه خواندنی است که در 135 صفحه توسط دفتر نشر معارف منتشر شده است.   7- ستون 1453 کتاب ستون 1453، کتابی که نحوه جمع‌آوری و نوشتنش خودش سوژه یک داستان است! مسلم ناصری، نویسنده‌ای که روایت‌های این کتاب را بازنویسی و منتشر کرده، در مقدمه اصل ماجرا را توضیح می دهد. ناصری زمانی که در سال 1395، راهی پیاده روی اربعین شده بوده، تصمیم داشته بعد از برگشت، سفرنامه‌ای بنویسد اما اتفاقی عجیب در راه برگشت، او را از نوشتن سفرنامه منصرف می کند و زمینه ساز تولد کتاب ستون 1453 می شود. سررسیدی که در میانه راه در دل یک اتفاق مهیب، خیلی خیلی اتفاقی به دست مسلم ناصری می رسد و می شود دست‌مایه بازنویسی این کتاب. شما هم اگر مثل من کنجکاو شدید که از این داستان پیچیده و البته عجیب سر در بیاورید، کتاب ستون 1453 را بخوانید و از این سفرنامه عجیب و غریب، لذت ببرید.   8- احضاریه رمان احضاریه به قلم علی موذنی، از جمله کتاب‌های پرفروش با موضوع پیاده روی اربعین است که به همت انتشارات اسم منتشر شده است. احضاریه، داستان خبرنگاری است که با اصرار یکی از دوستانش راهی سفر کربلا می شود. علی موذنی در رمان احضاریه با رفت و برگشت بین زمان گذشته و زمان حال، توانسته مضمون جذابی را رقم بزند. اگر به دنبال مطالعه رمانی خوشخوان و جذاب با مضمون پیاده روی اربعین و زیارت امام حسین هستید، رمان احضاریه یکی از گزینه هایی است که می‌توانید به آن فکر کنید.   9- مادرلند: شور و شیرین، از سفر اربعین به روایت فاطمه تقی زاده از فاطمه تقی زاده، علاوه بر کتاب جوادی کجایی؟، کتاب دیگری نیز به نام مادرلند، منتشر شده. کتابی از نشر جمکران که سفرنامه‌ای دیگر از پیاده روی اربعین است. نثر فاطمه تقی زاده صمیمی و بدون تکلف است. شما در کتاب مادرلند با یک سفرنامه بی‌تکلف و ساده مواجه هستید که به راحتی می توان با آن ارتباط گرفت و از میان کاغذ و کتاب، زائر امام حسین و راهی پیاده روی اربعین حسینی شد. کتاب مادرلند روایتی شفاف و صیمیمی از دیده‌ها و شنیده‌های فاطمه تقی زاده در مسیر پیاده روی نجف تا کربلاست.   10- قدم عاشقی: حرکت کاروانی اربعین؛ امتداد عاشورا تا ظهور کتاب قدم عاشقی، مجموعه مباحث مطرح شده استاد محمدرضا عابدینی است که توسط تنی چند از شاگردان ایشان به رشته تحریر درآمده و دفتر نشر معارف آن را منتشر کرده است. قدم عاشقی، سلسله سخنرانی‌های استاد عابدینی با موضوع پیاده روی اربعین و حادثه اربعین حسینی است که مطالعه آن، معرفت و شناخت ما نسبت به این حادثه عظیم دینی را بیشتر می‌کند. کتاب از سه گفتار اربعین و ظهور حق در طول تاریخ، اربعین امتداد عاشورا تا ظهور و شرح زیارت نامه اربعین تشکیل شده است. هرکدام از گفتارها مشتمل بر چندین بخش است. مطالعه این کتاب را به تمامی علاقه مندان به مباحث معرفتی اربعین حسینی پیشنهاد می‌کنیم. در بخشی از کتاب قدم عاشقی اینگونه می‌خوانیم: "اهداف و استراتژی های سه‌گانه‌ای که جریان عاشورا آن را هدف خود قرار داده بود، در حرک کاروانی اربعین ادامه پیدا می‌کند و به زیبایی هرچه تمام‌تر، در آن نمایان می‌شود. همان‌طور که عاشورا جلوه "اشداء علی الکفار رحماء بینهم" در سایه ولی حی بود، اربعین جلوه‌گاه روابط ولایی مومنین با یکدیگر ذیل عنایت امام است؛ به گونه‌ای که امروزه زیباترین جلوه‌های محبت میان مومنین در کنگره عظیم اربعین قابل مشاهده و الگوبرداری است…"   11- پیاده روی اربعین: تاملاتی جامعه شناختی کتاب پیاده روی اربعین: تاملاتی جامعه شناختی، مجموعه مقالات نویسندگان مختلف حوزه جامعه شناسی در موضوع پیاده روی اربعین است که به کوشش محسن حسام مظاهری و در نشر آرما به چاپ رسیده است. اگر علاقه مندید با یک روایت جامعه شناختی از آیین پیاده روی اربعین آشنا شوید، کتاب پیاده روی اربعین: تاملاتی جامعه شناختی یک پیشنهاد خیلی خوب است. از جمله مقالاتی که در این کتاب آمده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:  «تشیع پساصدام و پایان سندرم حسرت جغرافیای مقدس در تشیع: جامعه شیعی به مثابه جامعه ای در فراق» نوشته جبار رحمانی، «اربعین؛ دانسته ها و نادانسته ها از منظری اجتماعی» به قلم مهدی سلیمانیه، «میزبانان اربعین» اثر احمد شکرچی، «از نهادی شدن آیین اربعین تا عرفی شدن امر قدسی» نوشته محمدرضا پویافر، «حاد واقعیت ژان بودریار؛ بررسی شایعات رسانه ای درباره آیین پیاده روی اربعین» به قلم محسن امین، «دعوت شده ام به زیارت رنج آلود / ادراک و تجربه زیسته زائران پیاده ایرانی در عراق» نوشته ندا رضوی زاده و «اربعینِ ایرانی؛ رشد تصاعدی آمار ایرانی ها در پیاده روی اربعین: دلایل و پیامدها» تالیف محسن حسام مظاهری.   12- اربعین، جهانی دیگر کتاب اربعین، جهانی دیگر، ما حصل نشستی تخصصی با موضوع بررسی پدیده عرفی شدن و نسبت آن با اربعین حسینی است که توسط مسعود معینی پور تدوین شده و به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی و انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است. در کتاب اربعین، جهانی دیگر شاهد تلاش نویسندگان کتاب برای استفاده از ظرفیت‌های جامعه ساز و تمدن ساز موجود در اربعین و پیاده روی اربعین هستیم.  اربعین؛ الهیات اجتماعی و تمدن‌زایی اسلامی، ظرفیت‌های اربعین در تحقق جامعه منتظر مهدوی، اربعین و ارتباطات فرهنگی، جایگاه قیام حسینی در حرکت تاریخ، فهم اربعین در چارچوب مفهوم اجتماعی، ظرفیت‌های سیاسی‌ـ اجتماعی اربعین، ظرفیت‌های تمدنی اربعین: نشانه‌هایی به رهایی، خرده‌روایت‌هایی از راهپیمایی اربعین، ابررویداد اربعین جلوه‌ای از گردشگری دینی عناوین بخشی از مقالات مطرح شده در این کتاب هستند.  به قلم "احمد کفیل الناس"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

آیت الله شهید سید محمد حسینی بهشتی، از مبارزان و بنیان‌گذاران فکری انقلاب اسلامی ایران، در حادثه انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی در هفتم تیرماه سال 1360 به شهادت رسید. خواندن زندگی‌نامه و خاطرات شهید بهشتی، به ما کمک می‌کند تا هم شناخت بهتری از شخصیت و منش شهید بهشتی داشته باشیم و هم نسبت به تاریخ انقلاب اسلامی، دیدگاه روشن‌تری پیدا کنیم. مشارکت در تدوین متون تعلیمات دینی در زمان حکومت پهلوی، فعالیت در مرکز اسلامی هامبورگ، تاسیس و مشارکت در حزب جمهوری اسلامی، دبیری شورای انقلاب، مشارکت در تدوین قانون اساسی و ریاست دیوان عالی کشور، بخشی از فعالیت‌های شهید بهشتی است. در این مطلب، میزبان شما هستیم با معرفی 10 کتاب در مورد زندگی، خاطرات و اندیشه شهید بهشتی.  بهترین کتاب‌ها در مورد شهید بهشتی 1- من محمد حسینی بهشتی هستم کتاب "من محمد حسینی بهشتی هستم"، زندگی‌نامه خودنوشت شهید بهشتی است. این کتاب، شامل دو مصاحبه با شهید بهشتی در مورد زندگی‌نامه ایشان و دو گزارش از فعالیت‌های مرکز اسلامی هامبورگ در سال 1349 می‌باشد. در پایان کتاب نیز برخی تصاویر و وصیت‌نامه شهید بهشتی آمده است. اگر مایلید از زبان خود شهید بهشتی با زندگی‌اش آشنا شوید، خواندن کتاب "من محمد حسینی بهشتی هستم" را به شما توصیه می‌کنیم. در بخشی از کتاب "من محمد حسینی بهشتی هستم" می‌خوانیم:" از سال 1321 تا 1325 در اصفهان ادبیات عرب، منطق، کلام و سطوح فقه و اصول را با سرعت خواندم که این سرعت و پیشرفت موجب شده بود که حوزه‌ی آنجا با لطف فراوانی با من برخورد کند؛ به‌خصوص که پدرِ مادرم، مرحوم حاج میرمحمدصادق مدرس خاتون‌آبادی، از علمای برجسته بود و من یک ساله بودم که او فوت شد. به نظر اساتیدم، که شاگردهای او بودند، من یادگاری بودم از آن استادشان. در طی این مدت تدریس هم می‌کردم. در سال 1324 از پدر و مادرم خواستم که اجازه بدهند شب‌ها هم در حجره‌ای که در مدرسه داشتم بمانم و به تمام معنا طلبه شبانه‌روزی باشم، چون از یک‌نظر، هم فاصلهٔ منزل تا مدرسه 4- 5 کیلومتری می‌شد و به این ترتیب هر روز مقداری از وقتم از بین می‌رفت، و هم در خانه‌ای که بودیم پرجمعیت بود و من اتاقی برای خودم نداشتم و نمی‌توانستم به کارهایم بپردازم. البته در آن موقع فقط یک خواهر داشتم ولی با عموها و مادربزرگم همه در یک خانه زندگی می‌کردیم. به این ترتیب خانهٔ ما شلوغ بود و اتاق کم. سال 1324 و 1325 را در مدرسه گذراندم و اواخر دورهٔ سطح بود که تصمیم گرفتم برای ادامهٔ تحصیل به قم بروم. این را بگویم که در دبیرستان در سال اول و دوم زبان خارجی ما فرانسه بود و در آن دو سال، فرانسه خوانده بودم ولی در محیط اجتماعی آن روز آموزش زبان انگلیسی بیشتر بود و در سال آخر که در اصفهان بودم تصمیم گرفتم یک دورهٔ زبان انگلیسی یاد بگیرم"  2- روایتی از زندگی و زمانه آیت سید محمد حسینی بهشتی انتشارات سایان، در ادامه مجموعه کتاب‌های بی‌نظیر خود در موضوع زندگی‌نامه و خاطرات بزرگان تاریخ معاصر ایران، اقدام به چاپ کتاب "روایتی از زندگی و زمانه شهید بهشتی" نموده است. دانشنامه‌ای بی نظیر و جامع به قلم "جعفر شیرعلی نیا" که از تولد شهید بهشتی تا زمان شهادتش را در بر می‌گیرد و به مهم‌ترین اتفاقات زندگی شهید بهشتی و حاشیه هایش پرداخته‌است. ناگفته‌هایی که فقط در این کتاب پیدا می‌شود چراکه بسیاری از آنچه در این کتاب می‌خوانید و می‌بینید برای اولین بار منتشر می‌شود؛ از اسناد و تصاویر شهید بهشتی گرفته تا بخش های مهمی از مذاکرات شورای انقلاب. نکته دیگری که شما را شگفت زده خواهد کرد پنهان ماندن دیدگاه‌ها و فعالیت‌های تاثیرگذار آیت الله بهشتی است که پس از گذشت سال‌ها عجیب به نظر می‌رسد. "روایتی از زندگی و زمانه آیت الله سید محمد حسینی بهشتی" در قطع رحلی و با کاغذ گلاسه به صورت رنگی چاپ شده‌است و علاوه بر محتوای شگفت‌انگیزش، حاوی تصاویر ارزشمندی از شهید بهشتی و تاریخ انقلاب اسلامی است. از بخش‌های جذاب کتاب، فصل چالش‌های قانون اساسی اس که در آن به چالش‌ها و حاشیه‌های جلسات تصویب قانون اساسی با محوریت شهید بهشتی اشاره شده است.  در بخشی از کتاب "روایتی از زندگی و زمانه آیت سید محمد حسینی بهشتی" در ذیل فصل حاشیه های ایران اینگونه می‌خوانیم: "به روایت ناصر میناچی، استقبال  و دید و بازدیدها با بهشتی خیلی زیاد بود و همه می‌خواستند حرف‌های بهشتی درباره تجربه حضور در آلمان را بشنوند. گاه او مجبور بود برای هر گروهی مطالب را دوباره بگوید، تصمیم گرفتند در یکی از جلسات حسینیه ارشاد، بهشتی سخنران باشد و همه مطالب را یک‌جا توضیح دهد، مطهری هم همین نظر را داشت… برخی سوال‌ها کنایه‌دار و برای واردکردن بهشتی به حاشیه‌های آن روزهای جامعه مذهبی بود. از حجاب و وضعیت همسر و دخترش در آلمان پرسیدند. بهشتی گفت: «همسر من و دخترم با روسری و مانتو و جوراب بیرون می‌روند و به نظر من، این حجاب اسلامی است. نه فقط همسر من، هم‌چنین همسر آقای محققی و دختر ایشان چنین حجابی داشتند. اگر این حجاب، غیر اسلامی بود، در طول این سال‌های متمادی از زمان مرحوم بروجردی تا امروز، باید تا امروز برای ما نوشته باشند که آقا این چه مسلمانی است، به ایران برگردید… هم حجاب با چادر، حجاب اسلامی است و هم حجاب با روسری. ما ضد چادر نیستیم اما پوشاندن مو و گردن و پوشیدن مانتویی که خیلی تنگ و چسبان نباشد هم، حجاب اسلامی است. البته لازم نیست خیلی هم گشاد و اُمُّل‌مآب باشد، مانتویی معمولی و عادی و جوراب‌هایی که پا از زیر آن نمایان نباشند، به اضافه‌ی این‌که سعی شود صورت بدون آرایش باشد»"  3- بهشتی در این حوالی دفتر نشر فرهنگ اسلامی در چهارمین جلد از مجموعه "قله ها به آسمان نزدیک ترند"، به سراغ شهید بهشتی رفته و در کتابی 328 صفحه‌ای، با عنوان "بهشتی در این حوالی"، چند روایت کوتاه از سبک زندگی و سیره علمی و عملی شهید بهشتی را بیان می‌کند. کتاب بهشتی در این حوالی، شامل چندین روایت کوتاه و مختصر از شهید بهشتی است و سعی کرده از زوایای گوناگون به زندگی شهید بهشتی نگاه کند.    4- تشکیلات بهشتی: نظرات تشکیلاتی شهید بهشتی کتاب "تشکیلات بهشتی" به قلم "محسن ذوالفقاری" در دفتر نشر معارف منتشر شده‌است. تجربیات شهید بهشتی در کار گروهی و تشکیلات، چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. از فعالیت در انجمن‌های اسلامی دانشجویان خارج از کشور گرفته تا تاسیس حزب جمهوری اسلامی. همین مسائل دست‌مایه محسن ذوالفقاری شده تا در کتاب "تشکیلات بهشتی"، از این زاویه به شهید بهشتی نگاه کند. با خواندن این کتاب با نظرات و تجربیات شهید بهشتی در موضوع تشکیلات آشنا می‌شوید. بد نیست بدانید جامعه‌شناس معروف آمریکایی "تدا اسکاچیل" در یکی از کتاب‌های خود، از شهید بهشتی به عنوان "سازمان‌دهنده قدرتمند" یاد می‌کند. این توصیف نشان‌دهنده‌ی ویژگی ممتاز شهید بهشتی در رهبری و مدیریت گروهی است. خواندن کتاب تشکیلات بهشتی را به همه علی‌الخصوص کسانی‌که درگیر فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی هستند، توصیه می‌کنیم.   5- او یک ملت بود کتاب "او یک ملت بود" به قلم توانای "محمدعلی صمدی" توسط انتشارات یا زهرا به زیور طبع آراسته شده‌است. "او یک ملت بود" دوازدهمین مجلد از مجموعه "یاران ناب" است.  کتاب "او یک ملت بود" دربرگیرنده‌ی 40 روایت از زندگی و شهادت شهید بهشتی است. خاطراتی از تولد و کودکی بهشتی تا ایام حضور در آلمان و بعد از آن، تشکیل حزب جمهوری تا شهادتش. روایات کتاب، کوتاه و خواندنی هستند اما از هرچه بگذریم از مقدمه عالی محمدعلی صمدی و اطلاعات نابی که در آن آورده نمی توان گذشت. "او یک ملت بود" یک کتاب جمع و جور با روایت‌های کوتاه در مورد شهید بهشتی است که در مجموع، برای آشنایی کلی با شهید بهشتی گزینه بسیار خوبی است. در بخشی از کتاب "او یک ملت بود" می‌خوانیم:"یک‌بار لامپ اتاق منزل‌مان که محل مطالعه و تحقیق پدر بود، سوخت و از تعاونی دادگستری برای آن‌جا لامپ خریداری شد. ایشان لامپ را پس فرستادند و گفتند: «اینجا اتاق کارهای شخصی خودم هست و لذا لامپ را باید از مغازه‌ای معمولی و با قیمت عادی بخریم.» شاید خیلی‌ها ندانند که ایشان حقوق از دادگستری نمی‌گرفتند و تا آخر، از همان حقوق بازنشستگی آموزش و پرورش استفاده می‌کردند."  6- مسجد آبی: مجموعه خاطرات و اقدامات شهید بهشتی در مسجد امام علی (ع) مرکز اسلامی هامبورگ  کتاب "مسجد آبی: مجموعه خاطرات و اقدامات شهید آیت الله دکتر بهشتی در مسجد امام علی (علیه السلام) مرکز اسلامی هامبورگ" به کوشش "محسن ذوالفقاری" توسط دفتر نشر معارف منتشر شده‌است. سال‌های حضور شهید بهشتی در آلمان، جای مطالعه جدی دارد. فعالیت‌هایی که شهید بهشتی در آنجا داشته علی‌الخصوص سخنرانی‌ها و طرح بحث‌هایش با دانشجویان، همه و همه قابل استفاده و خواندنی هستند. حالا محسن ذوالفقاری با تحقیق فوق‌العاده‌اش این کار را برای ما راحت کرده. کتاب مسجد آبی، در 224 صفحه، سال‌های حضور شهید بهشتی در مرکز اسلامی هامبورگ را برای ما روایت می‌کند. روایتی که از جهات متعددی برای ما سودمند است. هم از جهت فعالیت دینی در خارج از کشور و تبلیغ بین المللی. هم از جهت سازمان‌دهی یک تشکیلات دانشگاهی در خارج از کشور.  با خواندن خاطرات شهید بهشتی در کشور آلمان، بیش از پیش متوجه می‌شویم که چه شخصیت عظیمی را از دست داده‌ایم.   7- عبای سوخته: برگ هایی از زندگی شهید سید محمد حسینی بهشتی کتاب "عبای سوخته"، مشتمل بر بیش از 70 برش از زندگی و خاطرات شهید بهشتی است که انتشارات شهید کاظمی آن را منتشر کرده‌است. در این کتاب با بخشی از خاطرات شهید بهشتی آشنا می‌شویم.  در کتاب "عبای سوخته" که یک جلد از مجموعه "پابرهنه" می‌باشد، تلاش شده تا گوشه‌ای از زندگی فردی، اجتماعی و سیاسی چند نفر از مسئولین و خدمتگزاران دلسوز جمهوری اسلامی در قالب خاطراتی کوتاه به تصویر کشیده شود که این جلد، اختصاص به شهید بهشتی دارد. بیشترِ خاطرات کتاب عبای سوخته، از کتاب "سیره شهید بهشتی" تالیف "غلامعلی رجایی" انتخاب شده‌است که در این کتاب، بازنویسی شده. مزیت این کتاب، کوتاه بودن خاطرات است. هر خاطره در یک صفحه یا نهایتا دو صفحه آمده و شما می‌توانید در زمانی کوتاه، مهمان یک برش کوتاه از زندگی شهید بهشتی شوید.   8- الگوی حضور: نگاهی به سیره شهید بهشتی در عرصه تعلیم و تربیت می توان گفت کتاب "الگوی حضور"، یک کتاب جامع است. کتابی که از یک‌سو زندگی‌نامه و خاطرات شهید بهشتی را جمع‌آوری کرده. از سویی دیگر، نظرات بزرگان و نزدیکان ایشان را در موردشان آورده و از همه مهم‌تر، تحلیلی جامع از الگوی تربیتی شهید بهشتی است. کتابی که هم برای مخاطب عمومی مفید است و هم برای مخاطب تخصصی و فعالین عرصه تعلیم و تربیت، حرف‌هایی برای گفتن دارد. شخصیت چندوجهی شهید بهشتی غیر قابل انکار است. او هم‌چنان که در مسائل سیاسی فعال و پر جنب و جوش بود، همان‌طور در عرصه فهم دینی و تحصیلات اسلامی در سطح عالی قرار داشت و هم‌چنین در زمینه تعلیم و تربیت فعالیتی جدی داشت. پیشنیه حضور شهید بهشتی در عرصه آموزش و پرورش، به تجربه ایشان در برنامه‌ریزی و تالیف کتاب‌های درسی (تعلیمات دینی) در زمان حکومت پهلوی و مشارکت در مدرسه دین و دانش قم برمی‌گردد. البته ورود شهید بهشتی به آموزش و پرورش، به ابتدای دهه 1330 برمی‌گردد که با تدریس درس زبان انگلیسی در دبیرستان حکیم نظامی قم آغاز و پس از سه سال تدریس، و با تاسیس دبیرستان دین و دانش در سال 1333 ادامه پیدا می‌کند و بعد از آن با تشکیل کانون اسلامی دانش آموزان، معلمان و فرهنگیان در سال 1341 و تشکیل مدرسه منتظریه (حقانی) در سال 1342، گسترش می‌یابد.  حضور شخصیتی همچون شهید بهشتی در آموزش و پرورش، چه در قامت معلم زبان انگلیسی و چه در کسوت برنامه‌ریزی متون درسی، حضوری پرمعنا و قابل تامل است. بخشی از توجهی که بهشتی به نظام آموزش و پرورش و تعلیم و تربیت داشت، از اینجا پیداست. جالب است که شهید بهشتی با برگزاری دوره‌های آموزشی ضمن خدمت در استان‌های مختلف، تلاش می‌کرد تا معلمان تعلیمات دینی، بتوانند مفاهیم کتاب را به خوبی منتقل کنند.  کتاب "الگوی حضور"، به خوبی و با جامعیت، به این وجه از شخصیت و زندگی شهید بهشتی پرداخته و در 340 صفحه، طی 14 فصل، ما را با سیره شهید بهشتی در عرصه تعلیم و تربیت آشنا می‌کند.  در فصل دهم کتاب "الگوی حضور" با عنوان "ویژگی‌های اجتماعی شهید بهشتی"، از زبان "حسین رثایی" مدیر مدرسه رفاه اینگونه نقل قول شده:"چون من مدیر مدرسه رفاه بودم، زمانی جلسه هیئت امنای مدرسه رفاه تشکیل شد. ایشان طی صحبتی که در این مورد داشتند، به نکته جالبی اشاره کردند و گفتند دوستان عزیز، ما همانطور که خوب صحبت کردن را بلد هستیم، باید خوب گوش کردن را هم یاد بگیریم ولی متاسفانه خوب گوش کردن را بلد نیستیم. بعد به روایتی اشاره کردند که اگر کسی در میان صحبت دوستش حرف بزند، مثل آن است که به صورت دوستش چنگ زده و صورت او را خونین کرده است. خود ایشان به شدت هنر خوب گوش دادن را در خود داشتند"  9- سرچشمه: داستانی درباره زندگی شهید بهشتی یعقوب توکلی در کتاب "سرچشمه: داستانی درباره زندگی شهید بهشتی"، در 120 صفحه، روایتی جذاب و در عین حال کوتاه از شهید بهشتی به ما ارائه می‌کند. کتاب "سرچشمه" داستان زندگی یک نویسنده است. نویسنده‌ای که معلم است و مشغول نوشتن کتاب درباره شهیدان است و می‌خواهد در مورد شهید بهشتی هم بنویسد. او در کلاس با دانشجویانش در مورد شهید بهشتی بحث می‌کند و همین صبحت‌ها، دست‌مایه روایت‌ها و سیر داستانی کتاب شده‌اند.  در بخشی از کتاب "سرچشمه" می‌خوانیم:"عباس‌آقا که تاکنون وارد بحث نشده بود،‌ دستش را بلند کرد و گفت:  - ظاهرا شعاری را هم علیه بهشتی ساخته بودند که در دهان همه مردم بود.  -بله.  «بهشتی! بهشتی! طالقانی را تو کشتی» حال آن‌که مرحوم طالقانی از دوستان نزدیک ایشان بود و آقای بهشتی ارادت عمیقی نسبت به ایشان داشت و خود آقای طالقانی حدود 30 سال از زندگی‌اش را در زندان‌های پهلوی گذراند و بیمار و رنجور هم بود. اتفاقا ایشان در حضور جمع هم سکته قلبی کرد. اما محبوبیت مرحوم طالقانی وسیله مناسبی برای تخریب اذهان عمومی نسبت به بهشتی بود. برای اینکه از بحث اصلی دور نشویم باید این مطلب را هم بگویم که هم بنی صدر و هم رجوی سخنرانی تندی علیه یکدیگر ایراد کرد. بنی صدر مجاهدین خلق را دیکتاتور و شخصیت پرست و استالینیست نامید. در مقابل مجاهدین خلق او را نیروی ریاکار، سازش‌کار و دروغ‌گوی بزرگ نامیده بودند. اما جالب است که این دو در مقابله با امام و انقلاب اسلامی به اشتراک نظر رسیدند. اما همین مجاهدین خلق با حمایت بنی صدر تلاش کردند تا حمایت بیشتری را متوجه خود بکنند. اما وقتی مردم متوجه جدایی راه بنی صدر از انقلاب شدند، دست از حمایت از او کشیدند. وقتی که او اعلام کرد: رهبر من دکتر مصدق است،‌ مردم شعار می‌دادند: حالا که رهبرت مصدق شده، رای ما را پس بده."  10- زیست و اندیشه شهید آیت الله دکتر محمد حسینی بهشتی کتاب "زیست و اندیشه شهید آیت الله دکتر محمد حسینی بهشتی"، صرفا خاطرات یا زندگینامه شهید بهشتی نیست. این کتاب که در نشر روزنه به چاپ رسیده است، توسط مجموعه نویسندگان نوشته شده است. یادداشت‌هایی که هرکدام بیانگر گوشه‌ای از شخصیت و اندیشه شهید بهشتی است. با مطالعه این کتاب، نگاهی کلی و جامع به شهید بهشتی پیدا خواهیم کرد که البته جایگزین مطالعه کتاب‌ها و گفتارهای خود شهید بهشتی نمی‌شود. زندگی و زمانه شهید بهشتی (به قلم سید علیرضا حسینی بهشتی)، روش شناخت اسلام (به قلم میثم محمدی)، انسان در اندیشه شهید بهشتی (به قلم عباس منوچهری)، بهشتی، اخلاق و مبانی اخلاق (به قلم ابوالقاسم فنایی)، رویکرد فطرت محوری در اندیشه تربیتی شهید بهشتی (به قلم محمد دلبری) و حزب و حکمرانی حزبی در اندیشه شهید بهشتی (به قلم داوود فیرحی) از جمله یادداشت‌های منتشرشده در این کتاب هستند.کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

هفتم تیر، سالروز شهادت "سید محمد حسینی بهشتی" معروف به "آیت الله شهید بهشتی" در ساختمان حزب جمهوری اسلامی است. شخصیت شهید بهشتی از جنبه‌های مختلفی مورد توجه است. شخصیتی چند جانبه، که هم در عرصه اندیشه حضور جدی دارد، هم در عرصه سیاست پیش‌قدم و فعال است. مرور زندگی پر فراز و نشیب شهید بهشتی، می‌تواند جذاب، پرفایده و درس‌آموز باشد. بهشتی هم الگوی خوبی برای سیاستمداران جمهوری اسلامی است و هم معلم و استاد خوبی برای جوانان کشورمان. طلبه‌ای که گوشه به گوشه زندگی و افکارش، آموزنده است. معرفی چند کتاب از شهید بهشتی خوشبختانه سخنرانی‌ها و مکتوبات مرحوم شهید بهشتی، توسط انتشارات روزنه و نشر بقعه به چاپ رسیده‌است و در دسترس می‌باشد. در این مطلب، با 14 کتاب از آثار شهید بهشتی آشنا می‌شوید. آثاری که هرکدام به مسئله‌ای از مسائل زمانه پرداخته‌اند. از حجاب و نقش زن در اجتماع و مسئله امر به معروف گرفته تا مباحث نظری سیاست در اسلام و اقتصاد در اسلام، تا تفسیر قرآن و بحث‌های اعتقادی در مورد شناخت اسلام و مسائل و مباحث دیگر که همه و همه درگیری ذهنی جامعه مخاطب بهشتی و هم‌چنین نقطه چالش نظام حاکمیتی جمهوری اسلامی بوده که بهشتی با همه توان فکری و عملی خود، برای حل و بسط این مسائل، به میدان آمده. مطالعه و دیدن سیر مباحث شهید بهشتی، به خوبی به ما نشان می‌دهد که چگونه می توان با فهمی صحیح، منطقی و معقول، دین را در ساحت جامعه آورد و از ظرفیت‌های امر دینی، برای ساختن بهتر انسان در ساحت فردی و اجتماعی‌اش بهره برد.   14 کتاب از شهید بهشتی 1- در مکتب قرآن کتاب "در مکتب قرآن"، در 6 جلد توسط نشر روزنه منتشر شده‌است. "در مکتب قرآن"، مجموعه دو دوره جلسات تفسیری شهید بهشتی است. نخست، دوره تفسیری که در سال های 44 تا 49 شمسی در مرکز اسلامی هامبورگ انجام شده و آیاتی از سوره‌های اعراف، انفال، توبه، یونس، یوسف، کهف، طه، انبیاء، حج و دهر در آن توضیح داده شده‌است. دومین دوره، پس از بازگشت به ایران در سال 49 و به درخواست گروهی از علاقه‌مندان برگزار شده که با بحثی درباره روش و مبانی تفسیر قرآن آغاز می‌شود و سوره‌های حمد و آل عمران را در بر می‌گیرد. متاسفانه این مباحث تفسیری ادامه پیدا نکرد و این جلسات توسط ساواک تعطیل شد.  شاید اغراق نباشد اگر بگوییم مطالعه مجموعه تفسیری شهید بهشتی، از یک سو آشنایی با کل منظومه و مجموعه فکری شهید بهشتی و از سویی دیگر آشنایی با نظام فکری اسلامی باشد. چرا که رویکرد شهید بهشتی به زیست مسلمانی را باید بیش از هر چیز قرآن‌محور دانست و باید متوجه این نکته باشیم که بهشتی متاثر از جریان بازگشت به قرآن بود. لذا این درس‌گفتارهای تفسیری، به نوعی تجدید حیات قرآن به مثابه راهنمای زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان است و از این منظر می‌توان به نظام فکری شهید بهشتی هم دست پیدا کرد. با مطالعه گفتارهای قرآنی شهید بهشتی، ضمن آشنا شدن با تفسیر و معانی آیات قرآن، با تحلیل‌های کاربردی و به روز شهید بهشتی از آیات قرآن و فهم مترقی او از دین اسلام آشنا می‌شوید.   2- ولایت، رهبری، روحانیت کتاب "ولایت، رهبری، روحانیت"، از جمله کتاب‌های خواندنی مرحوم شهید بهشتی است که توسط نشر بقعه به چاپ رسیده‌است. کتاب حاضر مجموعه‌ای از گفتارها و نوشتارهای شهید بهشتی در مورد مبحث ولایت و رهبری در اسلام است. در این کتاب، پس از طرح بحث در مورد ولایت در اسلام و تفسیر آیات مربوط به ولایت (که برگرفته از جلسات تفسیری شهید بهشتی می‌باشند) و گفتار کوتاهی در مورد واقعه غدیر، به آسیب شناسی جوامع مسلکی پرداخته می‌شود و پس از آن، ویژگی‌ها و شرایط رهبر جامعه مطرح می‌شود. در پایان نیز در چند گفتار به آسیب‌شناسی روحانیت و حوزه علمیه می‌پردازد. توصیف شهید بهشتی از حوزه‌های علمیه و آسیب‌شناسی او، هنوز هم راه‌گشا و مفید است. مطالعه این کتاب به شما کمک می‌کند تا با مفهوم ولایت و رهبری، بیشتر آشنا شوید و نسبت به جایگاه روحانیت و آسیب‌شناسی آن، نگاه شفاف‌تری داشته باشید. در بخشی از کتاب "ولایت، رهبری، روحانیت" می خوانیم:"اگر روحانی در متن جامعه زندگی می‌کند و با وجدان جامعه رابطه برقرار می‌کند، برای این است که به راستی با مردم زیست می‌کند… با مردم زیست کردن، این شأن روحانی است و روحانیت باید به این عامل، بیش از هر عامل دیگر توجه کند. برای اینکه اگر می‌خواهد برای مردم، روشنگر و بیانگر اسلام باشد، باید در دل مردم جای داشته‌باشد. اگر می‌خواهد آن‌ها را موعظه کند، باید در قلب مردم و در متن مردم جای داشته‌باشد…"  3- سه گونه اسلام کتاب "سه گونه اسلام"، شامل دو گفتار است. گفتار اول، سخنرانی شهید بهشتی در سال 1357 در اتریش و در جمع دانشجویان عضو اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان است. گفتار دوم نیز با عنوان مراحل اساسی یک نهضت، متن سخنرانی شهید بهشتی در سال 1347 در کشور آلمان است. مطالعه این دو گفتار کوتاه و مختصر از شهید بهشتی، شما را با شیوه نگاه ایشان به قرآن و سنت و مسائل صدر اسلام آشنا می‌کند. نگاهی که دین را از متنی "تاریخ مند" به متنی "تاریخ ساز" بدل می‌کند. در بخشی از کتاب "سه گونه اسلام" می خوانیم:"از دهه سوم به این طرف، نهضت با نوع سومی از مسلمانان روبروست: مسلمانان "پدر و مادری" و "اقلیمی" که ماها باشیم. چرا شما مسلمانی؟ چون در خانه پدر و مادر مسلمان به دنیا آمده‌ام. اگر در خانه پدر و مادر مسیحی به دنیا آمده بودم چه بودم؟ مسیحی بودم. اگر مسلمان اقلیمی یا مسلمان شناسنامه ای، مسلمان زاده شده باشد و در خانه پدر و مادر مسلمان اگر درست ساخته شده باشد و صحیح تربیت بشود، مسلمان راستین می‌شود… وگرنه مسلمانی می‌شود که چون پدر و مادرش مسلمان بوده‌اند مسلمان است. من به اینها مسلمان‌های عادتی می‌گویم چراکه عادت کرده‌اند مسلمان باشند."  4- شناخت اسلام کتاب "شناخت اسلام"، مجموعه مباحث کتاب‌های تعلیمات دینی است که بین سال‌های 1349 تا 1357 نوشته شده‌است. این مباحث توسط گروه کارشناسان کتب تعلیمات دینی نوشته شده: شهید باهنر، شهید بهشتی و حجت الاسلام علی گلزاده (غفوری).  مجموبه مباحث کتاب "شناخت اسلام"، در ارائه تصویر کلی و همه جانبه از اسلام، اگر نگوییم بی‌نظیر، کم‌نظیر است.  سیر منطقی مباحث، انسجام درونی مطالب، رابطه مستحکم بین مباحث مطرح شده و زندگی بشر، بیان شفاف و رسا و از همه مهم‌تر توجه به مقتضیات زمانه از جمله ویژگی‌های کتاب است. کتاب "شناخت اسلام"، طرح نسبتا کاملی از مجموعه مباحث اسلامی است که در 590 صفحه توسط نشر روزنه به چاپ رسیده‌است.   5- نقش آزادی در تربیت کودکان کتاب "نقش آزادی در تربیت کودکان" از جمله آثار خاص دکتر شهید بهشتی است که نشر روزنه آن را به چاپ رسانده‌است. کتاب حاضر، شامل 11 گفتار و نوشتار از شهید بهشتی درباره مسائل گوناگون تربیتی است. بعضی از نوشتارهای این کتاب مربوط به سال‌های قبل انقلاب و برای اولیاء و مربیان برخی مدارس است. برخی دیگر از نوشتارها برگرفته از مباحث تفسیری شهید بهشتی است که با موضوع کتاب مرتبط بوده و چند گفتار هم مربوط به سال‌های بعد از انقلاب است.  آنچه از مطالب این کتاب فهمیده می‌شود، نقش پررنگ نگرش شهید بهشتی در مورد انسان در نظرات ایشان است. شهید بهشتی، آزادی و انتخاب‌گری را ویژگی برجسته انسانی قلمداد می‌کند و معتقد است آزادی نه تنها با دینداری و تربیت دینی منافات ندارد، بلکه ریشه بنیادین تربیت دینی برگرفته از کتاب و سنت، همین آزادی است. در بخشی از کتاب "نقش آزادی در تربیت کودکان" می خوانیم:"... به هر حال، آزادی و انتخاب آزادانه است که زندگی و شخصیت ما را زندگی و شخصیت انسانی می‌کند… شما را به خدا در این کلاس‌ها یک مشت انسان‌نمای قالبی خاک بر سر نسازید. انسان بسازید، نه یک مشت انسان‌نمای قالبی ابزاری. و تو ای روحانی و ای عالم دینی، یا تو ای نویسنده و گوینده غیرمعمم! با گفته‌ها و نوشته‌هایت یک مشت موجود قالبی، یک مشت انسان‌نمایی که به کارخانه بزرگ اجتماع سفارش داده‌اند تا با فلان مدل به دنیا بیاید، با فلان مدل بیندیشد، با فلان مدل زندگی کند، و با فلان مدل بمیرد، تحویل آینده نده! آینده بشریت به انسان نیاز دارد. انسان برخوردار از شخصیت انسانی، انسانی که خود را بسازد و محیط خود را… دوست ندارم دیگر معلم و مربی، خود را چوپان تلقی کند. این کلمات مبتذل، شایسته شأن معلم نیست… معلم و مربی برترین کمک‌کار به انسانی است که در حال خودساختن است"  6- بایدها و نبایدها کتاب "بایدها و نبایدها: امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه قرآن"، در برگیرنده 11 جلسه سخنرانی از شهید بهشتی است. آخرین جلسات درس گفتارهای در مکتب قرآن که در سال 1354 ایراد شده و در آن به تفسیر آیات 102 تا 110 سوره آل عمران در مورد امر به معروف و نهی از منکر پرداخته است.  موضوعی که در سال‌های اخیر، نقل اکثر محافل دینی و اجتماعی است. امر به معروف و نهی از منکر، دو آموزه مهم دین اسلام، که البته قرائت‌ها و برداشت‌های متفاوتی از آن شده است. اینکه منکر و معروف چه معنایی دارد؟ ضرورت امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ چه فایده و آثار اجتماعی بر اجرای امر به معروف و نهی از منکر مترتب است؟ آیا این حکم، یک حکم شرعی است یا حکم عرفی؟ مراتب امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ آیا اجرای آن وظیفه حکومت است یا وظیفه‌ای بر دوش همه مردم؟ مصادیق امر به معروف و نهی از منکر چه هستند؟ و آیا بین این مصادق، اولویت بندی وجود دارد یا نه؟ ارتباط امر به معروف و نهی از منکر با اراده و انتخاب انسانی چیست؟ آیا امر به معروف و نهی از منکر به انتخاب‌گری انسان کمک می کند یا مخل آن است؟ این سوالات و سوالاتی از این قبیل، دست‌مایه سخنرانی‌های شهید بهشتی در این کتاب است. از نکات قابل توجه، بیان این مباحث در جلسات تفسیری است که نشان‌دهنده روش خاص فهم دینی نویسنده کتاب در باب توجه به قرآن است.  مباحث کتاب با اینکه در فضای قبل از انقلاب ایراد شده، اما خوشبختانه یا متاسفانه هنوز تازگی دارد و جای خالی متفکر و اندیشمندی مثل شهید بهشتی را به ما بیش از پیش نشان می دهد. مباحثی که دریچه‌های تازه‌ای از این بحث به ما نشان می‌دهد و شاید با تلقی و تصوری که از بهشتی داریم، اندکی متفاوت باشد. در بخشی از کتاب "بایدها و نبایدها" می خوانیم:"انسانِ اسلام، موجودی است که باید انتخاب‌گر به دنیا بیاید، انتخاب‌گر بزرگ شود، انتخاب‌گر زندگی کند، انتخاب‌گر به راه فساد برود، انتخاب‌گر به راه صلاح برود، و تا لحظه مرگ هرگز زمینه انتخاب از دستش گرفته نشود. نظام اجتماعی و اقتصادی اسلام را، نظام تربیتی اسلام را، نظام کیفر و مجازات و حقوق جزایی اسلام را، نظام مدنی و حقوق مدنی و اداری اسلام را، همه را باید پس از توجه به این اصل شناخت. هرجا انسان از انتخاب‌گری بیفتد، دیگر انسان نیست… انسانِ اسلام انسانی است در یک مدار جالب. انسانی است که آوای حق، درست به گوشش می‌رسد. انسانی است که مناظر برانگیزنده فطرت حق‌جویی و حق‌پرستی در برابر دیدگانش فراوان به وجود می‌آید. انسانی است که در عین حال راه فاسد شدن به روی او صد در صد بسته نمی‌شود، بلکه می‌تواند فاسد شود، چون ارزش انسان در این است که بتواند فاسد شود ولی نشود؛ و الا اگر نتواند فاسد شود چه هنری است!"  7- موقعیت زن از نظر اسلام کتاب "موقعیت زن از نظر اسلام"، مجموعه سخنرانی‌ها و گفتگوهای شهید بهشتی پیرامون مقام و منزلت زن است که توسط نشر روزنه به چاپ رسیده است. بخش اعظم مباحث کتاب، مربوط به سال‌های قبل از انقلاب اسلامی است. سه جلسه اول کتاب، با عنوان موقعیت زن از منظر اسلام، جلساتی است که در سال 1347 در مرکز اسلامی هامبورگ برگزار شده است. بخشی از مباحث کتاب هم مربوط به جلسات تفسیری شهید بهشتی و آیات مرتبط با زنان است که در اینجا آورده شده. از قسمت های جذاب کتاب، گفتار جایگاه زن و حجاب در عصر پیامبر می‌باشد که بخشی از جلسات پرسش و پاسخ شهید بهشتی در آلمان است. هم‌چنین پایان بخش کتاب، گفتگویی با شهید بهشتی در مورد نقش اجتماعی و حقوقی زن است.  در این سال‌ها که بحث حضور اجتماعی زنان و حجاب شرعی و عرفی داغ است، خواندن گفتگوهای شهید بهشتی و آشنایی با نگاه مترقی او از اسلام و اجتماع، سودمند است.  در بخشی از کتاب "موقعیت زن از نظر اسلام" می‌خوانیم:"اسلام صریحا شخصیت اسلامی زن و مرد را صد در صد یکسان تلقی کرده است. اینجا اصلا 99 درصد نیست، صد در صد است. از مسئله زن و شوهر صرف نظر کنید. زن و شوهری از قوانین خانواده است… فعلا درباره یک زن و یک مرد که با هم هیچ مناسبتی ندارند صحبت می کنیم. هر دو دارای شخصیت صد در صد مستقل اسلامی هستند. آنچه مسلم است پیغمبر در مهاجرت به مدینه با زن‌هایی که آمده بودند (مثل اینکه دو تا زن در مهاجرت شرکت داشتند) در مکه بیعت کرد. یعنی قرارداد بست. یعنی گفت شما برای خودتان مستقلا قرارداد ببندید. شوهران‌تان قرارداد بستند، حساب نیست؛ خودتان باید با من قرارداد ببندید. زن از نظر قانون اسلام یک زندگی صد در صد مستقل دارد. باید هم بتواند خودش را اداره کند. اصلا اگر شما طرز تربیت اسلام را بدانید و به آن توجه کنید، می‌فهمید زنی که نتواند مستقلا خودش را اداره کند، این زن، نقص تربیت اسلامی دارد؛ چه از نظر اقتصادی و چه از نظر اجتماعی… "  8- سرود یکتاپرستی کتاب "سرود یکتاپرستی"، مجموعه 4 گفتار و 1 نوشتار از مرحوم شهید بهشتی در مورد نماز است. کتابی جذاب برای آشنایی با فلسفه نماز که ما را با اندیشه مترقی و اصیل شهید بهشتی در مورد نماز، این فریضه مهم دینی آشنا می‌کند. شهید بهشتی در این گفتارها، به تجزیه و تحلیل نقش نماز در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان می‌پردازد. برخی از گفتارهای کتاب نیز برگرفته از جلسات تفسیری شهید بهشتی با محوریت آیات تغییر قبله و آیات دیگر مربوط به نماز است.   9- دکتر شریعتی جستجوگری در مسیر شدن کتاب "دکتر شریعتی جستجوگری در مسیر شدن"، با هدف ارائه تصویری منصفانه و عالمانه از دکتر علی شریعتی، توسط نشر بقعه منتشر شده است. کتاب دکتر شریعتی جستجوگری در مسیر شدن، از 7 بخش تشکیل شده که سخنرانی‌ها و گفتارهای شهید بهشتی در مورد دکتر علی شریعتی است. از جمله دو گفتار از ایشان در مدرسه حقانی و در پاسخ به اشکالات آیت الله مصباح یزدی بر آثار دکتر شریعتی.  شخصیت دکتر علی شریعتی، از شخصیت‌های پرحاشیه تاریخ انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر ایران است. جوان پرشور و دست به قلمی که به دعوت شهید مرتضی مطهری و مرحوم بازرگان به حسینیه ارشاد می‌آید و با سخنرانی‌های شورانگیز خود، نظر طیف کثیری از مخاطبین را به خود جلب می‌کند. قضاوت‌ها در مورد علی شریعتی ضد و نقیض است. هم‌چنین واکنش حوزویان با او طیف‌های مختلفی دارد. گروهی شدیدا با او مخالف بودند و تا مرز تکفیر او پیش رفتند. از این طرف گروهی منصفانه به نقد و بررسی افکار او می‌پرداختند و با او تعامل داشتند. گروهی نیز اساسا این مسئله را توطئه ساواک می دانستند و در آن برهه، از اظهار نظر جدی در این خصوص، پرهیز می‌کردند. حال در این بین، تحلیل آیت الله شهید بهشتی از این ماجرا جالب و خواندنی است. به خصوص که بهشتی در میان مخالفان جدی شریعتی در مدرسه حقانی حضور داشته و با آنها به بحث و گفتگو می‌نشیند. مطالعه این کتاب و گفتارهای بهشتی در مورد شریعتی، به ما کمک می‌کند تا قضاوت سالم‌تر و منصفانه‌تری نسبت به دکتر شریعتی و نظرات دینی و اجتماعی‌اش داشته باشیم. هم‌چنین مطالعه این کتاب به ما کمک می‌کند تا فهم بهتری از مواجهه با پدیده‌های اجتماعی این شکلی داشته باشیم و بتوانیم بهتر و منطقی‌تر آن را مدیریت کنیم. تاریخ انقلاب اسلامی از این دست حادثه‌ها کم نداشته و ندارد. حادثه‌هایی که انرژی زیادی از نهضت اسلامی گرفته.  در بخشی از کتاب "دکتر شریعتی جستجوگری در مسیر شدن" می خوانیم:"مکرر گفته بودم آن چیز که قطعا از اسلام منحرف است روشی است که این آقایان در برخورد با دکتر در پیش گرفته اند. این قطعا ضد اسلام است. این قطعا با آن چیزی که قرآن به ما یاد می‌دهد که «فبشر عبادی الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه» ناسازگار است… در آن روز من احساس کردم دکتر اول به عنوان یک انسان جستجوگر با مسئله برخورد می‌کند و می‌خواهد خودش بفهمد، بعد می‌آید نتیجه‌ای را که گرفته به مردم عرضه می‌کند… آرائش، اندیشه‌هایش، برداشت‌های اسلامی‌اش، برداشت‌های اجتماعی‌اش، در حال دگرگونی و در مسیر شدن بود؛ چون انسان، موجودی در حال شدن است و نه فقط انسان، بلکه همه موجودات عالم طبیعت، واقعیت‌هایی شدنی هستند. ولی انسان در میان همه موجودات، شدنش شگفت انگیز تر است. ای انسان! تو سراپا شدنی!"  10- حزب جمهوری اسلامی؛ مواضع تفصیلی انتشارات بقعه، در کتاب "حزب جمهوری اسلامی؛ مواضع تفصیلی"، مجموعه درس‌گفتارهای شهید بهشتی در جمع اعضای حزب جمهوری اسلامی را منتشر کرده‌است. کتاب حاضر متن کامل 11 درس‌گفتار است که در سال‌های فعالیت حزب جمهوری اسلامی به طور ناقص منتشر شده بود و اکنون در قالب این کتاب 500 صفحه‌ای به طور کامل منتشر شده است.  هم‌چنین کتاب دیگری در همین زمینه از نشر روزنه با عنوان "حزب جمهوری اسلامی؛ گفتارها، گفت و گوها، نوشتارها" منتشر شده است که شامل گفتگوها و گفتارهای شهید بهشتی در زمینه حزب جمهوری اسلامی است.   11- مبانی نظری قانون اساسی سال 1358، از لحاظ سیاسی، سال شگفت‌انگیزی است. در اردیبهشت‌ماه، همه‌پرسی جمهوری اسلامی، در تیرماه همه‌پرسی خبرگان قانون اساسی، در آذرماه همه‌پرسی قانون اساسی، در بهمن انتخابات ریاست جمهوری و در اسفندماه اولین انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار شده است. این حجم از همه‌پرسی و انتخابات در یک سال، تقریبا یک امر بی‌نظیر است. در این میان نقش پررنگ شهید بهشتی در جلسات تدوین قانون اسلامی جمهوری اسلامی ایران انکارناشدنی است. از جنبه تاریخی که نگاه می‌کنیم، تشکیل جلسات تدوین قانون اساسی و برگزاری رفراندوم برای تایید آن توسط مردم در بحبوحه سال‌های اول انقلاب، مسئله مهمی است. از جنبه علمی و حقوقی هم این مسئله، مسئله جالب توجهی است. اینکه جمعی از نخبگان و کارشناسان یک کشور، دور هم جمع شوند و با بحث و مناظره و گفتگو، قانون اساسی کشور را تدوین کنند. خوشبختانه متن مذاکرات قانون اساسی هم در دسترس است و می‌توان به آن گفتگوها رجوع کرد.  می‌توان کتاب "مبانی نظری قانون اساسی" را روایت شهید بهشتی از تفکر و اندیشه‌اش در موضوع قانون اساسی است. کتاب حاضر شامل چند گفتار و سخنرانی از شهید بهشتی در موضوع قانون اساسی و نظرات تفصیلی و تفسیری ایشان از قانون اساسی است.  گفتگوی تلویزیونی شهید بهشتی دو هفته قبل از همه‌پرسی جمهوری اسلامی ایران، گفتار نظام سیاسی در قانون اساسی (سخنرانی شهید بهشتی  در سال 58 در حسینیه ارشاد)، سخنرانی شهید بهشتی در مشهد با عناون پیرامون قانون اساسی در سال 58 و در نهایت گفتگوی شهید بهشتی با روزنامه جمهوری اسلامی درباره قانون اساسی در سال 58 بخش‌های تشکیل دهنده کتاب "مبانی نظری قانون اساسی" است.   12- نظام اقتصادی در اسلام کتاب "نظام اقتصادی اسلام" در دو جلد با زیرعنوان‌های "مباحث نظری" و "مباحث کاربردی"، مجموعه گفتارها و نوشتارهای شهید بهشتی در موضوع اقتصاد است که توسط نشر روزنه به چاپ رسیده‌است.  شهید بهشتی با اشراف خود به مباحث فقهی و قرآنی و از سوی دیگر با آشنایی عمیق با مباحث اقتصادی، تلاش در خور توجهی برای تبیین مباحث اقتصادی داشته‌است که نتیجه تلاش‌های او را در این دو کتاب مشاهده می‌کنیم. از شهید بهشتی کتاب دیگری با عنوان "بانکداری، ربا و قوانین مالی اسلام" نیز منتشر شده‌است که در آن به مساله بانکداری و ربا در اسلام پرداخته‌است.   13- اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا از مقاطع مهم و قابل توجه زندگی شهید بهشتی، حضور در مرکز اسلامی هامبورگ در دهه 40 و همکاری با انجمن‌های اسلامی دانشجویان ایرانی در اروپاست. کتاب "اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا"، در 5 بخش به معرفی ابعاد حضور و تاثیر شهید بهشتی در این اتحادیه و نقل سخنرانی‌های ایشان پرداخته‌است.   14- تک گفتارهای موضوعی انتشارات روزنه در اقدامی عالی، مجموعه تک گفتارهای موضوعی از شهید بهشتی را منتشر کرده است. هر جلد از این مجموعه به  موضوعی خاص اختصاص دارد. کتابچه‌هایی در قطع جیبی و با تعداد صفحات کم. که بعضی از آن‌ها دست نویس‌های شهید بهشتی بوده‌اند و بعضی متن پیاده شده مصاحبه آن شهید. عناوین این مجموعه و مطالب مطرح شده در آن، در عین کوتاهی و اختصار، پربار و آموزنده و کاربردی هستند و ما را به خوبی با اندیشه شهید بهشتی و منظومه فکری ایشان آشنا می‌کند. طبق گفته ناشر تعداد این عناوین احتمالا تا 30 جلد خواهد رسید. عناوین این مجموعه از قرار زیر است: کوششی نو در راه شناخت تحقیقی اسلام موسیقی و تفریح در اسلام روش برداشت از قرآن روحانیت و اسلام در میان مسلمانان شفاعت ضرورت و روح تشکیلات طرح علمی مؤسسه تحقیقاتی مسائل اسلامی لیبرالیسم شب قدر نماز چیست شناخت عرفانی و …  کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

همه‌مان در مورد شهید مصطفی چمران، کم و بیش می‌دانیم. مصطفی چمران، دانشجوی ممتاز دانشگاه که از قضا فعالیت‌های سیاسی دارد و با نهضت آزادی و مهندس بازرگان مراوده دارد، بورسیه آمریکا می‌شود اما پس از مدتی تحصیل در آمریکا و گرفتن مدرک دکترای فیزیک پلاسما، آنجا را رها می‌کند و به اروپا و مصر و لبنان و ایران سفر می‌کند، به دعوت امام موسی صدر به لبنان می‌رود و در لبنان علاوه بر آموزش‌های نظامی، به فعالیت اجتماعی و تشکیل سازمان امل اقدام می‌کند و با وقوع انقلاب اسلامی، به ایران می‌آید. در ایران، وزارت دفاع، نمایندگی مجلس، مشاور رهبری در شورای عالی دفاع و مسئولیت ستاد جنگ‌های نامنظم، از جمله مسئولیت‌های دکتر مصطفی چمران است.  زندگی شهید مصطفی چمران زندگی پرفراز و نشیب چمران، عجیب و درس‌آموز است. او با همسرش در آمریکا و چهار فرزندش به لبنان می‌آید. خانواده‌اش توان همراهی با شرایط لبنان را ندارند که این امر، موجب جدایی آن‌ها می‌شود. چمران چه آرمانی داشت؟ چه در سر چمران می‌گذشت که شرایط رفاهی و تحصیلی آمریکا را رها می‌کند؟ در شرایطی که آرزوی بسیاری، تحصیلات عالی در کشوری مثل آمریکا بوده، چمران به همه چیز پشت پا می‌زند و می‌آید در دل جنگ و قطحی و ویرانی در جنوب لبنان! رفتار او در قامت وزیر دفاع هم عجیب است. وزیری که منزلش، زیرزمین همان وزارت دفاع است و خودش در میدان، حضور جدی دارد. چمران، عارف بود ولی عارفی در میانه میدان. اهل کنج عزلت نبود و عرفان را در عمل و در صحنه اجتماع می‌دید.  قطعا پشت همه این رفتارها، بینشی عمیق و ایمانی قوی بوده. خوشبختانه دکتر چمران، دست به قلم بوده و احوالات خودش را می‌نوشته. اهل روزنوشت بوده و مکتوباتی از او به جا مانده‌است. نوشته‌هایی که با خواندن آنها می‌توانیم سر از کار او دربیاوریم و این معما را حل کنیم. البته گاهی نیز حل معما را سخت‌تر می‌کند. آنجا که با روحیه بسیار لطیف چمران مواجه می‌شویم و نمی‌توانیم بفهمیم این روحیه لطیف، چگونه چریک و مرد جنگی بوده؟! چمران، مرد تکرارنشدنی روزگار ماست. مردی که مقتدایش علی علیه السلام بود و می توان گفت، انصافا پیروی خوبی برای علی بود.  بهترین کتاب های شهید چمران در مورد زندگانی و خاطرات شهید مصطفی چمران کتاب‌های خوبی مثل جلد اول مجموعه نیمه پنهان ماه با عنوان چمران به روایت همسر شهید، چاپ شده‌است. اما در این مطلب، با 8 کتاب از بهترین دست‌نوشته‌های شهید مصطفی چمران آشنا می‌شوید. کتاب‌هایی که نمایانگر تفکر عمیق و ایمان بالای نویسنده آن‌هاست. دست‌نوشته‌هایی که بیانگر روحیه‌ها و احوالات چمران در برهه‌های مختلف زندگی‌اش هستند از حضورش در آمریکا و لبنان گرفته تا ایران و کردستان و جنگ هشت ساله. با خواندن این کتاب‌ها، معمای زندگی چمران را  با دست خودش حل می‌کنید و با آشنایی عمیق‌تر با دکتر چمران، با دنیایی دست‌نیافتنی آشنا می‌شوید. دنیایی سرشار از عشق و عرفان.   1- خدا بود و دیگر هیچ نبود کتاب خدا بود و دیگر هیچ نبود، اثر دکتر مصطفی چمران، مشتمل بر برخی یادداشت‌های آمریکا، لبنان و ایران دکتر چمران است که به ترتیب تاریخ نوشتار، گردآوری شده‌است. طول زمان این نوشته‌ها، چیزی حدود 20 سال از زندگی چمران را در بر می‌گیرد. از سال 1959 میلادی که در آمریکا بوده تا یک سال پس از انقلاب اسلامی ایران.   در بخشی از کتاب می خوانیم: "عشق، هدف حیات و محرک زندگی من است. زیباتر از عشق چیزی ندیده‌ام و بالاتر از عشق، چیزی نخواسته‌ام. عشق است که روح مرا به تموج وا می‌دارد، قلب مرا به جوش می‌آورد، استعدادهای نهفته مرا ظاهر می‌کند، مرا از خودخواهی و خودبینی می‌راند… لرزش یک برگ، نور یک ستاره دور، موریانه کوچک، نسیم ملایم سحر، موج دریا، غروب آفتاب، همه احساس و روح مرا می‌ربایند و از این عالم مرا به دنیای دیگری می‌برند… این‌ها همه و همه از تجلیات عشق است." مواجهه مستقیم با دست‌نوشته‌های چمران، جذابیت خودش را دارد. رقص قلم در دستان این مرد عارف و عاشق، دیدنی و خواندنی است. با خواندن خدا بود و دیگر هیچ نبود، از آمریکا تا لبنان و ایران همراه لحظه‌های چمران می‌شوید و از نزدیک، شاهد تحولات درونی دکتر چمران هستید. 2- بینش و نیایش کتاب بینش و نیایش، تالیف شهید مصطفی چمران، مشتمل بر دو بخش است. بخش اول کتاب با عنوان بینش، نوشته‌ای از مصطفی چمران است درباره انقلاب اسلامی ایران و تاثیر آن بر منطقه و کشورهای جهان. در بخش دوم با عنوان نیایش، گزیده‌ای از دست‌نوشته‌های چمران منتشر شده‌است. دست‌نوشته‌هایی که راز و نیاز چمران با خدا بوده‌اند. در قسمت انتهایی کتاب، راز و نیاز چمران با خدا، قبل از شهادتش آمده‌است. در بخشی از کتاب می خوانیم:  "خدایا تو را شکر می‌کنم که با فقر آشنایم کردی تا رنج گرسنگان را بفهمم… خدایا تو را شکر می‌کنم که مرا با درد آشنا کردی تا درد دردمندان را لمس کنم خدایا تو را شکر می‌کنم که مرا در آتش عشق گداختی و همه موجودات و خواستنی‌ها را به جز عشق و معشوق، در نظرم خوار و بی مقدار کردی… خدایا اکنون احساس می‌کنم که در دریایی از درد غوطه می‌خورم، در دنیایی از غم و حسرت غرق شده‌ام… …اما همیشه می‌خواستم که شمع باشم و بسوزم و نور بدهم… خدایا می‌خواهم فقیری بی‌نیاز باشم که جاذبه‌های مادی زندگی، مرا از زیبایی و عظمت تو غافل نگرداند…" با مطالعه کتاب بینش و نیایش، با پدیده انقلاب اسلامی از زاویه نگاه مصطفی چمران آشنا می‌شوید و با مصطفی چمران، راز و نیاز و مناجات با خدا را تجربه می‌کنید. 3- عارفانه کتاب عارفانه یکی دیگر از مجموعه دست‌نوشته‌های شهید مصطفی چمران است که به همت بنیاد شهید چمران تدوین شده‌است. زمان نوشته‌ها مشخص نیست اما مکان بعضی از آنها مشخص است. چیزی که این نوشته‌ها را در این مجموعه جمع کرده‌است، وجهه عرفانی آن‌هاست. همه این نوشته‌ها بیانگر روحیه عارفانه مصطفی چمران است.  در بخشی از کتاب می‌خوانیم: "من به دنیا غریبه‌ام و می‌دانم اینجا خانه من نیست. چرا همواره عمق و تعالی حال و روح و اندیشه و هنر با اندوه، و حمق و پستی و ابتذال با شادی توأم است؟ چرا از روزگار ارسطو قاعده مکتوب بر این است که در هنر، هرچه عمیق است و جدی، غمناک؟ و هرچه سطحی و مبتذل، خنده‌آور و شاد؟ چرا مستی و بی‌خودی را دوست دارند؟ پیوند انسان با دنیا می‌گسلد و بار سنگین هستی از دوش می‌افتد، فشار خفقان‌آور و ملالت‌بار "بودن" سبک م‌ شود. چرا روح‌های بلند و دل‌های عمیق، اندوه، پاییز، سکوت و غروب را دوست‌تر می‌دارند؟ مگر نه این است که در این لحظات خود را به مرز بی‌پایان عالم نزدیک‌تر احساس می‌کنند؟ این چشمه‌های شگفت‌انگیز غیبی که همواره در اعماق روح آدمی می‌جوشد از کجا سرچشمه گرفته؟… از همین نهانخانه است که سه جلوه شگفت و غیرمادی که همواره با انسان قرین بوده است سر زده: مذهب، عرفان و هنر!" با مطالعه کتاب عارفانه، با روحیه عرفانی شهید چمران آشنا می‌شوید و علت و منشأ روحی خیلی از رفتارهای چمران برایتان هویدا می‌شود. 4- حماسه، عشق و عرفان کتاب حماسه، عشق و عرفان اثر شهید مصطفی چمران، یکی دیگر از مجموعه دست‌نوشته‌های چمران است که انصافا خواندنی است. چمران در جریان آزادسازی سوسنگرد که خودش داستان مفصلی دارد، مجروح می‌شود و نیاز به عمل جراحی پیدا می‌کند. بعد از عمل جراحی، تنها یک شب در بیمارستان می‌ماند و پس از آن به اتاق خودش در ستاد جنگ‌های نامنظم می‌رود. اما به علت جراحی، توان حرکت  و مبارزه نداشته و در همان اتاق، بستری می‌شود. همین فرصت بستری، دست‌مایه‌ای می‌شود برای نوشتن. کتاب حماسه، عشق و عرفان مجموعه دست‌نوشته‌های چمران در همین ایام است. دست‌نوشته‌هایی که موضوعات متنوعی دارند از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی گرفته تا مباحث فلسفی و عرفانی و هنری. بعضی از آن‌ها، متن سخنرانی چمران است و بعضی دیگر دل‌نوشته‌هایی که مخاطبش، خودش بوده‌اند. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: "درجه کمال انسان به اندازه مقاومتی است که در برابر خواسته‌های نفسانی خود ابراز می‌دارد. انسانی آزاد است که اسیر نفس نشود. آزاد کسی است که تسلیم نفس نشود، که از اسارت نفس رسته باشد. بین سعادت و شقاوت یک قدم بیشتر فاصله نیست و آن قدمی است که بر هوای نفس گذاشته شود. بشر در اوج شهرت و قدرت خود خیال می‌کند که آزاد است بی‌خبر از آن‌که بیش از هر وقت دیگر اسیر خواسته‌های نفسانی است و این بزرگ‌ترین اسارت هاست…" با مطالعه کتاب حماسه، عشق و عرفان، از دل سوسنگرد و در هیاهوی جنگ و ناامنی، در گوشه‌ای آرام و ساکت، با مصطفی چمران همراه شوید و به دنیا از زاویه دید چمران بنگرید. 5- رقصی چنین میانه میدانم آرزوست می‌توان گفت در میان نوشته‌های شهید مصطفی چمران، کتاب رقصی چنین میانه میدانم آرزوست، شاهکار است. رقصی چنین میانه میدانم آرزوست، دقیقا در میانه میدان نوشته شده. شب قبل همان عملیات سوسنگرد که چمران به شدت مجروح می‌شود. شبی که از قضا شب تاسوعا هم هست. در شرایطی که تا کشته شدن و شهادت، یک قدم بیشتر فاصله نیست، چمران در خلوت خود دست به قلم برداشته و حالات روحی‌اش را نوشته. کتاب رقصی چنین میانه میدانم آرزوست مشتمل بر دست نوشته‌های چمران پیرامون واقعه سوسنگرد است. که بعضی قبل از واقعه و برخی بعد از آن واقعه نگاشته شده‌اند. این کتاب را با حال روحی مناسب بخوانید، چشمانتان را ببندید و در دنیای زیبای چمران، غرق شوید و اشک بریزید. در بخشی از کتاب می خوانیم: "از درد می‌خروشم، از غم می‌سوزم و می‌بینم که حیاتم دود می‌شود و به آسمان می‌رود. می‌بینم که فرزندانم و برادرانم به خاک و خون می‌غلتند. می‌بینم که سنگ را بسته‌اند و سگ را رها کرده‌اند و هر لحظه خبری مدهش، فرا می‌رسد… خدایا من بنده توام، من از خود چیزی ندارم که به خاطر خود فکر کنم، من بازیافته‌ام، من کشته‌ام، من رفته‌ام، دیگر منی از من وجود ندارد اما آن‌چه از آن رنج می‌برم سرنوشت مستضعفین است، سرنوشت انقلاب است، سرنوشت ملت است، سرنوشت جوانان بی‌گناهی است که همه روزه به خاک می‌غلتند…" 6- انسان و خدا کتاب انسان و خدا، مجموعه چهار جلسه سخنرانی شهید چمران در سال 1359 در کانون توحید است که به صورت مکتوب درآمده‌است. چمران در این جلسات در مورد نفس و روح انسان، اثبات خدا، علم و فلسفه و مکاتب فلسفی دنیا صحبت می‌کند و در پایان نظر خود در مورد حکومت اسلامی را بیان می‌کند. در بخشی از کتاب می خوانیم: "در بحث حکومت به طور خلاصه سه اصل بزرگ را برای شما می‌گویم که اصل اول آزادی انسان است. اصل دوم، قرآن، قرآن که می‌گوییم یا قرآن و سنت یعنی همین معیارها که مورد نظر ماست. و اصل سوم، شورا. یعنی اگر حکومت در اسلام را بخواهیم به مختصرترین وجه بیان کنیم، این سه اصل را می‌توانیم بنویسیم. اصل اول انسان، معتقد به آزادی انسان است که در مقابل هیچ دیکتاتوری و هیچ طاغوتی تسلیم نشود جز در مقابل خدا که او هم دیکتاتور نیست. دوم قبول معیارها، که این معیارها را از کتاب و سنت گرفته‌ایم و این معیارها ثابت‌اند. سوم در قالب این معیارهای قرآنی و خدایی، انسان‌ها آزادند، دموکراسی دارند، با شورا و مشورت باید کارهای خودشان را حل کنند." با خواندن کتاب انسان و خدا، با تفکر عمیق فلسفی و دینی و اجتماعی چمران بیشتر آشنا می‌شوید. 7- علی (ع) زیباترین سروده هستی کتاب علی (ع) زیباترین سروده هستی، مجموعه‌ای از چند دست‌نوشته شهید مصطفی چمران و سه سخنرانی او در مورد امام علی علیه السلام می باشد. تاریخ سخنرانی‌ها متعلق به سال 1359 و پس از انقلاب اسلامی است. شنیدن وصف امام علی از زبان چمرانی که علی را اسوه و مقتدای خود می‌دانست، بسیار جذاب است. در بخشی از کتاب می خوانیم: "ای علی ای علی ای علی به من تهمت زدند مرا محکوم کردند به من فحش دادند زیرا تو را دوست داشتم… یکباره به خود آمدم دیدم در تمام ایران به من بد می‌گویند، حتی مومنین به خدا نسبت به من اهانت می‌کنند، مشکوک‌اند، مرا جنایت‌کار می‌دانند… مگر نه این بود که به فرمان امام در کردستان جنگیدم؟ ای علی جز عشق و فداکاری از وجودم تراوش نکرده‌است. ای علی من ناراحت ظلم و ستمی که بر من رفته و می‌رود نیستم… اما ناراحتم که چنین کسانی بر سرنوشت ملت من حاکم شوند، به نام اسلام حرف بزنند، خود را مکتبی بنامند و اسلام را ضایع کنند…" با خواندن کتاب علی زیباترین سروده هستی، مناجات‌های مصطفی چمران با الگوی خودش علی علیه السلام را بخوانید و با برداشت چمران از شخصیت علی علیه السلام آشنا شوید.   8- کردستان کتاب کردستان، شامل دست‌نوشته‌ها و سخنرانی‌های شهید مصطفی چمران در مورد کردستان و پاوه است. دست‌نوشته‌هایی که چمران فرصت گفتنش را پیدا نمی‌کرده و به همین دلیل آن‌ها را در خلوت خود مکتوب کرده‌است. واقعه کردستان و غائله ضد انقلاب در شهر پاوه، از اتفاقات سرنوشت‌ساز انقلاب اسلامی بوده که حضور شهید مصطفی چمران به امر امام در کردستان، نقش مهم و موثری در مدیریت فضای آن داشته‌است. با خواندن کتاب کردستان، از نزدیک شاهد اتفاقات پاوه باشید. از شهید چمران کتاب دیگری با نام "لبنان" چاپ شده که مثل همین کتاب، در مورد تحولات و اتفاقات کشور لبنان و حضور ایشان در لبنان است.کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

شخصیت‌هایی که مردم بیشتر دوست دارند آن‌ها را بخوانند چه کسانی هستند؟ 5 نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402  چه کتاب‌هایی نوشته‌اند؟ در ماه اردیبهشت، خبرهای نمایشگاه کتاب تهران، کتاب‌های جدید و تجدید چاپ کتاب‌های پرفروش قدیمی بسیار داغ است. حوالی اردیبهشت ماه برای کتاب خوان‌ها و دوستداران کتاب مهم است. لیست خرید کتاب‌های مورد نظرشان دارد آرام آرام پر می‌شود. کتابی خط می‌خورد، کتاب دیگری به سبد خرید اضافه می‌شود. تحلیل و بررسی کتاب‌هایی که بیشتر خریداری شده و نویسندگان آن‌ها می‌تواند برای دوست داران کتاب جذاب باشد. در این مطلب با نویسندگان پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402 و کتاب‌هایشان آشنا خواهید شد. در ادامه اندیشه، قلم و آثار علی صفایی حائری، محسن عباسی ولدی، حجت الاسلام راجی، کلر ژوبرت و سید علی خامنه ای به طور خلاصه و مفید معرفی می‌شود که 5 نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402 می باشند.   5 نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402 1. استاد علی صفایی حائری:  علی صفایی حائری روحانی، نویسنده و پدر شهید در سال 1330ش در قم متولد شده است. پدر ایشان عباس صفایی حائری از علمای قم و پدربزرگش محمدعلی صفایی حائری از علمای نجف بوده‌اند. استاد علی صفایی حائری یکی از 5 نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402 است. ایشان علاوه بر تحصیل و تخصص در دروس دینی، به ادبیات معاصر و داستان‌نویسی و سینما علاقه مند بوده است. کتاب‌های آقای صفائی حائری در حوزه اخلاق و رشد و تربیت را بیشتر با نام عین صاد شنیده‌اید. این استاد اندیشمند در وقوع سانحه‌ای در بیست و دوم تیرماه 1378 دار فانی را وداع گفت و در گلزار شهدای علی بن جعفر نزدیک قبر فرزند شهیدش به خاک سپرده شد. - نامه‌های بلوغ کتاب نامه‌های بلوغ را استاد صفاتی حائری خطاب به فرزندانش نوشته است ولی می‌توان گفت برای همه جوانان مناسب است. برای داشتن سلامت روح، اخلاق نیکو و... خواندن کتاب نامه‌های بلوغ با بیانی پدرانه را پیشنهاد می‌کنیم. در این نامه‌ها همچنین به جایگاه بلوغ، چالش‌ها و بحران‌های آن اشاره می‌شود. - مسئولیت و سازندگی علی صفایی حائری از 5 نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402 است. کتاب مسئولیت و سازندگی ایشان مخاطب زیادی دارد و در انتشارات لیله القدر به چاپ شانزدهم رسیده است. در کتاب مسئولیت و سازندگی به روش تربیتی اسلام می‌پردازد. ایشان در ابتدا به توضیح مسئولیت و زیر بناهای آن، تربیت و مفهوم آن، مشخصات مربی و دیدگاه‌های آن و به وسایل و تجهیزات ضروری هر انسان برای حرکت و سازندگی بیان می شود. کتاب مسئولیت و سازندگی را به تمام مربیان و افرادی که به دنبال رشد و حرکت در زندگی خود هستند پیشنهاد می‌کنیم.   2. حجت الاسلام محسن عباسی ولدی: حجت‌الاسلام محسن عباسی ولدی متولد 1355 ش است. ایشان از کارشناس‌های دینی، تربیتی و خانواده در تلویزیون هستند و قلم توانمندی برای موضوعات ازدواج، همسرداری، تعلیم‌وتربیت، تربیت فرزند، خانواده، سبک زندگی، ادبی و داستانی، اخلاقی و اعتقادی و… دارند.  حجت‌الاسلام عباسی ولدی یکی از 5 نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402، علاوه بر کتاب‌های تخصصی دینی - تربیتی، کتاب‌هایی به زبان ادبی نیز نوشته است. همچنین بسیاری از کتاب‌های استاد محسن عباسی ولدی سریالی و مجموعه‌ای هستند و از لحن عامیانه، ساده و صمیمی برخوردارند.  بانو اجازه، من دیگر ما و ایران جوان بمان از کتاب‌های خوب ایشان است که توسط نشر آیین فطرت ناشر اختصاصی آثار حجت‌الاسلام محسن عباسی ولدی است.  - بانو اجازه حجت‌الاسلام محسن عباسی ولدی که از 5 نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402 است، کتاب بانو اجازه را با نثر ادبی و شاعرانه نوشته اند و درباره زندگی حضرت زهرا (س)، روایتی ادبی را خلق کرده‌اند. بانو اجازه یک جلد از مجموعه چهارجلدی ریحانه خداست که در مورد حضرت زهرا سلام الله علیها می باشد. - من دیگر ما مجموعه کتاب من دیگر ما از معروف‌ترین کتاب‌ها در حوزه تربیت فرزند، نوشته حجت‌الاسلام عباسی ولدی است. مجموعه من دیگر ما تا کنون در 13 جلد توسط انتشارات آیین فطرت به چاپ رسیده است. کتاب من دیگر ما می‌خواهد مهارت‌های تربیت فرزند در دنیای امروز را یادآوری کند و با انواع بازی و راهکارهای کاربردی تربیت صحیح دینی را برای پدر و مادر آموزش دهد.  - ایران جوان بمان کتاب ایران! جوان بمان! تلاش دارد به سؤالات مهمی درباره افزایش جمعیت، فرزندآوری و مسائل اقتصادی، سنت‌های الهی در رزق‌وروزی به بندگان، جایگاه فرزندآوری در اسلام و… در قالب پرسش‌وپاسخ بپردازد.  استاد عباسی ولدی در کتاب ایران جوان بمان به‌خوبی با پاسخ‌های عقلی و علمی و مستند بر روایات و احادیث چرایی ضرورت افزایش جمعیت را تبیین کرده است. ایران جوان بمان حاصل پاسخ به سؤالات شنوندگان برنامه‌های رادیو معارف است که توسط آقای عباسی ولدی درباره آن بحث شده است و هم اکنون در انتشارات آیین فطرت به چاپ رسیده است.   3. حجت الاسلام سید محمد حسین راجی حجت‌الاسلام سید محمدحسین راجی نویسنده و پژوهشگر متولد 1357 ش در شهر مشهد است. ایشان تحصیلات سطح چهار حوزوی دارد و به تدریس و پژوهش در زمینه علوم اسلامی در حوزه و دانشگاه می‌پردازد. حجت‌الاسلام سید محمدحسین راجی، اول بار با کتاب صعود چهل‌ساله شناخته شد؛ اما قلم توانمند و پژوهش‌های اندیشکده راهبردی صعدا به این کتاب ختم نشد. خود خدا، خدازاده، جعبه سیاه، یک ون شبهه و.... جزو کتاب‌های پژوهشی و مستند ایشان است که با قلمی روان نوشته شده. برخی از کتاب‌های آقای راجی درباره موفقیت‌های انقلاب اسلامی است و به شبهات و سؤالات روز جوانان پاسخ می‌دهد. - صعود چهل‌ساله: صعود چهل‌ساله برای برهم‌زدن تصویرهای غلط و دروغ‌های بزرگ از وضع کشور نوشته شده است. گروهی همیشه دوست دارند ایران را در سیاه‌ترین وضعیت ممکن به افکار عمومی نشان دهند. کتاب صعود چهل‌ساله مبتنی بر آمارهای جهانی و بین‌المللی از جمله شاخصه‌های توسعه جهانی، شاخص توسعه انسانی که توسط سازمان‌های بین‌المللی ارائه می‌شود پیشرفت و توسعه ایران را در حوزه‌های مختلف بررسی کرده است. در کتاب صعود چهل‌ساله نوشته حجت‌الاسلام سید محمدحسین راجی مروری بر دستاوردهای چهل‌ساله انقلاب اسلامی صورت می‌گیرد. این کتاب که حاصل تلاش نزدیک به 70 نخبگان حوزوی و دانشگاهی است، در 9 فصل ابعاد مختلف توسعه از جمله استقلال، کاهش فقر و نابرابری رفاه عمومی، برخورداری از امنیت، آموزش، بهداشت و ... را مورد بررسی قرار داده است و رتبه ایران در مقایسه با دیگر کشورها را نشان می‌دهد. - جعبه سیاه: کتاب جعبه سیاه سعی دارد نگاهی متفاوت به یادداشت‌های امیر اسدالله علم داشته باشد. او از نزدیک‌ترین افراد با شاه بود و از سال 1346 تا سال 1356  وزیر دربار بوده است و از حقایق ترسناک و تلخی از زمان پهلوی را مطلع بوده است. جعبه سیاه می‌تواند پاسخ خوبی برای سؤالات جوانان باشد و همچنین تطهیر دروغین رسانه‌های معاند را رسوا می‌کند. اسدالله علم در انگلیس خاطرات خود را نوشته و توسط همسرش در 7 جلد به چاپ رسیده است. اعترافات افرادی همچون علم می‌تواند شاهد خوبی برای نشان دادن فساد زمان شاه باشد.   - آیت‌الله سید علی خامنه‌ای: رهبر انقلاب حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای یکی از 5 نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402 می‌باشد. ایشان تحقیق و تألیف را از دوران طلبگی آغاز کردند و تقریرات دروس اساتید خود را نوشته و قبل از پیروزی انقلاب به ترجمه و تألیف چند اثر دینی پرداختند. ایشان به زبان عربی کاملاً مسلط هستند و خاطرات زندان‌ها و تبعید دوران مبارزات انقلاب اسلامی خود را به زبان عربی نگاشته اند. کتاب خونی که لعل شد ترجمه زندگینامه خودنوشته ایشان است.  مردان انقلاب اغلب در دو گروه تبیین مبانی دینی و مبارزه در میدان قرار می‌گرفتند و در یکی از این حوزه‌ها عملکرد پرشورتر و فعال‌تری داشتند؛ اما آیت‌الله خامنه‌ای در هر دو حوزه مبانی نظری و عملی تجربه خوبی کسب کردند.  حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، از مبارزان به نام زمان انقلاب بوده است. ایشان در محضر علمای بزرگی همچون... دروس حوزوی را گذرانده‌اند و منبرهای انقلابی خود را مسجد به مسجد و شهر به شهر برگزار می‌کردند .  آیت‌الله سید علی خامنه‌ای در سال‌های بعد از انقلاب، سال‌های سازندگی نیز فعالیت‌های زیادی از جمله امام‌جمعه تهران، نماینده مجلس، حضور فعال در دفاع مقدس و سومین رئیس‌جمهور ایران را داشته است. ایشان علاقه زیادی به ادبیات دارند و آشنایی بالایی در حوزه ادبی دارند. رهبر انقلاب تخلص امین را نیز برای شعرهای خود انتخاب کرده‌اند. - انسان 250ساله  انسان 250ساله درباره زندگی سیاسی - مبارزاتی ائمه (علیهم‌السلام) است. آیت‌الله خامنه‌ای در این کتاب به‌خوبی با بررسی تاریخ و روایات بیان می‌کند که اهل‌بیت در امتداد هم حرکت کرده‌اند و یک مسیر مشخص و هدفمند را ادامه داده‌اند؛ انگار از پیامبر اکرم (ص) تا امام‌زمان (عج) یک انسان هستند که 250 سال در راه خدا مجاهدت و مبارزه کرده است. - طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن سلسله جلسات آیت‌الله سید علی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب، با موضوع اندیشه اسلامی در قرآن در ماه رمضان سال 1353 است. این کتاب را انتشارات صهبا منتشر کرده است. در سال‌هایی که هیچ خبری از حکومت اسلامی و ایجاد جامعه بر مبنای کلمه توحید نبود ایشان بر اساس آیات قرآن کریم و رهنمودهای اسلام، مبانی جامعه اسلامی را طرح‌ریزی نمودند. طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن می‌تواند تعریف درستی از مبانی عمیق دینی به جوانان دهد و نقشه راهشان باشد و آن‌ها را از نگاه‌های سطحی به دین و قرآن دور کند.   کلر ژوبرت: کلر ژوبرت نویسنده زن مسلمان فرانسوی است که در حوزه کودک داستان‌های پرطرفداری دارد. کلر ژوبرت در خانواده مسیحی در سال 1961 میلاد به دنیا آمد. مادرش پزشک بود و پدرش نقاش و کنده‌کار. او در 19 سالگی مسلمان شد و بعد از ازدواجش به ایران آمده است. کلر ژوبرت لیسانس علوم تربیتی دارد و در رشته ادبیات کودک از دانشگاه لومان فرانسه به‌صورت غیرحضوری فوق‌لیسانسش را گرفته است.  جرقه نویسندگی خانم کلر ژوبرت با داستان خواندن برای دو فرزندش می‌خورد. او حالا با نوشتن در حوزه کودک و نوجوان آن هم به چند زبان مختلف، برای بچه‌های دنیا قصه می‌خواند. کلر ژوبرت برای کودکان می‌نویسد و موضوع کتاب‌هایش ایمان و دین، هویت، روابط کودکان با محیط اطراف خود و... است. او همچنین تصویرگری برخی از کتاب‌هایش را نیز انجام داده است. در واقع او هنر نویسندگی و نقاشی را در کتاب‌هایش به زیبایی نمایش گذاشته است. - مجموعه هشت جلدی داستان‌های تخیلی با مفهوم قرآنی یکی از کتاب‌های این نویسنده پرفروش نمایشگاه کتاب سال 1402، مجموعه هشت جلدی داستان‌های تخیلی با مفهوم قرآنی است. داستان‌های تخیلی با مفهوم قرآنی از مجموعه کتاب‌های خوب خانم کلر ژوبرت است که با شخصیت‌های تخیلی و به زبان کودکانه و ساده مفهوم آیات قرآن را آموزش می‌دهد. عناوین این مجموعه زیبا از قرار زیر است: مسابقه کوفته پزی راز پاپاپا ماجرای سیب قرمز کیک امانتی که این طور! شلوپی تازه چه خبر؟ آش آشتی کنان - لینالونا لینالونا داستانی فانتزی است از دختری که با یک آدم کوچولو آشنا می‌شود. در این کتاب مفهوم حجاب با کلمه‌ها و جمله‌های ساده توضیح داده می‌شود. خانم کلر ژوبرت استعداد خوبی در تعریف مفاهیم و ارزش‌های مهم دینی به زبان ساده کودکان دارد. کتاب‌های او درست است که برای کودکان نوشته می‌شود اما می‌تواند به مادر و پدها نیز کمک کند تا با مثال‌های ساده بچه‌ها را با موضوعاتی نکات اخلاقی، مسائل دینی و... آشنا کنند. به قلم "فاطمه سادات موسویان"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

مطالعات دین، حوزه‌ای جذاب برای کسانی است که به درک ماهیت دین علاقه دارند و مایل هستند تا از زاویه‌ای جدید و بیرون از مرزهای باورهای خویش به دین نگاه کنند. مطالعات دین با نگاهی برون دینی در پی درک و توصیف ماهیت و منشا دین و نیز پیامدهای آن برای باورمندانش در زمینه‌های گوناگون است. مطالعات دین می‌تواند نظرگاه‌های متفاوتی چون روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، فلسفه، علوم شناختی و ... داشته باشد. در اینجا ما چند کتاب را که هر کدام از زاویه‌ای متفاوت دین را مورد مطالعه قرار می‌دهند آماده کرده‌ایم تا به علاقه‌مندان این حوزه، پیشنهاد دهیم. 5 کتاب برتر در حوزه مطالعات دین 1- عرفان و فلسفه از والتر ترنس استیس یکی از کتابهایی که در زمینه مطالعات دین جالب توجه است، کتاب عرفان و فلسفه از والتر ترنس استیس است که بهاءالدین خرمشاهی آن را به فارسی ترجمه کرده است. والتر. ت. استیس نویسنده و فیلسوف طبیعت‌گرا و تجربه‌گرای انگلیسی است اما با این حال قائل نیست که همه تجربه‌ها، قابل تحویل به تجربه حسی است.  عرفان و تجربه‌های عرفانی برآمده از آن، از حوزه‌های مهم مطالعات دین است. استیس نیز در کتاب عرفان و فلسفه به تجربه عرفانی چشم دارد و بر آن است تا دریابد «آنچه حال یا تجربه عرفانی نامیده می‌شود چه رابطه‌ای با مسائل فلسفه دارد». استیس در واکاوی تجربه‌های عرفانی به باورهای پیشینی و فهم عرفی از آن تکیه نمی‌کند و در گام نخست تلاش می‌کند تا روشن سازد که اساسا چه نوع تجربه‌ای عرفانی نامیده می‌شود و ویژگی‌های اصلی آن را تعیین و طبقه بندی کند؛ چرا که عرفان خود، واژه مبهمی است. استیس در کتاب فلسفه و عرفان، پس از توصیف نقادانه این تجربه‌ها، به سراغ پرسش‌هایی از این دست میرود؛ «آیا در جهان حضوری روحانی و بزرگتر از بشر هست؟ و اگر هست چگونه با بشر و با جهان به طور کلی ربط دارد؟ آیا می‌توانیم در عرفان، توضیحی در باب ماهیت نفس، کارکرد زبان، تمنای جاودانگی و سرانجام درباره سرشت و سرچشمه‌های تکالیف اخلاقی و مسائل اخلاق به معنای اعم پیدا کنیم؟» آیا اساسا تجربه عرفانی مانند تجربه حسی به واقعیتی عینی اشاره دارد، یا صرفا پدیده‌ای روانی و ذهنی است؛ به این معنا که عوالم و احوال عرفانی، آیا از وجود چیزی خارج از ذهن عارف حکایت می‌کند که مستقل از آگاهی او وجود دارد یا خیر؟ و اگر پاسخ آری باشد، نوع و نحوه وجود آن چیز چگونه است؟ البته استیس در پیشگفتار کتاب عرفان و فلسفه، این را یادآور می‌شود که در هیچ یک از زمینه‌های فرهنگی عرفان‌هایی که در کتاب طرح شده است، تبحر ندارد و کتاب را «در مقام فیلسوف می‌نویسد و نه عارف». و همین امر است که این کتاب را به گزینه بسیار خوبی برای مطالعات دین تبدیل می‌کند. البته تجربه‌های عرفانی منحصر به دین‌داران نیست و در کنار عرفای موحد و یا وحدت وجودی، عرفای ملحد هم وجود دارند که استیس به سراغ آنها نیز می‌رود.  کتاب عرفان و فلسفه به گوشه و کنار جهان سرک می‌کشد و از هر اقلیم فرهنگی، نمونه‌های شاخص و سرآمد را برمی‌گزیند و به واکاوی آنها می‌پردازد. ویژگی‌های مهم هر تجربه را بیرون می‌کشد و در نهایت همه این تجربه‌ها را که در پهنه زمین گسترده شده است، با هم مقایسه می‌کند تا نقاط اشتراک و افتراق آنها را روشن سازد. چراکه در صدد است در نهایت به سیستمی نظام‌مند برسد که قابل سنجش باشد. البته که استیس راه پیچاپیچ و ناهمواری برای پیمودن در پیش دارد، اما نتیجه و پاسخ او هر چه که باشد مسیر رسیدن وی به پاسخ، ما را با مسائل جالبی در حوزه مطالعات دین رو به رو می‌کند. 2- تنوع تجربه دینی از ویلیام جیمز از دیگر کتاب‌های سودمند در حوزه مطالعات دین، کتاب تنوع تجربه دینی از فیلسوف، روانشناس و پزشک برجسته آمریکایی، ویلیام جیمز است. این کتابِ بسیار چالشی که از مجموعه درس‌گفتارهای ویلیام جیمز برای گیفورد بر آمده است، امروزه به اثری کلاسیک در دین‌پژوهی تبدیل شده است. گیفورد، مجموعه‌ای از سخنرانی‌های سالانه است که در سال 1887 با هدف ترویج الهیات طبیعی و شناخت خدا پایه‌گذاری شد و به یکی از معتبرترین افتخارات در مجامع دانشگاهی اسکاتلند تبدیل گردید. ویلیام جیمز در کتاب تنوع تجربه دینی، با روشی تجربی به کنکاش در مواجهه انسان با امر قدسی و تجربه دینی می‌پردازد. البته او نیز مانند والتر استیس به فهم عرفی از دین و تجربه دینی اکتفا نمی‌کند و تلاش می‌کند تعریفی روشن و مشخص از آنها ارائه دهد و معلوم نماید که از دین به چه معنا سخن می‌گوید. او دین را به دو دسته نهادی و شخصی تقسیم می‌کند و دین شخصی را به دلیل اساسی‌تر و بنیادی‌تر بودن آن، برای پیش‌برد طرح خود برمی‌گزیند. پس از آن دو رویکرد را نسبت به دین، در پیش می‌گیرد؛ دین سالم‌اندیشان و دین بیماراندیشان. ویلیام جیمز از این جهت به اریک فروم در تقسیم‌بندی نوع دین‌داری نزدیک می‌شود. اساسا جیمز در کتاب تنوع تجربه دینی، درصدد پاسخ به این سوال است که گرایش‌های دینی چیستند و اهمیت فلسفی آنها چیست. این، دو سوال متمایز است. اولی پرسشی وجودی است که در پی روشن کردن ماهیت گرایش دینی و چگونگی و منشا و پیشینه آن است و دومی پرسشی ارزشی است و قصد دارد که معنا و اهمیت آن را روشن و ارزش‌گذاری کند. البته جیمز واقعیت‌های وجودی را به تنهایی برای تعیین ارزش، ناکافی می‌داند. از این رو وابستگی حالات روحانی و تجارب دینی را به فیزیولوژی، نورولوژی و استعدادهای مرضی بدن، دلیلی بر پست بودن دستاوردهایشان قرار نمی‌دهد و این مطلب را یادآوری می‌کند که هیچ حالت ذهنی‌ای وجود ندارد که تابع شرایط و فرآیندهای اندامی ما نباشد و از این زاویه نظریه‌های علمی همان قدر تابع شرایط اندامی هستند که هیجانات دینی. این رهگذر ویلیام جیمز که برای مطالعات دین حائز اهمیت است، او را به این سمت سوق می‌دهد که از چگونگی برقراری ارتباط میان انسان و ماورای طبیعت پرسش کند و پای خویشتن نیمه هشیار را به عنوان واسطه میان طبیعت و منطقه متعال، به میان آورد. از ایمان‌آوری و دگرگونی شخصیت سخن بگوید و درنهایت برای داوری، روی به پایگاه اصلی خود یعنی فلسفه آورد. کتاب تنوع تجربه دینی، چه موافق دستاورد نهایی آن باشید و چه نباشید، اثری سترگ در حوزه مطالعات دین است که شما را با انواع پرسش‌های جالب توجه و زاویه‌های دید جدید آشنا می‌کند. همچنین این کتاب یکی از اولین ها در حوزه مطالعه میان رشته‌ای علوم عصب ‌شناختی، روان‌شناختی و دین‌پژوهی است. 3- عقل و اعتقاد دینی از مایکل پترسون و دیگران کتاب دیگری که در زمینه مطالعات دین پیشنهاد می‌شود، کتاب عقل و اعتقاد دینی از مایکل پترسون و دیگران است که به عنوان درآمدی بر فلسفه دین نوشته شده است. کتابی سبک و ساده فهم که برای کسانی که آشنایی قبلی با فلسفه نداشته‌اند هم مناسب است. خط مشی اصلی کتاب ارائه مسائل عمده فلسفه دین و چکیده‌ای از مباحثات فکری دشوار و پیچیده کتاب‌های تخصصی این حوزه است.  کتاب عقل و اعتقاد دینی به مسائل و موضوعاتی چون تعریف دین، چیستی فلسفه دین، انواع تجربه دینی و مواجهه انسان با امر الوهی، رابطه عقل و ایمان، صفات خداوند و نسبت آنها با اختیار و اراده انسان، برهان‌های خداشناسی، مساله شر و پیامدهای منطقی آن، زبان دین و کارکردهای آن، معجزه و دخالت خداوند در امور زمینی، حیات پس از مرگ، سازگاری علم و دین و اخلاق دینی می‌پردازد. همه این موضوعات در مطالعات دین بسیار مهم هستند و هر کدام از این موارد خود دروازه‌ای برای ورود به دنیایی از نظرها و آرای متفاوت و مباحثات بی‌پایان است. نویسندگان کتاب عقل و اعتقاد دینی، تاکید اصلی‌شان بر ساختار این موضوعات بوده است. اینکه دانشجویان دریابند دقیقا موضوع از چه قرار است، ساخت منطقی آنها چیست و مخاطرات‌شان کدام است. البته کتاب بیشتر به مباحث خداشناسی توحیدی کلاسیک می‌پردازد؛ یعنی دیدگاهی که قائل به وجودی مجرد و برتر از جهان و خیرخواه محض است. همان چیزی که میان ادیان ابراهیمی مشترک است. با این حال، سرنوشت مسائل مورد بحث را در ادیان و نظام‌های الهیاتی غیر توحیدی بزرگ مانند هندوئیسم، بودیسم و سایر سنتهای غیر غربی نیز، دنبال می‌کنند. کتاب عقل و اعتقاد دینی، به فهم و درک ما از آنچه که در زیست ایمانی‌مان با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم، کمک می‌کند و گرچه شاید این طور به نظر رسد که آشنایی با چنین مباحثی در آنچه که به طور روزمره تجربه می‌کنیم تاثیری ندارد، اما در حقیقت به ما کمک می‌کند تا گره‌های ذهنی خود را در رابطه با نسبت‌مان با خدا و جهانی که در آن به سر می‌بریم، در همان زیست روزمره بهتر بشناسیم. هم به شکوفایی عقلانی ما در چگونگی باور یافتنمان می‌انجامد و هم حظی شخصی در پی دارد. 4- روانکاوی و دین از اریک فروم کتاب روانکاوی و دین از اریک فروم نیز برای مطالعات دین و درک جنبه‌های روانشناختی آن بسیار ارزشمند است. اریک فروم، روانشناس و روانکاو پرآوازه مکتب فرانکفورت است و آثار پر شماری در توجه به مسائل اساسی انسان و رشد و تعالی خویشتن وی نوشته است. اریک فروم در کتاب روانکاوی و دین که نخستین بار در سال 1950 منتشر گردید، به واکاوی رابطه دین و روانکاوی می‌پردازد. فروم خود این کتاب را دنباله‌ای بر اندیشه‌هایی که در اثر دیگرش؛ «انسان برای خویشتن» بیان شده، قلمداد کرده و آن را کاوشی در روانشناسی اخلاق در شمار آورده است. مساله این است که دین و روانشناسی هر دو بر یک چیز توجه دارند؛ انسان و کمک به رشد سالم او. در نتیجه پرسش از چگونگی رابطه این دو، هم در مطالعات دین و هم در پژوهش‌های مربوط به علم روانکاوی، مناسب و ضروری به نظر می‌رسد. «آیا روانکاو می‌کوشد قلمرو کشیش (بخوانید متولی دین) را اشغال کند و آیا اختلاف بین آنها اجتناب‌ناپذیر است؟ یا اینکه این‌ها هم‌پیمانانی هستند که در راه هدف‌های واحدی گام برمی‌دارند؟» و در نتیجه مکمل یکدیگر هستند؟ روانکاوان و متولیان دین هر دو طرفدار نظر اول هستند، اما اریک فروم طرح مجدد این مساله را در کتابش، برای روشن کردن این نکته می‌داند که «غیرقابل رفع بودن تعارض بین این دو قلمرو و یا اشتراک منافع آنها سفسطه و فریب است و رابطه آنها پیچیده تر از ان است که بی دردسر در یکی از این حالت‌ها قرار گیرد». کتاب روانکاوی و دین با کشیدن خط بطلان بر این فرض که خدا ناباوری و بی اعتقادی به دین، به معنای ناباوری و بی‌علاقگی به روح انسان نیز هست، از تمرکز روانکاوی بر بودن یا نبودن عشق در زندگی انسان به عنوان مساله اساسی زندگی او، سخن می‌گوید. در واقع فروم خاطر نشان می‌کند که روانکاوی فارغ از جدلهای الهیاتی درباب انتخاب دین، مساله‌اش این است که «آیا این دین، دینی است که به توسعه و پیشرفت انسان و خلاصی نیروهای ویژه او کمک می‌کند یا آنها را عقیم می‌سازد»؟  به نظر می‌رسد این مساله، که فروم در آثار دیگرش مانند گریز از آزادی نیز بدان اشاره کرده، در مطالعات دین نیز با اهمیت باشد. البته فروم در نهایت کتاب روانکاوی و دین را با طرح این نکته به پایان می‌رساند که مساله جدی‌تر از خدا، بت‌پرستی است. و بت‌ و دشمن امروزین انسان که باید نقاب از چهره‌اش بیندازیم، «خدا ساختن دولت و قدرت در نظام‌های خودکامه و خدا ساختن ماشین و موفقیت در فرهنگ ما است». 5- مقدس و نامقدس از میرچا الیاده کتاب مقدس و نامقدس از اسطوره‌شناس و دین‌پژوه رومانیایی؛ میرچا الیاده، آخرین مورد اما نه کم اهمیت‌ترین از لیست پیشنهادی ما در زمینه مطالعات دین است. این کتاب به طور مستقیم به باورهای دینی و مباحث آن نمی‌پردازد اما همچنان می‌توان آن را در لیست کتاب‌های مطالعات دین قرار داد. میرچا الیاده در مقدس و نامقدس مانند رودولف اتو در کتاب معروفش به نام مفهوم امر قدسی، به بررسی کیفیت تجربه‌های دینی و ماهیت آنها می‌پردازد. میرچا الیاده خود در مقدمه کتابش به کار اتو اشاره می‌کند و سپس از تفاوت کار خود با او می‌گوید. اتو ماهیت تجربه‌‌ای که از مواجهه با امر الوهی حاصل می‌شود را تا آنجا که غیرعقلانی است و وجه عاطفی دارد، دنبال می‌کند اما الیاده می‌خواهد امر مقدس را با همه پیچیدگی‌های آن و در شکل گسترده ترش واکاوی کند.  از نظر الیاده تمایز گذاشتن میان مقدس و نامقدس سرآغاز و سرچشمه پدیدار شدن دین بر روی زمین است. از این رو کتاب مقدس و نامقدسِ خود را، به عنوان مقدمه‌ای کلی بر تاریخ ادیان معرفی می‌کند. مقدس و نامقدس دو شیوه بودن در جهان‌ هستند؛ دو موقعیت که انسان در تاریخ خود، پذیرفته است. الیاده تلاش می‌کند تا در این کتاب کوچک نشان دهد که انسان مذهبی، چه طور و از چه راه‌هایی می‌کوشد تا سر حد امکان در عالم مقدس باقی بماند و از تقدس درآمدن جهان است که تجربه انسان غیرمذهبی را می‌سازد.  به قلم "قاصدک حسینی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

آخرالزمان، مفهومی دینی است که به دوره‌ی زمانی خاصی در عصر پایانی جهان اطلاق می‌شود و با پیش‌بینی‌هایی درباره پایان جهان و یا تغییرات اساسی در ساختار جامعه انسانی قبل از ظهور منجی همراه است. این دوره که در ادیان مختلف علی‌رغم اتفاق نظر در وجود آن، با جزئیات، مراحل و اتفاقات گوناگونی توصیف شده است، دوره‌ای است که به ظهور منجی بشریت و تحقق آرمان‌های انبیا برای ایجاد یک جبهه توحید و برقراری حاکمیت جهانی ادیان الهی خواهد انجامید.  در اسلام - به ویژه در مذهب تشیع که شفاف‌ترین و گویاترین چشم‌انداز از آخرالزمان را بر پایه آیات و روایات ارائه می‌دهد - این دوره با تحولات عظیمی در جهان همراه خواهد بود که در نهایت به ظهور مهدی موعود (عج) و برقراری عدالت و صلح جهانی خواهد انجامید. به طور کلی مبارزه بین حق و باطل یک مسئله مستمر در تاریخ بشر بوده است که بر اساس منابع، در آخرالزمان با تمرکز بر اسلام، به اوج خود می‌رسد.  امروزه آخرالزمان‌شناسی نه تنها مسئله‌ای مهم در بین شیعیان و مسلمانان، بلکه به دغدغه‌ای مهم در میان سایر ادیان و به ویژه جوامع علمی مطرح در دنیا نیز تبدیل شده است و از آن برای برنامه‌ریزی آینده استفاده می‌شود.  در این زمینه، آگاهی از برنامه‌ها و استراتژی‌های دشمنان که در تلاش برای مقابله با اهداف زمینه‌ساز ظهور و تحقق حاکمیت جهانی اسلام هستند، باید همیشه در اولویت کار منتظران ظهور امام عصر قرار گیرد. این هدف فقط با داشتن دانش آینده‌پژوهی مهدوی و رصد دقیق طرح‌ها، نقشه‌ها و برنامه‌های فتنه‌انگیز دشمنان در کشورها و مناطق مختلف جهان، به ویژه در مناطقی که درگیر واقعه ظهور هستند، قابل دستیابی است. آینده‌پژوهی مهدوی با تکیه بر هشدارهای حدیثی در تراث مهدوی و محور قرار دادن گزارشات درباره فتنه‌ها و بحران‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی، امکان وقوع آن‌ها را در جغرافیای کشورهای نقش‌آفرین عصر ظهور، یعنی منطقه شام (سوریه)، ایران، عراق، فلسطین و عربستان رصد می‌کند و اذهان را متوجه رویدادهای تأثیرگذار در آینده می‌سازد. بیشتر بخوانید: نقشه‌ی نقشِ بر آب | معرفی کتاب هایی درباره فلسطین و اسراییلاین مسئله کمک می‌کند تا “جامعه منتظر” برای مقابله با این چالش‌ها آماده شود و از غفلت درباره نقشه‌ها، طرح‌ها و توطئه‌های دشمنان امام زمان (عج) در امان مانده و آگاه شود.  نشانه های آخرالزمان بر اساس روایات برای هر کدام از مناطق نام برده شده که در جغرافیای ظهور یعنی مثلث "مکه - کوفه - قدس" قرار دارند، تحولات و رویدادهای خاصی پیش‌بینی شده‌است که تاثیرات مهم و عمیقی بر امنیت منطقه‌ای و جهانی خواهند داشت.  از ایران و انقلابی به رهبری مردی از قم، با هدف تشکیل حکومتی زمینه‌ساز، جهت حکومت جهانی امام زمان (عج) گرفته تا فتنه‌ی شام و هرج‌الروم و شروع حرکت مسلحانه‌ی سفیانی و حتی برنامه‌ی جبهه‌ی باطل برای عراق، شهادت نفس زکیه در عربستان و وقوع خسف بیداء در این منطقه و در نهایت تکمیل شدن اتفاقات این پازل در فلسطین و فتح نهایی آن که بعد از ظهور، به دستان مبارک امام عصر (عج) و حضرت عیسی (ع) خواهد بود. این دوره از تاریخ با علائم شاخص و متفاوتی همراه است. در روایات اسلامی، نشانه‌های بسیاری برای آخرالزمان ذکر شده که به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:  نشانه‌های حتمی، که قطعا اتفاق خواهند افتاد و نشانه‌های غیرحتمی که بدون تحقق آنان نیز ظهور رخ می‌دهد.  از جمله حوادث پیش‌بینی شده‌ای که به رخدادهای ایران نیز ارتباط دارد، "آتش مشرق" است که با ویژگی‌های مشخصی در روایات ذکر شده و پیش از ظهور وقوع خواهد یافت. در مورد این نشانه چند دیدگاه و احتمال مختلف مطرح بوده که هر کدام جای بررسی دارد؛ این اتفاق می‌تواند ناشی از پدیده‌ای فلکی- نجومی و یا تقابلی نظامی و انفجار هسته‌ای باشد که شاید منشا آن؛ آتش شرق عربستان، حمله به ایران و محور مقاومت شیعی و یا حمله ایران و جبهه شیعی به مثلث "غربی، عبری، عربی" باشد.  آتش مشرق به عنوان گزاره‌ای مهدوی، از این حیث که نشانه‌ای برای آغاز قحطی و گرسنگی در جهان در نتیجه‌ی وقوع جنگ جهانی محسوب می‌شود، دارای اهمیتی دو چندان است و حکومت‌ها باید در این فرصت برای ذخیره استراتژیک غذایی کوشیده و تدابیر اقتصادی لازم را در نظر گیرند.  در واقع، بر اساس روایات، ترتیب حوادث قبل از ظهور چنین است:  آتش مشرق، هرج‌الروم یا جنگ جهانی، سال‌قحطی و گرسنگی و سپس حضور مارقه‌الروم در فلسطین به دفاع از اسرائیل که وارد جنگ با ایران و مقاومت شیعی خواهد شد.  "مارقه‌الروم"، آخرین نشانه‌ی فتنه شام، قبل از ظهور است و بعد از آن سفیانی که مورد حمایت یهود و نماینده محور "غربی، عبری، عربی" است، وارد تحولات میدانی جنگ طولانی سوریه خواهد شد.  مارقه الروم به گروهی از دشمنان در عصر ظهور اشاره دارد که با مسلمانان درگیر خواهند شد و مصداق آن، نظامیان غربی که هم‌پیمان اسرائیل بوده و برای حمایت از آنان وارد خاورمیانه شده‌اند، می باشد؛ که البته در جنگ با زمینه‌سازان ظهور امام عصر (عج) شکست سختی خواهند خورد.  این امر در آیات ابتدایی سوره روم به عنوان بشارتی غیبی برای مسلمانان وعده داده شده است. البته این وعده در ابعاد مختلف مانند: زمان نزول، شان نزول، طرفین جنگ و حتی علت شادی مطرح شده‌ی مسلمانان در این آیات، مورد اختلاف مفسران قرار گرفته است. اما مسئله‌ای که در آن شک و تردیدی نیست، پیش‌گویی غیبی قرآن از آینده و خبر از زمان جنگ ایران و مقاومت شیعی با مارقه‌الروم و اسرائیل در مرز فلسطین و پیروزی جبهه حق است که از بشارت‌های حتمی و تخلف‌ناپذیر قرآن در سوره‌ی روم است. پیشنهاد کتاب برای شناخت بیشتر نشانه های ظهور و آخرالزمان دکتر مصطفی امیری در سه کتاب «خاورمیانه عصر ظهور»، «آتش مشرق قبل از ظهور» و «مارقه الروم» به طور کامل مسائل مطرح شده را مورد بررسی قرار داده و بر اساس روایات، صحیح‌ترین احتمال را تبیین و مشخص نموده‌اند. از نقاط قوت آثار ایشان، در کنار استنادهای پرشمار و معتبر تاریخی که به میزان ارزشمندی این آثار افزوده، بیانی شیوا و خواندنی است که هم برای مخاطب عام جذابیت خواهد داشت و هم برای جامعه علمی و دانشگاهی قابل استفاده است. کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف ارسال رایگان: blog1 از پاتوق کتاب خریداری کنید. به قلم فائزه حیدرپور

مرگ حقیقتی قطعی و غیرقابل انکار برای هر موجود زنده می باشد که خداوند چشیدن طعم آن را به عنوان یک قانون کلّی بیان نموده، می فرماید: «کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ»؛ «همه کس چشنده مرگ است.» از جمله آثار یاد مرگ، رهایی از غفلت و هشیاری نسبت به حقایق مهم پیرامونمان می باشد. در واقع، ما انسانها از یاد مرگ می ترسیم و فریب دنیا را می خوریم و به بازیچه سرگرم می شویم؛ در حالی که برای آخرت آفریده شده ایم؛ ولی این دنیا را که در آن هستیم دوست داریم. هیچ گاه نباید فراموش کنیم که زندگی ما نَفَسهایی است که شمرده می شود و چون نَفَسی بگذرد، قسمتی از آن کاسته شده و قدمی به مرگ نزدیک تر شده ایم. و باید گفت: «جثّه های خاموش، تو را موعظه می کند و مرده ساکت به تو می گوید، استخوانهای پوسیده و تنهای خفته سخن می گوید و قبر تو را که هنوز زنده مانده ای میان قبرها نشان می دهد.» به همین دلیل است که هر امر مربوط به مرگ، می تواند عامل بیداری و دوری فرد از غفلت محسوب گردد. در باب موضوع مرگ و مواقف حشر کتاب های خواندنی وجود دارد که چند عنوان را به اختصار ارایه میکنیم. آن سوی مرگ نویسنده در کتاب آن سوی مرگ به بررسی تجربیات نزدیک به مرگ افراد پرداخته و سعی دارد تصویر واقعی از جهان پس از مرگ و جسم اثیری انسان را با بهره‌گیری از گفته‌های افرادی که این تجربه را داشته‌اند، به تصویر بکشد. تلاشی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان از لحاظ ادبیات محتوایی و قلم موفق بوده. آنچه که در این کتاب آمده با آموزه‌های دینی و آیات و روایات  تطابق قابل قبولی دارد. این کتاب که در سه فصل و در قالب سه داستان روایت می‌شود در بردارنده تجارب مشترکی است از افراد مختلف که نویسنده کوشیده با انتخاب مناسبی از میان همه داستان‌ها و مصاحبه‌ها، روایت را انتخاب کند که بیشترین فصل مشترک را با همه آنچه که شنیده و دیده بود داشته باشد. داستان اول: "سفر به دنیای پس از مرگ" در این داستان، یک فرد که تجربه‌ای نزدیک به مرگ داشته است، جزئیاتی از سفر خود به دنیای پس از مرگ را بازگو می‌کند. این تجربه شامل دیدار با ارواح یا وجودهای متفاوت، نورهای روشن و حس آرامش و آزادی است. نویسنده در این داستان به تأثیر چشم‌انداز دینی بر این تجربه نیز پرداخته و گفته‌ها و آیات مرتبط را درون داستان گنجانده است. داستان دوم: "پیرامون زمان و مکان" در این داستان، شخصی دیگر که به مرز مرگ نزدیک شده است، توضیح می‌دهد که در آن لحظه، او به عنوان یک جزء از یک وحدت بزرگ حس می‌شود. این تجربه به او امکان می‌دهد که از زمان و مکان فراتر رفته و حقیقتی عمیق‌تر از واقعیت‌های مادی را تجربه کند. نویسنده در این داستان، توازن بین دین و علم، و ارتباط این تجربه با آموزه‌های دینی را مورد بررسی قرار داده است. داستان سوم: "بازگشت به زندگی" آخرین داستان در این سه گانه، تجربیات یک فرد که از مرگ بازمی‌گردد را توصیف می‌کند. این شخص، پس از تجربه مرگ، به زندگی باز می‌گردد و قصد دارد تا دیگران را به این حقیقت‌هایی که خود تجربه کرده است، آگاه کند. نویسنده در این داستان به ابعاد اجتماعی و انسانی این تجربه پرداخته و نشان داده است که چگونه این تجربه می‌تواند زندگی فرد و اجتماع را تغییر دهد. این روش تحقیق و نگارش که توسط نویسنده‌ای مانند صادقی به کار گرفته شده است، به نام "روش تاریخ‌نگاری داستانی" یا "تاریخ‌نگاری با قلم رمان‌نویسی" شناخته می‌شود. در این رویکرد، نویسنده با ترکیب عناصر مستندی و ادبی، سعی در ثبت و بازگو کردن تاریخ و رویدادها دارد. او از روایات شفاهی و خاطرات افراد بهره می‌برد و سپس با تحقیق مستقل و بررسی منابع تاریخی، سعی در اثبات یا رد صحت این خاطرات دارد. این رویکرد می‌تواند به خواننده اجازه بدهد تا به یک دیدگاه گسترده‌تر از رویدادها دست یابد و درک بهتری از زمینه تاریخی و اجتماعی آنها پیدا کند. از طرف دیگر، استفاده از عناصر رمانی و ادبی می‌تواند موجب جذابیت بیشتر مخاطب شود.سه دقیقه در قیامت کتاب «سه دقیقه در قیامت» تجربیات نزدیک به مرگ و نگاهی به جهان پس از مرگ را به تصویر می‌کشد. راوی در طی سه دقیقه‌ای که از بدنش جدا شده، تجربیاتی متفاوت و غیرمتداول را مشاهده می‌کند که ممکن است در ذهن افراد عادی به سختی قابل فهم باشد. این کتاب روایت یک مدافع حرم است که در طی یک عمل جراحی، سه دقیقه روح از بدنش جدا می‌شود و وارد عالم برزخ می‌شود و تجربه‌ای نزدیک به مرگ را تجربه می‌کند و سپس با کمک پزشکان در اتاق عمل، دوباره به زندگی برمی گردد .  این کتاب کوتاه به مفاهیم مهمی مثل صدقه‌، حق‌الناس، دست‌گیری از نیازمندان و نیکی به پدر و مادر میپردازد. معاد: پاسخ به شبهات کلامی دفتر پنجم از سری مجموعه «پاسخ به شبهات کلامی» به تحلیل، نقد شبهات و پرسش های مطرح درباره معاد (شامل عالم برزخ و قیامت) اختصاص یافته است. نویسنده در این دفتر از رویکرد کلامی و فلسفی استفاده کرده و می‌خواهد شبهات را با استدلال منطقی و فلسفی پاسخ دهد. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که نویسنده به ضرورت گاهی استفاده از رویکرد عرفانی نیز اشاره کرده است. نکته مهم دیگر این است که نویسنده بر اساس اهمیت هر شبهه، میزان پرداخت و تحلیل را مشخص می‌کند و این ممکن است باعث شود که پاسخ به برخی از شبهات به صورت جزئی و مختصر ارائه شود، و برخی دیگر چندین صفحه را به خود اختصاص دهد. خواننده در حین مطالعه این تحقیق نه تنها پاسخ شبهات را دریافت میکند، بلکه نکات و تحلیل‌های جدید نویسنده را نیز خواهد دید. این نکات ممکن است نتیجه تأملات عمیق و زوایای جدید نگارنده باشند که به خواننده اجازه می‌دهد تا مسائل را از دیدگاه‌های متنوع تری مورد بررسی قرار دهد. در نگاه کلی این دفتر یک تالیف فلسفی و کلامی است که با تحلیل شبهات معاد، به خواننده فرصت می‌دهد تا علاوه بر دریافت پاسخ‌های موجود، با نگاه‌ها و تأملات جدیدی نیز آشنا شود. منازل الاخره منازل الْآخره کتابی است به زبان فارسی درباره مرگ و حوادث پس از آن، در این کتاب به حقیقت مرگ می‌رسیم و اینکه مرگ پایان زندگانی انسان نیست، بلکه آغاز مرحله‌ای جدید از زندگانی اوست. در این نوشتار، نویسنده به بررسی اهمیت و خطرات هر یک از منزل‌گاه‌های پس از مرگ می‌پردازد و در عین حال، ابزارها و وسایلی را ارائه می‌دهد که به افراد کمک می‌کند تا از هراس و وحشت این منزل‌گاه‌ها فرار کرده و به سلامت و مصونیت دست یابند. بخش های این کتاب شامل: مرگ، قبر، برزخ، قیامت، بیرون آمدن از قبر، میزان، حسابرسی، پرونده، صراط و عذاب جهنم است که پس از هر بخش، داستان‌هایی از مرگ و حوادث مربوط به آن ذکر شده و در پایان کتاب نیز داستان‌هایی از مومنان آمده است. در ضمن منبع مورد استناد هر داستان و حکایت در پانوشت کتاب آورده شده است.   کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف ارسال رایگان: blog1 از پاتوق کتاب خریداری کنید.